• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

"To nie wina Wagnera, że lubił go Hitler". Koncert urodzinowy na Ołowiance

Ewa Palińska
15 maja 2013 (artykuł sprzed 10 lat) 
Orkiestra PFB pod dyr. Ernsta van Tiela wykona uwerturę do opery "Rienzi, ostatni z trybunów" , "Wesendonck Lieder" Ryszarda Wagnera oraz instrumentalną aranżację fragmentów jego opery "Śpiewacy Norymberscy" autorstwa holenderskiego muzyka Henka de Vliegera. Orkiestra PFB pod dyr. Ernsta van Tiela wykona uwerturę do opery "Rienzi, ostatni z trybunów" , "Wesendonck Lieder" Ryszarda Wagnera oraz instrumentalną aranżację fragmentów jego opery "Śpiewacy Norymberscy" autorstwa holenderskiego muzyka Henka de Vliegera.

- Nie możemy odrzucać tak znakomitej muzyki z powodu bezpodstawnych uprzedzeń. Bo czy Wagner ponosi winę za to, że jego muzyki słuchał Adolf Hitler? - mówi Ernst van Tiel, dyrektor artystyczny Orkiestry Polskiej Filharmoniii Bałtyckiej, która w piątek, 17 maja o godz. 19 w Filharmonii Bałtyckiej zobacz na mapie Gdańska zagra koncert z okazji dwusetnych urodzin niemieckiego kompozytora. Bilety kosztują 10-40 zł.



Wagner zmarł w 1883 r., a więc przed narodzinami Adolfa Hitlera. Mimo tego, za sprawą nazistowskiej propagandy i przyjaźni jaka łączyła Naczelnego Wodza III Rzeszy z rodziną kompozytora, muzykę Ryszarda Wagnera uważa się za nazistowską i w związku z tym grywa niechętnie. Na zdj. Adolf Hitler z wnuczkami Wagnera, Vereną i Friedelind. Wagner zmarł w 1883 r., a więc przed narodzinami Adolfa Hitlera. Mimo tego, za sprawą nazistowskiej propagandy i przyjaźni jaka łączyła Naczelnego Wodza III Rzeszy z rodziną kompozytora, muzykę Ryszarda Wagnera uważa się za nazistowską i w związku z tym grywa niechętnie. Na zdj. Adolf Hitler z wnuczkami Wagnera, Vereną i Friedelind.
Podczas piątkowego koncertu Orkiestra PFB pod dyr. Ernsta van Tiela wykona m.in. "Wasendonck Lieder" - cykl  pięciu utworów, skomponowanych do tekstów Matyldy Wesendock. Partię solową zaśpiewa Barbara Kubiak. Podczas piątkowego koncertu Orkiestra PFB pod dyr. Ernsta van Tiela wykona m.in. "Wasendonck Lieder" - cykl  pięciu utworów, skomponowanych do tekstów Matyldy Wesendock. Partię solową zaśpiewa Barbara Kubiak.

Czy muzyka Ryszarda Wagnera kojarzy ci się z ideologią nazistowską?

Ewa Palińska: Mija 200 lat od urodzin Ryszarda Wagnera, a jego muzyka wciąż wzbudza kontrowersje. Dlaczego?

Ernst van Tiel: Naziści wykorzystywali jego muzykę do propagandy. Oczywiście Wagner miał poglądy antysemickie, ale miał je również Brahms oraz wielu innych kompozytorów tworzących w tamtym czasie. Trudno jednak posądzać kompozytora o sympatyzowanie z nazistami, ponieważ zmarł on, zanim w Niemczech narodził się ruch narodowo-socjalistyczny. Nie możemy odrzucać tak znakomitej muzyki z powodu bezpodstawnych uprzedzeń. Bo czy Wagner ponosi winę za to, że jego muzyki słuchał Adolf Hitler?

Z tego powodu kompozycji Wagnera nie wykonywano w Europie do lat 60. ubiegłego wieku. W Izraelu znacznie dłużej. Za granie jego muzyki izraelskie władze domagały się nawet dymisji Zubina Mehty ze stanowiska dyrektora tamtejszych filharmoników.

Po II wojnie światowej muzyki Wagnera nie chciano ani wykonywać, ani słuchać. Wypominano, że każdego roku w festiwalu wagnerowskim w Bayreuth brali udział Hitler, Goebbels czy Himmler. Przypominano również, że w wielkiej przyjaźni z nazistami żyła cała rodzina kompozytora, z jego żoną Cosimą (córką Franciszka Liszta) na czele. Pamiętajmy jednak, że działo się to kilkadziesiąt lat po śmierci kompozytora. Zawalczyć o tę muzykę postanowili artyści, również żydowscy. Dzięki działalności wielu z nich, np. znakomitego pianisty i dyrygenta Daniela Borenboima, zaczęto grywać muzykę Wagnera w Izraelu.

Wagner był osobą kontrowersyjną?

Przede wszystkim był bardzo zazdrosny. Zazdrościł innym sukcesów i pieniędzy. Być może to było przyczyną jego antysemickich poglądów. Wagner nie był zadowolony ze współpracy ze swoim agentem, Giacomo Mayerbeerem, który miał żydowskie pochodzenie. Mawiał "Mayerbeer nie robi dla mnie wystarczająco dużo", ale który artysta jest zadowolony z efektów pracy swojego managera? Co więcej, Mayerbeer był osobą bardzo majętną, zarabiał krocie na swojej pracy, co niezwykle złościło Wagnera, ponieważ on sam w tym czasie zarabiał znacznie mniej.

Uprzedzenia to jednak nie jedyny powód, dla którego dzieła Wagnera, szczególnie operowe, wykonuje się niezwykle rzadko. Inscenizacje wielu z nich wymagają skomplikowanego i rozbudowanego aparatu interpretacyjnego, więc są czasochłonne i kosztowne.

W dzisiejszych czasach muzykę Wagnera po prostu aranżuje się na mniejszą obsadę oraz znacznie skraca, tworząc kompilację najbardziej charakterystycznych motywów muzycznych danego dzieła. Swego czasu "Pierścień Nibelunga", który w oryginale trwa blisko 15 godzin, węgierski kompozytor Georg Solti skrócił do półtorej godziny. Utwór "Meistersinger: An Orchestral Tribute", który orkiestra PFB pod moją dyrekcją wykona podczas piątkowego koncertu jest nie tylko hołdem złożonym Wagnerowi, ale właśnie muzyczną wizytówką opery "Śpiewacy Norymberscy". Autor aranżacji, Holender Henk de Vlieger, stworzył trwającą blisko godzinę kompozycję instrumentalną, bazując na melodiach najpiękniejszych arii tej opery. Może publiczności prezentowane melodie spodobają się tak bardzo, że po powrocie do domu będzie chciała poznać w całości to niezwykłe dzieło, jakim jest opera "Śpiewacy Norymberscy?" Bardzo bym sobie tego życzył. Niezwykle piękne, choć w swoim charakterze zupełnie różne, będą również pieśni z cyklu "Wesendonck Lieder", które także zostaną wykonane podczas koncertu.

Wspominał pan o tym, że muzyka Wagnera jest piękna, ale niezwykłe są również teksty.

Oj tak! Niezwykłość i zawiłość fabuły "Pierścienia Nibelunga" można śmiało porównać do bijącego współcześnie rekordy popularności "Władcy Pierścieni". Fabuła opery "Śpiewacy Norymberscy" pokazuje z kolei, jak w połowie XVI wieku wyglądały wokalne talent shows, analogiczne do współczesnych "Idola" czy "X- Factor". Gdyby Wagner żył w dzisiejszych czasach i miał do dyspozycji wszystkie współczesne narzędzia audiowizualne i nowinki techniczne, odniósłby niesamowity sukces.

Czy w Trójmieście udałoby się wykonać którąkolwiek z oper Wagnera w całości?

Kiedy zobaczyłem po raz pierwszy Operę Leśną w Sopocie, pierwszą myślą, jaka przyszła mi do głowy, było "to miejsce wprost stworzone do wykonywania muzyki Wagnera". Można podać wiele powodów, dla których warto wykonywać muzykę tego kompozytora, ale najważniejsze jest to, że jest ona po prostu piękna.

Wydarzenia

Koncert Jubileuszowy Wagnera

10-40 zł
muzyka poważna

Miejsca

Opinie (52)

  • w ogóle w Rzeszy to nazistę lub jakiegoś hilerowca to ze świecą szukać (3)

    zarówno przed wojną jak i po wojnie
    to bardzo pokojowy i przyjacielski naród był

    • 26 11

    • Bardzo pokojowy. Tylko dwie wojny światowe rozpoczęli. (2)

      Najgorsze jest to, że imperialistyczne ciągotki Niemców świadczą o ich genetycznym zakażeniu hitleryzmem. Nie mówią tego otwarcie, ale w środku każdy z nich jest małym ss-manem.

      • 10 5

      • dwie? (1)

        Drugą w.ś. owszem rozpoczęli, ale z pierwszą sprawa nie była taka prosta... widzę kolejną ofiarę programu szkolnego nauczania historii, który jest w dużej części propagandą zwycięzców i pomija ważne fakty(jakby Rosja nie wtrąciła się do konfliktu austriacko-serbskiego to Niemcy nie byłyby zmuszone do tego samego)!

        • 0 1

        • Ty chyba wlasnie zestapiles ze Swiatyni Walhalli.

          Niemcy durne pragnely wojny w 1914 roku jak niczego wiecej. Kaiser Wilhelm II siedzial przedtem cichutko bo jego slynna ciocia Krolowa Viktoria oniesmielala go do jakichkolwiek poczynan zbrojnych. Ale po jej smierci rozpoczal juz przygotowania do rozbudowy floty. Zreszta byl pod wplywem niemieckich dowodcow ktorzy wperswadowali mu mysl o zwycieskim i predkim zakonczeniu wojny jeszcze zanim liscie z drzew opadna. To potem stalo sie bardzo popularnym powiedzeniem. A bylo inaczej. Sami niemieccy historycy przyznaja dzisiaj ze rozpoczecie Pierwszej wojny to najwieksza glupota rzadu niemieckiego w historii. Rosja nie wtracala sie. Serbia sama prosila Rosje w jaki sposob odpowiedziec na zarzuty austriackie i niemieckie po zastrzeleniu Ksiecia Ferdynanda przez Gavrilo Principa w 1914 roku w Sarajevie.

          • 0 0

  • Kocham go! (3)

    Uwielbiam Wagnera! To że koncertem dyryguje van Tiel, to dla mnie już "pełnia szczęścia"

    • 21 0

    • Wagner dobry w reklamach (1)

      Najlepiej jego muza sprawdza się w reklamach samochodów.

      • 7 3

      • Dobrze sprawdza się też w reklamach maszyn rolniczych oraz syropów przeciwkaszlowych.

        • 5 2

    • wooooooowwwwwwww

      .....normalnie az z wrazenia, pobgryzam wszystkie paznokcie , te u nog tez, wstrzasajace

      • 1 4

  • no coz pradzic.... (3)

    ....jaki artysta taki fan.....

    • 3 21

    • Gdybyś nieszczęsny człowieku wiedział kto ubóstwiał np. Kiepurę i zapraszał stale do Rzeszy ... (1)

      ..na koncerty nie pisałbyś takich tekstów jak powyżej....

      • 10 1

      • Papiesz polak też był cienki jak jego fani

        • 1 4

    • z tego co wiem

      to Hitler postrzegał również naród polski jako silny, przedsiębiorczy, w obliczu zwykle niekorzystnych okoliczności politycznych.

      • 1 0

  • Turki, geje i Araby

    Pewnie jakby pisal o takim obrazie Niemiec to tez by Adolf lubil.....

    • 2 2

  • jakże ważny to człowiek...

    • 1 0

  • (4)

    To, że słuchał go Hitler nie było jego winą ale to, żę był kobieciarzem, zajadłym antysemitą i napisał "o żydostwie w muzyce" już tak

    • 7 4

    • Czyli poparcie (1)

      Wśród polskich katolików miałby duże :)

      • 5 3

      • Nie oceniaj po sobie.

        • 3 3

    • A z drugiej strony...

      Czy kazdy musi kochać wszystkie narody? Jeżeli Wagner nie skrzywdził żadnego Żyda, a tylko Żydów nie lubił, to w czym problem?

      • 12 2

    • "W opublikowanym w 1850 r. tekście Żydostwo w muzyce Wagner pisał, że Żyd jako taki jest niezdolny, zarówno poprzez jego zewnętrzną prezencję, jego język, a w najmniejszym stopniu przez jego śpiew, do tego, by udzielać się artystycznie.
      Już wtedy uważano zresztą, że motywem jego pamfletu były raczej (albo także) względy komercyjne: obrona przed konkurencją ze strony popularnych żydowskich kolegów-kompozytorów jak Mendelsohn czy Meyerbeer."

      • 3 0

  • (1)

    Nawiasem mówiąc Adolf to bardzo fajne imię, szkoda że wyszło z mody.

    • 6 2

    • Ale Richard i Zygfryd sa nadal jest bardzo popularnymi.

      • 3 0

  • Kto naprawde kocha muzyke Wagnera to prosze (1)

    wysluchac fragmentow jego muzyki w wykonaniu Orkiestry NBC pod dyrekcja najslynniejszego dyrygenta w dziejach muzyki klasycznej. Legendarnego Arturo Toscaniniego. Ja mogl bym tego sluchac bez konca.

    youtube.com/watch?v=9RpDhX2CHLE

    youtube.com/watch?v=8N6qxbOOn_E

    youtube.com/watch?v=s983IeWRn0I

    youtube.com/watch?v=zh-W6Nj7e0M

    • 9 1

    • Dzięki

      Już włączyłem. Boję się tylko, czy Jaro nie wykorzysta tej muzyki?

      • 1 3

  • Palińska, kolejny nieuk (3)

    Palińska nawet nie wie, że Wagner szczególnie w okresie Powstania Listopadowego i po nim bardzo cenił Polskę i Polaków. Napisał nawet specjalny utwór pt. "Polonia", w którym wplecione są pojedyncze takty Mazurka Dąbrowskiego.

    • 10 4

    • (1)

      Na jakiej podstawie twierdzisz, ze autorka artukulu o tym nie wie?

      • 4 3

      • bo to istotny fakt

        pominięty

        • 3 1

    • Prawie nikt nie wie ze

      Wagner skomponowal uwerture Polonia. Utwor ktory prawie nie jest wogole wykonywany aczkolwiek calkiem fajny.

      • 5 0

  • Też jestem...

    • 1 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Pobożni i cnotliwi. Dawni gdańszczanie w zwierciadle sztuki (1 opinia)

(1 opinia)
20 zł
spotkanie, wystawa, warsztaty

Kultura ludowa Pomorza Gdańskiego

wystawa

Wystawa "Kajko, Kokosz i inni"

wystawa

Sprawdź się

Sprawdź się

Pierwsza nazwa Muzeum Miasta Gdyni to:

 

Najczęściej czytane