• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Tak tworzy się historia. Tablice z 21 postulatami Sierpnia '80 w Centralnym Muzeum Morskim

Małgorzata Kaliszewska
24 sierpnia 2010 (artykuł sprzed 13 lat) 
Czujność i szelmowska zapobiegliwość  konserwatorów uratowały oryginały. Dziś możemy je zobaczyć na własne oczy w CMM. Czujność i szelmowska zapobiegliwość  konserwatorów uratowały oryginały. Dziś możemy je zobaczyć na własne oczy w CMM.

Oryginalne tablice z 21 postulatami Solidarności z 1980 roku można oglądać w Centralnym Muzeum Morskim w Gdańsku. Historyczne postulaty spisane przez Arkadiusza Rybickiego i Macieja Grzywaczewskiego będą jedną z najważniejszych atrakcji Spichlerzy na Ołowiance.



Czy tablice z postulatami z Sierpnia 80 są rzeczywistą atrakcją muzealną?

Historia tych tablic jest tak niezwykła, że niejednemu pisarzowi mogłaby posłużyć za kanwę powieści sensacyjnej. Nie dość, że powstały w czasie szczególnym dla Polski, to legendą obrosła już historia ich uratowania przed funkcjonariuszami SB.

- Po zakończeniu strajków tablice trafiły do siedziby "Solidarności" w Gdańsku, a następnie w 1981 roku, do Centralnego Muzeum Morskiego, w którym przygotowywaliśmy wystawę upamiętniającą I rocznicę Sierpnia '80. Coś nas wówczas tknęło i zrobiliśmy kopię tych płyt - opowiada Jerzy Litwin, obecny dyrektor CMM. Zajął się tym Mirosław Brucki, ówczesny konserwator modeli okrętów w CMM.

Gdy wybuchł stan wojenny SB skonfiskowała przedmioty z wystawy poświęconej Sierpniowi '80. W ręce funkcjonariuszy wpadły także tablice z 21 postulatami. Nie wiedzieli oni jednak, że muzealnikom udało się ich przechytrzyć. Na wystawie prezentowano bowiem doskonałe kopie tablic, gdy tymczasem oryginały ukryte były bezpiecznie w archiwach muzeum.

- Oryginalne tablice po cichu, ale z kłopotami, bo jak przemieścić niezauważenie dwie tablice wielkości szaf dwudrzwiowych, wywieziono i ukryto na strychu domu Wiesława Urbańskiego, konserwatora zabytków w CMM, gdzie przeleżały przez cały stan wojenny. Do muzeum wróciły dopiero w 1996 r. - wspomina Jerzy Litwin. - Nie wprowadzono w tajniki akcji zbyt wielu osób, bo dyskrecja wówczas służyła sprawie.

Przez wiele lat zabezpieczone, przechowywane były i konserwowane przez pracowników muzeum. Pokazywano je gościnnie m.in. na wystawie Drogi do Wolności w Sali BHP. W 2003 roku tablice zostały wpisane na Światową Listę Dziedzictwa Kulturowego UNESCO. Autentyczność tablic po latach potwierdzili ich autorzy. Nie było to trudne.

- Rybicki z Grzywaczewskim nie mieli wątpliwości, że to ich dzieło. Jedna z tablic początkowo była źle skomponowana. Gdy okazało się, że nie zmieści się na niej cała treść, Aram Rybicki postanowił malować na jej odwrocie. Nie dokończone teksty na odwrocie stały się certyfikatem ich oryginalności - tłumaczy dyrektor CMM.

Jaka przyszłość czeka tablice z Sierpnia '80? Na pewno pozostaną własnością Centralnego Muzeum Morskiego. Być może jednak zostaną wypożyczone Europejskiemu Centrum Solidarności, gdy to powstanie. Ponieważ jednak ECS nie będzie obiektem muzealnym, by móc wystawiać eksponaty, będzie potrzebować pozwolenia ministra kultury i dziedzictwa narodowego. CMM wolałoby jednak pokazywać je u siebie. - Mam nadzieję, że pozwolą nam zachować tablice. W końcu to my je uratowaliśmy - kwituje Jerzy Litwin.

Tablice z postulatami na wystawie w Centralnym Muzeum Morskim w Gdańsku. Tablice z postulatami na wystawie w Centralnym Muzeum Morskim w Gdańsku.
Tablice z 21 Postulatami powstały w okresie strajków robotniczych w 1980 r. Przedstawiciele strajkujących zakładów pracy utworzyli wówczas Międzyzakładowy Komitet Strajkowy, który miał siedzibę w Stoczni Gdańskiej. 18 sierpnia, kiedy ważyły się losy strajku, postulaty sformułowane dzień wcześniej przez Andrzeja i Joannę Gwiazdów oraz Bogdana Lisa, które ostatecznie zredagował Bogdan Borusewicz, postanowiono podać do wiadomości ogółowi społeczeństwa. Wobec braku jakichkolwiek możliwości przedstawienia ich za pośrednictwem środków masowego przekazu, z inicjatywy Macieja Grzywaczewskiego i Arkadiusza Rybickiego spisano je na sklejkach używanych w stoczni przez traserów i umieścić nad bramą główną Stoczni Gdańskiej. Pierwszą tablicę napisał Arkadiusz Rybicki, drugą Maciej Grzywaczewski.

Międzynarodowy Komitet Doradczy Programu UNESCO "Pamięć Świata", podczas konferencji w Gdańsku w dniach 28-31 sierpnia 2003 r., uznał tablice za jeden z najważniejszych dokumentów XX wieku, świadectwo wydarzeń mających przełomowy wpływ na zmiany polityczne, ustrojowe i gospodarcze państw bloku socjalistycznego, których kolebką była Stocznia Gdańska. Na tej podstawie decyzją Sekretarza Generalnego UNESCO z 16.10.2003 r. zostały one wpisane wraz z solidarnościowym zbiorem archiwalnym przechowywanym w warszawskim "Ośrodku Karta" na Światową Listę Dziedzictwa Kulturowego UNESCO.

Miejsca

Opinie (63) ponad 20 zablokowanych

  • Pytanie: jak sie mają wszystkie postsolidarnościowe rządy do (6)

    tych postulatów?
    Odpowiedź: jak pięść do nosa.

    • 39 3

    • (4)

      bo postsolidarnościowcy nie różnią się niczym od komuchów... po prostu zmieniła się ekipa przy korycie. A ludzie np jak nie mieli mieszkań za komuny to teraz ich na nie nie stać

      • 10 1

      • kto chce to buduje sobie domek - tylko trzeba chcic. (1)

        • 2 6

        • z kartonu

          chyba.

          • 4 1

      • a 22 postulat? (1)

        bezpłatny dostęp do materiałów pornograficznych? co z nim

        • 4 1

        • jedyny postulat spełniony !!

          • 4 1

    • Same hasło jest odpowiedzią

      Jak sama nazwa wskazuje po 100 latach może się zrealizują same.

      • 0 0

  • Powinni je wysłać do Luwru (1)

    w miejsce Mona Lisy:-)

    • 25 3

    • Partia wciąż nie wykonuje postulatów. 30 lat to wystarczająco czekania.

      Nie ma co, trzeba zmienić kraj na lepszy model, choćby Niemcy. Bo ze zmianą władzy 20 lat temu to za bardzo nie wyszło. Wciąż te same twarze agentów SB, członków partii, w stylu Komorowski, Kaczyński, Bartoszewski, Miller i cała reszta "elity" przemalowanych z czerwonego na działaczy związkowy. Szkoda tracić czas i po stokroć zaprzeczać sobie, że jest się rąbanym w tyłek.

      • 0 0

  • Tak się robi historię! (1)

    • 6 11

    • właśnie tak się robi

      • 1 0

  • Wspominamy wydarzenia do czasu ostatnich żyjących a potem to już mamy to w nosie.

    Dlaczego nie chwalimy się postulatami z 1918 r.?

    • 14 1

  • Pierwsza połowa XXI wieku to wspominanie o Solidarności

    • 9 4

  • każde kłamstwo jest wykładnikiem prawdy

    jw.

    • 9 3

  • A może powinny powstać nowe 21 postulatów ? (5)

    My mieszkańcy Trójmiasta chcielibyśmy nowych 21 postulatów:

    Jeżeli macie propozycję to piszcie.

    1. ...
    2. ...
    3. ...
    4. ...
    ...
    21. Żeby żyło nam się w Trójmieście lepiej

    • 11 8

    • Opinia została zablokowana przez moderatora

    • mi tam stare wystarczą,

      ważne żeby wszystkie zrealizowali....

      • 3 4

    • Żeby stanowisko Prezydenta miasta nie mogło być zajmowane (1)

      przez tę samą osobę dłużej niż dwie kadencje.

      • 4 0

      • bo?

        może jakies racjonalne argumenty?

        skoro spolecznosc lokalna wybiera sobie co 4 lata tego samego wojta czemu tego nie szanowac?

        • 0 2

    • 1. stworzyc Trojmiasto

      polaczyc te 3 wiochy ze soba

      • 3 1

  • Telefony już odblokowane...

    Czy pozostałe punkty zrealizowane będą po-stu-latach, jak wówczas opowiadano?

    • 16 2

  • Co się stało z niektórymi postulatami???? (10)

    9. Zagwarantowanie wzrostu płac równolegle do wzrostu cen.
    14. Obniżenie wieku emerytalnego - dla kobiet do 50 lat, dla mężczyzn do 55, lub zapewnienie emerytur po przepracowaniu w PRL 30 lat dla kobiet i 35 dla mężczyzn.
    16. Poprawienie warunków pracy służby zdrowia.
    17. Zapewnienie odpowiedniej ilości miejsc w żłobkach i przedszkolach.
    18. Wprowadzenie płatnych urlopów macierzyńskich przez 3 lata.
    19. Skrócenie czasu oczekiwania na mieszkania.

    Ile z nich zostało spełnionych po 30 latach??

    • 37 2

    • Weź się lpiej do pracy.

      • 4 13

    • Działacze Śolidarności na czele z Guzikiewiczem i Śniadkiem pewne obrywy sobie zapewnili..;/

      • 7 2

    • Mordo ty moja

      żyje się lepiej, chociaż tylko niektórym

      • 4 2

    • postulaty (4)

      W pełni rozumiem to, że powyższe postulaty ktoś ma głęboko... ale nie widzę sensu w eksponowaniu tablic i wybiórczym traktowaniu poszczególnych postulatów. Jeżeli ktoś widzi w ruchu "Solidarności" tylko tak zwane postulaty wolnościowe pomija jego cały sens. Solidarność była m.in. związkiem zawodowym i jako związek walczyła o poprawę sytuacji materialnej robotników (i nie tylko). Związek miał dwa cele: materialny i wolnościowy. Jednocześnie zapewniam was, że postulaty wolnościowe (czyli te eksponowane dzisiaj) nie powstałyby gdyby nie upośledzenie ekonomiczne. Głównym czynnikiem który popchnął robotników do strajków była bieda!!!!

      • 2 4

      • (2)

        a teraz co popycha robotnikow do strajkow? Przepych i bogactwo?

        • 5 1

        • Popycha dalej to samo (1)

          Mamy już "wolność" o którą wówczas walczyli postulaty socjalne są nadal nie spełnione.
          A przepych i bogactwo na pewno też popychają, kiedy widzą je u innych. Na przykład u swojego głównego przywódcy z lat 80tych, posiadacza willi na Oliwie i drogich samochodów.
          W poście wyżej chciałem powiedzieć, że w 30 rocznicę pamięta się o postulatach korzystnych dla polityków i przedsiębiorców a odrzuca się typowo robotnicze. Albo eksponujemy wszystkie albo żadnych...

          • 1 0

          • jesli tak to sie zgadzam :)

            • 0 0

      • ragan BYŁA BIEDA....

        PISZESZ GŁÓWNĄ PRZYCZYNĄ KTÓRA POPCHNĘŁA ROBOTNIKÓW DO POPARCIA POSTULATÓW BYŁA BIEDA......ROZUMIEM,ŻE TERAZ BIEDY NIE MA.....?????

        • 0 0

    • nic...problemy mają zwlaszcza z pdniesieniem płac-te postulaty spelnily się na pewno w klasiepolitycznej.już koledzy zadbali azeby i place szly w gore i wszystko byllo o.ky!

      • 3 0

    • CO SIE STAŁO Z POSTULATAMI....????

      CO SIE STAŁO Z POSTULATAMI...??? NIEMAL NIC Z NICH NIE ZOSTAŁO...NIEMAL NIC ,ALBO NAWET NIC....

      • 0 0

  • Historia...

    to te chłopaki lat 20-30 co to wyszli z bramy. Po robocie.

    Nazwiska poproszę.

    I każdemu z nich... niech Wam ta rdzawa ziemia lekką będzie.

    • 7 1

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Pobożni i cnotliwi. Dawni gdańszczanie w zwierciadle sztuki (1 opinia)

(1 opinia)
20 zł
spotkanie, wystawa, warsztaty

Kultura ludowa Pomorza Gdańskiego

wystawa

Wystawa "Kajko, Kokosz i inni"

wystawa

Sprawdź się

Sprawdź się

Jaki musical nigdy nie był wystawiony w Teatrze Muzycznym w Gdyni?

 

Najczęściej czytane