W Europie jarmarki od średniowiecza były wydarzeniami, w których handel splatał się z kulturą, zabawą i towarzyskim życiem mieszkańców miast. Zarówno w Wilnie, jak i w Gdańsku ta tradycja przetrwała do dziś. W Wilnie jarmarki odbywały się corocznie z okazji święta patronów różnych parafii: św. Kazimierza, św. Jerzego, św. Jana oraz św. Piotra i Pawła. Początkowo trwały jeden dzień i były zlokalizowane wokół kościołów, jednak wraz z upływem czasu rozrastały się na okoliczne uliczki, a świętowanie trwało kilka dni, stając się wydarzeniem o wyjątkowej randze społecznej. Były okazją do zakupów od lokalnych rzemieślników, rolników i twórców ludowych. Wśród towarów znajdowały się wyroby z drewna, wikliny, tkaniny, ceramiki, ręcznie malowane balony, tradycyjne napoje i potrawy litewskie jak obwarzanki, pierniki, chleby, sery czy wędliny. Pomiędzy straganami przewijali się sprzedawcy, kupujący, dzieci, a nawet zwierzęta, tworząc barwny i gwarny krajobraz miejskiego święta. W muzealnych zbiorach pozostały wspaniałe dokumenty tamtego czasu autorstwa Stanisława Filiberta Fleuryego, Włodzimierza Krukowskiego, Kazimierza Lelewicza, Bolesławy i Edmunda Zdanowskich. Fotografujący je artyści rejestrowali wydarzenia i relacje społeczne, stosunek do zwierząt, które były przedmiotem handlu. Stroje świadczące o tożsamości i statusie handlujących i kupujących czy wyraz twarzy mówią nam dziś wiele o sytuacji głębokich podziałów społecznych początku XX wieku.
Wileńskie jarmarki były czymś więcej niż miejscem handlu. Zatrzymane w kadrze chwile opowiadają o tradycji pełnej zapachów, smaków i kolorów wileńskich uliczek.
Fotografie ze zbiorów Działu Gdańska Galeria Fotografii Muzeum Narodowego w Gdańsku oraz Muzeum Etnograficznego im. Marii Znamierowskiej-Prüfferowej w Toruniu to opowieść o świecie, który już minął, lecz wciąż jest żywy w pamięci i obrazie, a którego tradycje są do dziś żywe w Gdańsku.
Wystawa odbywa się w ramach wydarzenia Wilno w Gdańsku 2025.Po raz dwudziesty drugi Gdańsk stanie się przestrzenią spotkania z kulturą litewskiej stolicy. W dniach 3-5 października 2025 roku Gdański Archipelag Kultury oraz Miasto Gdańsk zapraszają na trzydniowe wydarzenie Wilno w Gdańsku/Vilnius Gdanske 2025.
To jedyna w swoim rodzaju okazja, by poczuć atmosferę Wilna w sercu Gdańska i doświadczyć wyjątkowych więzi łączących oba miasta. Tegoroczny program obejmuje koncerty, teatr tańca, występy nowego cyrku, wystawy, a także spotkania literackie, prelekcje i nieformalne rozmowy o kulturze litewskiej.
Kuratorka: Maja Bieńkowska
Współpraca: Małgorzata Taraszkiewicz-Zwolicka
Organizatorzy: Gdański Archipelag Kultury, Miasto Gdańsk, Miasto Wilno
Partnerzy: Instytut Kultury Miejskiej, Muzeum Narodowe w Gdańsku, Muzeum Etnograficzne im. Marii Znamierowskiej-Prüfferowej w Toruniu
Informacje praktyczne:- czas trwania: 3.10.2025-2.11.2025
- wystawa plenerowa
- adres: plac przed wejściem do Instytutu Kultury Miejskiej, ul. Targ Rakowy 11, Gdańsk
- wydarzenie bezpłatne
- nie obowiązują zapisy
Więcej zdjęć (8)
Kazimierz Lelewicz, Kiermasz na placu Łukiskim, Wilno, lata 30. XX wieku
Kazimierz Lelewicz, Kiermasz na placu Łukiskim, Wilno, lata 30. XX wieku
Bolesława i Edmund Zdanowscy, Kiermasz na św. Piotra, kobieta sprzedająca chodniki dywanowe, Wilno, lata 30. XX wieku
Kazimierz Lelewicz, Mężczyzna trzymający drewniane koło, kiermasz na placu Łukiskim, Wilno, lata 30. XX wieku
Włodzimierz Krukowski, Stragan z chlebem i wędlinami, jarmark św. Piotra i Pawła, Wilno, lata 30. XX wieku
Treść tworzona na podstawie materiałów prasowych organizatora.