Idea Żywej Biblioteki opiera się na przekonaniu, że prawa człowieka zapisane w regulacjach prawnych mają sens jedynie wtedy, kiedy są wszystkim ludziom znane i przez nich respektowane. Jest to inicjatywa z założeniem, że jedyną formą zrozumienia inności jest bezpośrednie spotkanie się z nią.
Dlatego Żywą Bibliotekę reprezentują przedstawiciele grup dyskryminowanych, którzy dzięki niej stają się dostępni na wyciągnięcie ręki, a dzięki ich przystępności rodzi się otwarta forma relacji międzyludzkiej.
Każdy z reprezentantów zajmuje miejsce w Bibliotece jako książka, którą można wypożyczyć np. na 20 czy 30 minut. Dzięki temu wypożyczający staje przed możliwością zweryfikowania swoich poglądów, być może dotarcia do źródła własnych uprzedzeń.
Zarejestrowany czytelnik dostanie kartę biblioteczną, która upoważni go do wypożyczania.
Będzie mógł zapoznać się z katalogiem dostępnych tytułów książek - ludzi reprezentujących grupy, z którymi związane są pewne stereotypy, bardzo często nieakceptowane lub wykluczane ze społeczeństwa. Zasady działania biblioteki wyjaśniają bibliotekarze, którzy użyczą też pomocy przy wyborze książki.
Żywa Biblioteka w Gdańsku
Nie wiele osób ma możliwość doświadczenia zmian własnych postaw wobec inności różniących się od ludzi. Projekt Żywej Biblioteki jest zachęceniem do poszerzenia własnych horyzontów, rozbudowaniem świadomości dotyczących stereotypów i uprzedzeń oraz ich konsekwencji. To szansa dla miasta na to by jego mieszkańcy mogli zapoznać się z prawami człowieka, by rozbudzili w sobie poczucie reagowania w sytuacjach nieposzanowania ludzkiej godności.
Żywa Biblioteka to nie tylko symboliczne wyciągnięcie ręki w stronę grup i jednostek dyskryminowanych, to żywa interakcja międzyludzka, bezpośrednia styczność z własnymi uprzedzeniami oraz źródłem ich pochodzenia. Zainspirowani działaniem tych, którzy już przed nami wykazali się odwagą oraz innowacyjnością w walce z uprzedzeniami i stereotypowością postanowiliśmy dokonać wszelkich starań aby również Gdańsk mógł znaleźć się na liście miast, które nie zgadzają się z łamaniem praw człowieka.
Żywa Biblioteka jest metodą edukacji o Prawach Człowieka, wykorzystywaną w 45 krajach świata do przeciwdziałania dyskryminacji i wykluczeniu społecznemu. Inicjatywa ta opiera się na założeniu, iż jedyną formą zrozumienia inności jest bezpośrednie z nią spotkanie. W Żywej Bibliotece książkami są ludzie, reprezentujący grupy z różnych względów społecznie nieakceptowane.
By zostać czytelnikiem Żywej Biblioteki, wystarczy uzyskać w recepcji kartę biblioteczną, uprawniającą do korzystania z całego katalogu tytułów oraz zapoznać się z Regulaminem.
Tytuły dostępne w Żywej Bibliotece:
• Osoba, której udało się wyjść z bezdomności
• Osoba czarnoskóra
• Żyd (tylko w niedzielę)
• Feministka
• Muzułmanka
• Były ksiądz
• Arab
• Gej
• Lesbijka
• Tatar
• Działacz ekologiczny
• Ateista
• Weganin/Weganka
• Była alkoholiczka
• Rodzic dziecka z niepełnosprawnością
• Przedstawiciel ruchu Straight edge
Regulamin Żywej Biblioteki Gdańsk 2010
Drogi Czytelniku i Czytelniczko, zanim przystąpisz do wypożyczenia Żywej Książki,
prosimy Cię o wcześniejsze zapoznanie się z poniższym regulaminem.
1. Jak wypożyczyć Żywą Książkę?
W Żywej Bibliotece, tak samo jak w zwyczajnej, znajduje się recepcja obsługiwana przez
uprzejmych bibliotekarzy i uprzejme bibliotekarki. Osoby te pomogą Ci w założeniu karty
bibliotecznej (niezbędnej do dokonania wypożyczenia) oraz zaproponują katalog naszej
literatury. Po zapoznaniu się z wykazem Żywych Ksiąg, będziesz mógł/mogła dokonać
wyboru jednej z nich. Następnie zostanie sprawdzona dostępność wybranego przez
Ciebie tytułu. Jeżeli nie będzie zajęty, bibliotekarz lub bibliotekarka zaprowadzą Cię do
czytelni (miejsca, w którym książki mają swoje stanowiska). Na Twojej karcie pojawi się
pierwszy wpis, a Tobie będziemy życzyć przyjemnej lektury.
2. Karta biblioteczna
Na samym początku poprosimy Cię o założenie karty bibliotecznej, dzięki której będziesz
mógł/mogła przystąpić do wypożyczania naszych Książek. Karta zawiera następujące
informacje: tytuł wypożyczanej przez Ciebie Książki, ilość wypożyczeń, Twoje imię i
nazwisko oraz wiek. Będziesz posługiwał/a się nią podczas całego Twojego pobytu w
Żywej Bibliotece, a gdy zdecydujesz się zakończyć swoją podróż czytelniczą, poprosimy
Cię o zwrot karty w recepcji.
3. Dostępność książek.
O dostępności Książki, którą chcesz wypożyczyć, będzie informował nasz zespół
biblioteczny, rezydujący w recepcji. W przypadku, gdy Książka okaże się być zajęta,
będziesz mógł/mogła ustawić się w kolejce osób oczekujących lub wypożyczyć w tym
czasie inny dostępny tytuł.
4. Czas wypożyczenia.
Książka może być wypożyczona na maksymalnie 30 minut. Zdajemy sobie sprawę, iż jest
to literatura absolutnie wyjątkowa i wielu z Was mogłoby odczuwać potrzebę przedłużenia
czasu spotkania. Niemniej starajmy się pamiętać również o pozostałych osobach
oczekujących na wypożyczenie.
Czytelniku i Czytelniczko! Prosimy pamiętaj o tym, że:
· Książki najlepiej czytać w pojedynkę. Przy jednym stanowisku może znajdować się
jedna osoba czytająca.
· Jak w każdej czytelni, staramy się zachować "względną" ciszę.
· Książki wypożyczamy jedynie w miejscu do tego wskazanym (stanowiska).
· Książka nie musi odpowiadać na wszystkie, zadane przez Ciebie pytania. Jeżeli z
pewnych przyczyn uzna, że nie może lub nie chce udzielić Ci odpowiedzi, prosimy,
nie próbuj wywierać nacisku.
· Pamiętaj, że jesteś przez nas zachęcany do zadawania pytań, dzielenia się swoimi
opiniami oraz punktem widzenia, lecz bez względu na różnicę zdań prosimy staraj
się zachować szacunek wobec Książki, którą czytasz.
· Jeżeli Książka uzna, że twoje zachowanie powoduje dyskomfort i jest niezgodne z
zasadami wypożyczania może poprosić Cię o opuszczenie stanowiska. W takiej
sytuacji prosimy Cię o uczynienie tego bez protestu, nie przeszkadzając tym
samym innym czytelnikom i czytelniczkom w lekturze.
· Spotkanie Czytelnika z Żywą Książką opiera się na wzajemnym zaufaniu i
szczerości. Nie wolno utrwalać go przy pomocy jakichkolwiek urządzeń audio/video
bez wyraźnej zgody Książki, wyrażonej w prologu.
· Przez cały czas trwania Żywej Biblioteki, od godziny 9.00 do 17.00, będziemy
wspierać Cię jako zespół biblioteczny w recepcji.
Życzymy miłej lektury!
