• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

500 wołów na tydzień. Historia rzeźni w Gdańsku

Marek Gotard
4 lutego 2012 (artykuł sprzed 12 lat) 

W piątek wojewódzki konserwator zabytków nakazał właścicielowi bardziej zadbać o stan budynków dawnych Zakładach Mięsnych przy ul. Angielska Grobla zobacz na mapie Gdańska w Gdańsku. Przyjrzyjmy się więc historii zakładów, z których dziś zostało już tak niewiele.



Stara rzeźnia Gdańsk - historia



Gdy 1 listopada 1894 roku otwarto w Gdańsku Rzeźnię Miejską, był to zakład na wskroś nowoczesny. Jego powstanie było na długo wcześniej konsultowane z cechem rzeźników miejskich. Prawdopodobnie potrzeba posiadania profesjonalnego zakładu zajmującego się ubojem zwierząt i produkcją mięsa, spowodowana była kwestiami higienicznymi i zdrowotnymi. W nowoczesnej ubojni można też było w pewien sposób ograniczyć cierpienia zadawane zwierzętom podczas uboju.

Rzeźnię zlokalizowano na terenach przemysłowych przy ul. Angielska Grobla. W połowie XIX wieku, na obszarze Dolnego Miasta zaczęło powstawać wiele zakładów przemysłowych. Fabryki i mniejsze zakłady pracowały zarówno na potrzeby wojska, związane były również z przemysłem ciężkim i spożywczym.

Rzeźnia była jak na tamte czasy zakładem bardzo nowoczesnym. Od strony lądu prowadziła do niej linia kolejowa, oddana do użytku rok wcześniej. Tory dochodzące do zakładu wybudowano specjalnie z myślą o nim. Rzeźnia posiadała także dostęp do nabrzeża kanału Na Stępce. Własne nabrzeże pozwalało zakładom przyjmować statki morskie o wielkości do 1000 RT.

Obecnie opuszczona Rzeźnia Gdańsk - jak działała?



Cały kompleks podzielono na cztery funkcjonalne grupy: pierwsza, zlokalizowana przy torach obejmowała przywóz bydła i wywóz mięsa przygotowanego do spożycia. Druga grupa budynków, była tzw. rzeźnią właściwą. W grupie trzeciej przeprowadzano ubój sanitarny. Do grupy czwartej zaliczono budynek administracyjny, stajnię oraz znajdującą się na terenie zakładów restaurację. Nowoczesność zakładu podkreślała też chłodnia czy własna fabryka lodu.

Możliwości zakładu w pełni zaspokajały zapotrzebowanie Gdańska na mięso w tamtym czasie. Jak podają opracowania, w latach dwudziestych ubiegłego wieku zapotrzebowanie na mięso wynosiło wówczas 2000 świń, 500 wołów i 600 sztuk drobniejszych zwierząt tygodniowo. Dodatkowo rzeźnia mogła "przerobić" dodatkowo 6000 świń tygodniowo z przeznaczeniem ich mięsa na eksport.

Budynkom rzeźni udało się przetrwać wojnę. Po niej wznowiono w nich produkcję mięsa. Do Zakładów Mięsnych przyłączono wtedy przyległy do nich teren od strony północno-zachodniej, wraz ze znajdującymi się tam dawnymi pruskimi magazynami zbożowymi, pochodzącymi z ok. 1880 roku.

Przy tej okazji warto też wspomnieć, że w latach 60. ubiegłego wieku, w bezpośredniej bliskości Zakładów Mięsnych, na rogu ulic Angielska Grobla i Długa Grobla zbudowano tzw. kino Związku Zawodowego Pracowników Przemysłu Mięsnego "Piast". Wówczas była to najnowocześniejsza sala kinowa w Gdańsku, w której fotele dla widzów miały być o wiele wygodniejsze niż w słynnym kinie "Leningrad" przy ul. Długiej. Zmierzch kina nastąpił w latach osiemdziesiątych, gdy ostatecznie je zamknięto.

Na początku lat 80., Zakładami Mięsnymi zainteresowali się konserwatorzy zabytków. W 1983 roku do rejestru zabytków trafiły 22 budynki zakładów. "Zakłady mięsne z uwagi na jednorodność urbanistyczną zespołu, wspólne architektoniczne cechy stylowe, materiałowe oraz dekoracyjne, stanowią interesujący zespół reprezentacyjny dla przemysłowej sztuki budowlanej końca XIX wieku" napisano w decyzji o wpisie do rejestru budynków Zakładów.

Dawne Zakłady Mięsne w Gdańsku - koniec działalności



Po 1989 roku Zakłady Mięsne zakończyły swoją działalność. Dla budynków nadszedł najsmutniejszy okres w ich historii - degradacji, zniszczeń i pożarów. Ostatecznie teren o który toczyły się różne konflikty przejął prywatny inwestor - hiszpańska grupa Labaro.

Budynki dawnych Zakładów systematycznie znikały z mapy miasta. Najpierw, w 2001 roku z rejestru zabytków wykreślono halę skupu świń, chlewnia, hala uboju świń, obora, hala uboju koni, budynek pomocniczy i dawny magazyn zbożowy.

Rok później za całkowicie zdewastowane uznano: kolejną halę uboju bydła, chlewnię i chłodnię.

W roku 2004 do żadnego użytku nie nadawała się już hala skupu bydła i dawna przetwórnia. Potem budynki niszczyły kolejne pożary, w tym ten z lipca 2010 roku.

Obecnie na terenie dawnych Zakładów Mięsnych stoi kilka obiektów w złym stanie technicznym przypominających jedynie o niegdysiejszym "interesującym zespole przemysłowej sztuki budowlanej końca XIX wieku".

Opinie (137) 1 zablokowana

  • Rzeznik z trojmiasta, historia na film (4)

    • 48 4

    • Naprawdę

      piekny temat , godny nakręcenia !!

      • 0 1

    • Ja mam lepszy: Podpalacz z Gdańska

      historia oparta na faktach

      • 4 0

    • HEHEHEHEHEHEHEHEEHEHE (1)

      HEHEHEHEHEHHEE LADNIE SPALILI BUDE DEVILOPERZYY, TYLKO TAK MOZNA FUCKNAC SYSTEM . HEHEHEHEHEHEHE

      • 2 1

      • Budynki nie stanowiły żadnej wartości dla nowych właścicieli.

        Tu liczy się tylko działka !!! rewelacyjnie zlokalizowana!!! Pożary to droga do unicestwienia skażonych budynków.

        • 0 0

  • Czy ta rzeżnia to reklama konserwatora zabytków? (4)

    Reklama nieudolności i amatorstwa w sprawach kultury i dziedzictwa miasta jakim są budynki.

    • 169 3

    • podsumowanie wieloletniej pracy konserwatora zabytków w tej sprawie:

      Pół roku ma spółka Labaro na zabezpieczenie tego, co jeszcze zostało z 22 zabytkowych budynków dawnych Zakładów Mięsnych w Gdańsku. Przez lata dewastacji i pożarów pozostało ich tylko siedem.

      • 16 0

    • 22 minus 15 równa się 7

      proponuje podwyżkę dla konserwatora. Wynik jest prosty: były 22 zabytkowe budynki na terenie rzeżni, po nadzorze konserwatora ostało się (7 ) - SIEDEM, zdewastowanych, spalonych, będących w ruinie budynków.

      • 14 0

    • TEREN SPRZEDANY OBCEMU KAPITAŁOWI DROŻSZY OD HISTORII MIASTA, PAŃSTWA, LUDZKOŚCI. (1)

      • 9 2

      • najdrozsze sa prywatne profity tych którzy brali udział w procesie sprzedazy.

        Czyli ich kieszenie.

        • 8 0

  • Obstawiamy, kiedy będzie kolejny pożar (1)

    Stawiam na lato 2012

    • 105 1

    • Popieram

      stawiamna sezon letni ,będzie atrakcja dla niemieckich turystów !!!

      • 3 0

  • 500 wołów tygodniowo i jeden matoł kolejną kadencję, bleeee

    i ten matoł to jeszcze z gdańskimi korzeniami

    • 70 6

  • Labaro Polska - właściciel rzeżni (1)

    Potrzebujemy gotówki jak tlenu. Jeśli banki dadzą nam trzy lata na zaczerpnięcie oddechu, to przetrwamy. Ale muszą się zgodzić na restrukturyzację długu - mówił. Długu - dodajmy - wynoszącego 840 mln euro przy aktywach firmy wartych ok. 2,5 mld euro, ulokowanych w gruncie i wybudowanych mieszkaniach. Majatek w gruntach które są wlaśnie w Gdańsku

    • 31 1

    • 2,5 mld EUR, z tego 1 mld EUR to wartość Zakładów Mięsnych.

      A "blaszanka" 860 mln EUR. Wyceny z sufitu, inwestor z kosmosu, biznes plan oparty na założeniu, że ceny nieruchomości w Polsce będą rosły przez następne 20 lat, tak jak w Hiszpanii. Skończyło sie spekulacyjne eldorado, teraz żeby zarobić trzeba pracować i inwestować. Kupi to jakaś Hossa czy inny Invest Komfort za połowę tego, co Labaro zapłaciło cwaniakom z Krakowa. I bardzo dobrze.

      • 10 0

  • dziś byłby podatek od tego, tamtego, sramtego i tylko 200 wołów

    • 21 2

  • Artykuł o tym jak sobie radzić będąc właścicielem niewygodnych budynków wpisanych do rejestru zabytków. (1)

    W dodatku nie jest to trudne, bo miejski konserwator zabytków jest nieudolny do bulu.

    • 68 1

    • Ale

      tokoleś Budyniowskiego .

      • 4 1

  • Po co ten pic o zabytkach ? (1)

    Przyszłość jest jasna i prosta jak Trasa Łazienkowska. Jeszcze 10 lat dewastacji i deweloper postawi kompleks budynków z betonu, szkła i styropianu. A konserwator zabytków odda teczkę z napisem "Zakłady mięsne" do archiwum.

    • 96 0

    • A konserwator zabytków odda teczkę z napisem "Zakłady mięsne" do archiwum.

      i sprawdzi konto na Szeszelach?

      • 3 0

  • Uwalanie Dolnego Miasta (33)

    Piszczie jeszcze co solidaruchy rozwalily w tym rejonie Gdanska od upadku komuny:

    1) Zakłady Mięsne,
    2) Fabryka Opakowan Blaszanych,
    3) szpital na Łąkowej,
    4) fabryka bombek,
    5) hala GKS-u,
    6) zajezdnia tramwajowa.
    7) koszary Wojska Polskiego.
    8) zakłady Dagoma...

    Krew czlowieka zalewa jak widzi co te durnie przy korycie wyprawiaja z tym miastem.

    • 217 19

    • jedność rybacka na polskim haku, ale czy to jeszcze dolne miasto? co by nie mowic rybałkę w Gdańsku udupiono po 89.

      • 26 0

    • (2)

      10 linia tramwajowa na Orunie

      • 26 1

      • Na Orunię jeździła 6!! (1)

        6- Orunia

        • 5 0

        • i pętle miała pod kosciołem

          oraz mnustwo mijanek. Pięknie przecinała tory kolejowe i kończyła na Targu Rakowym.

          • 2 0

    • (5)

      Szok, a to tylko jedna dzielnica w Gdansku! Nie ma sie co dziwic ze to teraz taki patologiczny rejon miasta skoro tylko miejsc pracy zlikwidowano. Teraz budyn i spolka bredza cos o rewitalizacji i innych pitolach. Prace ludziom dajcie i wszyscy beda zadowoleni!

      • 23 4

      • tam zawsze po wojnie była patologia, nawet z tymi zakładami

        • 1 7

      • (3)

        wszystko rujnuja bydlaki..jakby oni to budowali..dolne miasto oszpecili,polikwidowali dużo...a kto pamieta wytwórnię octu na ul.torunskiej? śladu nie ma ..nawet tablicy,ze coś takiego istniało..o zajezdni nie wspomne.o lampach gazowych i bruku.który matoły zalali asfaltem..oj..głowa mała...swoje łby niech w koncu rozwalą..ale co sie dziwic..głosowała więkrzosć a teraz żale..do kogo?nie wspomnę o kinach,foto;;słońce''.białej baszcie na żabim kruku,itp,it...jestem wręcz wsciekła!!!!!!!!!

        • 8 1

        • A kto pamięta kino "Piast" właśnie w terenach rzeżni? (1)

          • 2 0

          • ja pamietam..doskonale..i dlatego szlak mnie trafia,ze wszystko niszczeje...!!!

            • 4 0

        • Kiedyś, nie tak dawno

          pół Wrzeszcza było czuć chmielem, a drugie pół landrynkami. Zagraniczni "inwestorzy" (cudzysłów celowy) wykończyli w parę lat. A dziś ci, co sprzedali działające i prosperujące fabryki tym złodziejom, pouczają nas, co, jak i dlaczego mamy robić, a czego nie robić.

          • 0 0

    • my naszym wnukom pozostawimy pomniki budynia....... (4)

      • 25 2

      • żeby było się gdzie odlać (1)

        • 21 2

        • Mordy w kubeł! medialnie zmanipulowani wyborcy do siedmiu boleści.

          Wybraliscie takie rządy w miescie iw kraju, nikt was do tego wyboru nie zmuszał. Macie co chcieliscie! Teraz milczec i nie marudzić. Chcieliście to macie, to co chcieliście!

          • 6 2

      • (1)

        a może marzą ci się pomniki kaczora ?

        • 4 4

        • jak kiedyś się wyda ze donaldo maczał palce w Smoleńsku

          to powstaną takie pomniki .

          • 2 2

    • (5)

      Fabryka Opakowań Blaszanych nie zlikwidowana ale przeniesiona do Pruszcza Gdańskiego z kapitałem zagranicznym Crown Packaging i z dawnymi pracownikami,
      ale to nie zasługa budynia

      • 5 4

      • (3)

        co nie zmienia faktu, ze dolne miasto utracilo blaszanke, a na tych terenach kompletnie nic sie nie dzieje. pewnie crown packaging jest wlascicielem i czeka zeby je opchnac z zyskiem takim nieudacznikom jak chociazby labaro.

        • 14 3

        • (2)

          labaro jest juz wlascicilem tych terenow...tak zeby smieszniej bylo

          • 13 0

          • (1)

            ladne jaja. co za lajza z tego budynia, wieksza niz myslalem.

            • 9 1

            • nie łajza tylko biznesmen. Z każdej takiej decyzji o sprzedaży ktoś się dorobił prywatnie.

              I prywatnie jest zarobiony ten ktoś.

              • 5 1

      • Prawda, ale mieszkańcy Dolnego Miasta stracili pracę .

        w większości kobiety.

        • 4 0

    • Mi się podoba. (2)

      Nie są mi do niczego potrzebne te szroty z których i tak nie można nic zrobić. Lepiej zbudować coś nowego.

      • 4 31

      • tylko ze tam sie nic nie buduje, bo ziemia lezy odlogiem, albo teren niszczeje jak np dawna rzeznia.

        • 13 0

      • szrotem to jestes ty...krótkowzroczny ;;robaczku''...

        • 5 0

    • Zapomniales o

      Hydrosterze...

      I tak, masz racje, nie tylko krew, ale i kur...a!

      • 20 1

    • Ale

      takie są prawa nieudolnie rządzących !!!

      • 8 2

    • (2)

      Mozna by jeszcze dorzucic Herbapol na Torunskiej, Zaklady Futrzarskie na Lakowej. dworzec towarowy Gdansk Poludnie, i wiele inny mniejszych miejsc. Niektore z tych miejsc rzeczywiscie nie mialy racji bytu w nowej rzeczywistosci ale w wiekszosci pprzypadkow mozna mowic raczej o nieudolnosci lub zwyklej glupocie. Np. sprawa hali GKSu to juz kryminal powinen byc.

      • 23 0

      • zaklady rybne ZNTK na Przerobce Plockie przeds. bodowy mostow

        • 7 0

      • Za halę GKSu to nie kryminał, tylko na chwile mozna by uruchomić rzeznie. Szczególnie jeden z włodarzy ma ryj jak świniak

        • 7 0

    • a co z zakładami rybnymi?

      moja Matka tam pracowała

      • 9 0

    • Uwalanie Dolnego Miasta

      A o Gdańskich Zakładach Futrzarskich na ulicy Łąkowej to już chyba nikt nie pamięta.

      • 5 0

    • głosowanie na PO, to dalszy ciąg nieudolnych solidaruchów. Gdańsk jest jeden z najlepszych miast dla PO, bo tu bezgranicznie na nich głosują.

      • 5 0

    • ja pracowałam w fabryce bombek na Długiej Grobli. Teraz od ponad 6 lat szukam pracy. Rzeznia ploneła pod koniec lat 90tych w maju. Po drodze była Blaszanka,sklep rybny . Nie ma nic............................................

      • 2 0

  • Dorobek naszych czasów (3)

    To typowy przypadek zagarniania i niszczenia mienia po 1989. Ile takich przypadków jest w naszym mieście, a ile w Polsce? No nic, tylko frustraci to zauważają, większość robi wrażenie zadowolonych. Problem jednak jest, bo nawet PRL nie zniszczył tej rzeźni. To jest dorobek naszych czasów.

    • 78 3

    • chyba za jakiś władz to się dzieje? I co? i G>>>>!!!!!

      • 4 0

    • Deweloper już czeka na te tereny...wcisnął już bloki naprzeciwko hotelu Podelwis (1)

      • 9 0

      • ale Elvis podobno się zgodził na hotel Pod Elwisem...

        • 1 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane