• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Muzealne podróże na jesienną chandrę

Magdalena Raczek
23 listopada 2017 (artykuł sprzed 6 lat) 
"Polacy w kanadyjskiej mozaice. 150 lat historii" Muzeum Emigracji w Gdyni
"Polacy w kanadyjskiej mozaice. 150 lat historii" Muzeum Emigracji w Gdyni

Gdy za oknem panuje jesienna plucha, robi się coraz zimniej, a nam coraz mocniej doskwiera brak słońca, wtedy chętnie oddajemy się marzeniom o wakacjach i dalekich podróżach. Nie musimy jednak od razu pakować walizek. Możemy równie dobrze odbyć taką podróż nie wyjeżdżając zbyt daleko, a mianowicie - odwiedzając trójmiejskie muzea. Na wyprawy do Paryża i Grodna, Kanady oraz do świata dziecięcej wyobraźni zapraszają kolejno Państwowa Galeria Sztuki w Sopocie, Muzeum Emigracji w Gdyni oraz Nadbałtyckie Centrum Kultury w Gdańsku.



Z Sopotu do Paryża

Za sprawą wystawy "Mistrzowie Szkoły Paryskiej z kolekcji Żerlicynów i Żarskich", którą możemy obejrzeć w sopockiej PGS do 28 stycznia 2018 roku, przeniesiemy się do Paryża lat międzywojnia, choć nie brakuje tu i późniejszych prac.

Warto w tym miejscu wyjaśnić, że tytuł wystawy odnosi się do twórczości tzw. École de Paris (z francuskiego "szkoła paryska"), czyli grupy artystów obcokrajowców, pochodzących z Europy Środkowej i Wschodniej, głównie pochodzenia żydowskiego, działających w Paryżu w pierwszej połowie XX wieku. Pojęcie to nie jest do końca zdefiniowane ani nie określa jakiegoś konkretnego nurtu w sztuce - odnosi się raczej do kręgu malarzy skupionych w jednym miejscu oraz czasie (w latach około 1905-1939). Reprezentowali bowiem różne techniki i tendencje artystyczne - od realizmu i malarstwa figuratywnego, po wszelkie "-izmy": postimpresjonizm, fowizm, ekspresjonizm czy kubizm.

Jednak taki nieprecyzyjny i dość szeroki tytuł wystawy może być mylący dla laików, albowiem i "mistrzowie" i "szkoła paryska" sugerować mogą zupełnie inny dobór prac. Jednak ekspozycja prezentuje zaledwie wycinek tego, co zwykło się określać mianem École de Paris, ponieważ jest to prezentacja kolekcji, dlatego też może rozczarowywać brak niektórych nazwisk. Na wystawie zobaczymy prace wykonane w różnorodnych technikach, m.in.: gwasze, oleje, litografie, a nawet rzeźbę (Hanna Orłowa "Tancerka") czy mozaikę na desce. Z ciekawszych znajdziemy tu prace Jacques`a Chapiro (Jakowa Szapiro), Natalii Gonczarowej, Tamary Łempickiej ("Kompozycja abstrakcyjna" ok. 1953 r., choć artystka ta ze szkołą paryską nie miała nic wspólnego) oraz - chyba najbardziej interesujące - osiem litografii kolorowych z cyklu "Polskie stroje ludowe" autorstwa Zofii Stryjeńskiej - graficzki, malarki, ilustratorki i scenografki tworzącej w duchu art déco i sztuki ludowej, choć też niezwiązanej z tytułowa grupą.

  • "Mistrzowie Szkoły Paryskiej z kolekcji Żerlicynów i Żarskich" PGS Sopot
  • Zofia Stryjeńska, z cyklu "Polskie stroje ludowe", fot. Magda Małyjasiak, praca z kolekcji Żerlicynów i Żarskich; wystawa "Mistrzowie Szkoły Paryskiej z kolekcji Żerlicynów i Żarskich" PGS Sopot
  • Zofia Stryjeńska, z cyklu "Polskie stroje ludowe", fot. Magda Małyjasiak, praca z kolekcji Żerlicynów i Żarskich; wystawa "Mistrzowie Szkoły Paryskiej z kolekcji Żerlicynów i Żarskich" PGS Sopot
  • Hanna Orłowa "Tancerka", fot. Magda Małyjasiak, praca z kolekcji Żerlicynów i Żarskich; wystawa "Mistrzowie Szkoły Paryskiej z kolekcji Żerlicynów i Żarskich" PGS Sopot
  • Natalia Gonczarowa "Swatanie", fot. Magda Małyjasiak, praca z kolekcji Żerlicynów i Żarskich; wystawa "Mistrzowie Szkoły Paryskiej z kolekcji Żerlicynów i Żarskich" PGS Sopot
  • Tamara Łempicka "Kompozycja abstrakcyjna", fot. Magda Małyjasiak, praca z kolekcji Żerlicynów i Żarskich; wystawa "Mistrzowie Szkoły Paryskiej z kolekcji Żerlicynów i Żarskich" PGS Sopot
Z Sopotu do Grodna

Druga wycieczka z Sopotu czeka nas za sprawą wystawy artystów polonijnych z Grodzieńszczyzny pt. "Zmieniając rzeczywistość". Ekspozycja prezentowana jest w holach galerii: na parterze oraz na piętrze, i ma charakter charytatywny - pieniądze ze sprzedaży obrazów mają być przeznaczone na Hospicjum Dziecka w Grodnie.

Trzeba przyznać, że charakteryzują się one nie tylko różnorodnością stylistyczną i tematyczną (od pejzaży przez portrety po malarstwo abstrakcyjne), to dodatkowo chwilami sprawiają wrażenie dość mocno przypadkowych. Trudno byłoby znaleźć jakiś klucz do odczytania tej twórczości, poza wspomnianą kwestią pochodzenia artystów.

Wątpliwość budzić za to może pojawienie się na tego typu wystawie aktów - wszak akcja ma charakter charytatywny, a cel ma szczytny, jednak zupełnie nie w tym tonie, co prezentowana golizna .

  • "Zmieniając rzeczywistość" - wernisaż wystawy PGS Sopot
  • "Zmieniając rzeczywistość" - wernisaż wystawy PGS Sopot
  • "Zmieniając rzeczywistość" PGS Sopot
Z Gdyni do Kanady

Zupełnie inaczej przedstawia się sytuacja w gdyńskim Muzeum Emigracji. Warto wybrać się tam nie tylko na prezentowane wystawy, lecz także - po prostu, aby tam pobyć oraz obejrzeć wnętrza dawnego, zabytkowego Dworca Morskiego, reprezentanta modernistycznej architektury, zwiedzić okolice (port), a także skorzystać z atrakcji dodatkowych: kawiarni, księgarni, tarasu z widokiem na morze, restauracji, a najmłodsi koniecznie powinni zajrzeć do uroczej Sali Małego Podróżnika.  

Wystawa "Polacy w kanadyjskiej mozaice. 150 lat historii" przenosi nas nie tylko do Kraju Klonowego Liścia, ale i do przeszłości - podróż ta odbywa się za sprawą opowieści o polskich emigrantach, którzy wyruszali do Kanady już od końca XVII wieku, a masowo osiedlali się tam w drugiej połowie XIX wieku. Historię polsko-kanadyjskich osadników można prześledzić, oglądając tę wystawę do 15 grudnia 2017 r.

Przede wszystkim należy przyznać, że wystawa prezentuje się naprawdę wspaniale. Cieszy oko jej estetyczna strona - zadbano tu o każdy detal, jednorodność stylistyczną, a także atrakcyjność podania. Całość zaprezentowana jest - w długim korytarzu i jednej sali - w głównej mierze na drewnianych blokach-słupach-ściankach, na których z obu stron przedstawione są po polsku i po angielsku informacje w formie krótkich ciekawostek na dany temat.

Na wystawie nie brak archiwaliów, odnajdziemy tu mnóstwo dokumentów, wykazów, ulotek, a także innych przedmiotów, tj.: album z pocztówkami, znaczki pocztowe, bilety, kieszonkowy słownik angielsko-polski, rozkład rejsów (z 1979 roku) i informacje na statku "Batory" oraz jego trasa z 1974 roku, a także czasopisma kanadyjskiej Polonii, i wiele innych, w tym bardzo ciekawie ukazane statystyki dotyczące ludności. Robią wrażenie zdjęcia, m.in. to z trzema chłopcami pochodzenia greckiego, żydowskiego i polskiego, wspólnie bawiącymi się w toczenie kół.

Jest to historia budowania kraju, budowania własnych domostw (pierwsze chaty wznoszone z pali własnoręcznie ściętych drzew), gospodarstw (osiedlano się na preriach zalesionych, tworzono osiedla wokół stacji kolei czy urzędów), ale i budowania społeczności, wspólnotowości poprzez religię, obyczajowość, kulturę. Dziś trudno by mówić o Kanadzie bez Polaków - oni od pokoleń tam są, współtworząc kanadyjską mozaikę.

  • "Polacy w kanadyjskiej mozaice. 150 lat historii" Muzeum Emigracji w Gdyni
  • "Polacy w kanadyjskiej mozaice. 150 lat historii" Muzeum Emigracji w Gdyni
  • "Polacy w kanadyjskiej mozaice. 150 lat historii" Muzeum Emigracji w Gdyni
  • "Polacy w kanadyjskiej mozaice. 150 lat historii" Muzeum Emigracji w Gdyni
  • "Polacy w kanadyjskiej mozaice. 150 lat historii" Muzeum Emigracji w Gdyni
  • "Polacy w kanadyjskiej mozaice. 150 lat historii" Muzeum Emigracji w Gdyni
  • "Polacy w kanadyjskiej mozaice. 150 lat historii" Muzeum Emigracji w Gdyni
  • "Polacy w kanadyjskiej mozaice. 150 lat historii" Muzeum Emigracji w Gdyni
  • "Polacy w kanadyjskiej mozaice. 150 lat historii" Muzeum Emigracji w Gdyni
  • "Polacy w kanadyjskiej mozaice. 150 lat historii" Muzeum Emigracji w Gdyni
  • "Polacy w kanadyjskiej mozaice. 150 lat historii" Muzeum Emigracji w Gdyni
  • "Polacy w kanadyjskiej mozaice. 150 lat historii" Muzeum Emigracji w Gdyni
  • "Polacy w kanadyjskiej mozaice. 150 lat historii" Muzeum Emigracji w Gdyni
  • "Polacy w kanadyjskiej mozaice. 150 lat historii" Muzeum Emigracji w Gdyni
  • "Polacy w kanadyjskiej mozaice. 150 lat historii" Muzeum Emigracji w Gdyni
Z Gdańska do świata dziecięcej wyobraźni

I wreszcie wystawa towarzysząca 12. Bałtyckim Spotkaniom Ilustratorów "Polska Szkoła Książki Obrazkowej", którą można obejrzeć w Ratuszu Staromiejskim, w NCK-u. Znajdziemy tu książki stare i nowe, reprinty i oryginały, ilustracje do klasyków (Brzechwa, Tuwim), a także współczesne pozycje najlepszych polskich autorów i ilustratorów.

Kogo tu nie ma? Piotr Młodożeniec, Jan Bajtlik, Bohdan Wróblewski, Monika Hanulak, Ola Cieślak, Józef Wilkoń, Bohdan Butenko, Janusz Stanny, Teresa Wilbik, Franciszka Themerson, Adam Kilian, Aleksandra i Daniel Mizielińscy, Marta Ignerska, Agata Królak, Maria Ekier, Katarzyna Bogucka - te nazwiska mówią same za siebie, a to tylko niektórzy prezentowani twórcy. Ich dzieła zobaczymy w wersjach książkowych, porozkładanych na stołach (możemy je sobie każde po kolei dokładnie przejrzeć, a nawet przeczytać), a także powieszonych na wstążeczkach, albo na wydrukowanych, wielkoformatowych planszach w formacie plakatowym, dzięki czemu prezentują się dumnie niczym dzieła sztuki, którymi rzecz jasna są.

Tę podróż do świata dziecięcej wyobraźni polecić warto nie tylko najmłodszym, ale i dużym czytelnikom. Odnaleźć tu bowiem można wiele perełek z własnego dzieciństwa. Cieszy mnogość stylistyczna, ale i ciągłość tradycji artystycznej w tych pracach. Autorzy wystawy postarali się o to, by podpowiedzieć odwiedzającym i pokazać zbieżności, nawiązania i inspiracje, jakich tu wiele. W tym kolorowym, magicznym świecie ilustracji chciałoby się pozostać dłużej. Wystawa jednak trwa tylko do 8 grudnia. Warto się pospieszyć i ją zobaczyć.

  • "Polska Szkoła Książki Obrazkowej". Nadbałtyckie Centrum Kultury
  • "Polska Szkoła Książki Obrazkowej". Nadbałtyckie Centrum Kultury
  • "Polska Szkoła Książki Obrazkowej". Nadbałtyckie Centrum Kultury
  • "Polska Szkoła Książki Obrazkowej". Nadbałtyckie Centrum Kultury
  • "Polska Szkoła Książki Obrazkowej". Nadbałtyckie Centrum Kultury
  • "Polska Szkoła Książki Obrazkowej". Nadbałtyckie Centrum Kultury
  • "Polska Szkoła Książki Obrazkowej". Nadbałtyckie Centrum Kultury
  • "Polska Szkoła Książki Obrazkowej". Nadbałtyckie Centrum Kultury
  • "Polska Szkoła Książki Obrazkowej". Nadbałtyckie Centrum Kultury

Miejsca

Opinie (7)

  • chyba

    wybiorę się do NCK

    • 1 0

  • Świetna wystawa rzeźb i rysunków Adama Smolany

    na parterze w Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie . Robi wrażenie . Ekspozycja jest zrobiona z wielkim smakiem . To kąpiel w mineralnej wodzie .

    • 2 0

  • A ja byłam w Muzeum Van Gogha w Amsterdamie polecam zainteresowanym

    • 3 0

  • A czemuż to tak pani redaktor akty przeszkadzają?

    • 1 0

  • Aneta Wszyłak

    Nie powinna kierować Nomus.

    • 0 0

  • Ecole de Paris (1)

    Termin napompowany do granic mozliwosci. Grupa skladala sie w glownej mierze z bardzo przecietnych malarzy.
    Nooooo, ale pochodzenie "odpowiednie" to i promocja maksymalna. Zalosne.

    • 0 0

    • No teraz to jedyne co możemy to pozwiedzać wirtualnie

      • 0 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Pobożni i cnotliwi. Dawni gdańszczanie w zwierciadle sztuki (1 opinia)

(1 opinia)
20 zł
spotkanie, wystawa, warsztaty

Kultura ludowa Pomorza Gdańskiego

wystawa

Wystawa "Kajko, Kokosz i inni"

wystawa

Sprawdź się

Sprawdź się

W 1994 doszło w Gdańsku do wypadku autobusu, w którym zginęły 32 osoby. W której dzielnicy doszło do katastrofy?

 

Najczęściej czytane