• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Księża zamordowani przez Niemców patronami tramwajów w malowaniu WMG

Krzysztof Koprowski
20 września 2020 (artykuł sprzed 3 lat) 
Tramwaje typu NGd99 zostały skonstruowane przy dużym udziale polskich inżynierów w chorzowiskim Konstalu (przejętym przez Alstom). Nigdy nie były eksploatowane w Niemczech. Tramwaje typu NGd99 zostały skonstruowane przy dużym udziale polskich inżynierów w chorzowiskim Konstalu (przejętym przez Alstom). Nigdy nie były eksploatowane w Niemczech.

Wszystkie tramwaje Alstom Konstal NGd99 noszą już oficjalnie imiona księży, którzy pełnili posługę w Wolnym Mieście Gdańsk, a po rozpoczęciu II wojny światowej zostali zamordowani przez Niemców ze względu na swoją przynależność narodową i krytykę rządów Adolfa Hitlera. Jednocześnie pojazdy te, wyprodukowane w Polsce w latach 1999-2000, po modernizacji przemalowano zgodnie ze schematem obowiązującym w okresie Wolnego Miasta Gdańska, które było zdominowane przez Niemców.



Jakie malowanie powinny posiadać tramwaje upamiętniające księży zamordowanych przez Niemców?

Księża: Bronisław Komorowski, Marian Górecki oraz Bruno Binnebesel - to nowi patroni tramwajów Alstom Konstal NGd99, które w ostatnich latach przeszły gruntowną modernizację w zakładach wielkopolskiego Modertransu (m.in. zwężenie drzwi, wymiana elektroniki napędów, nowe siedzenia, oświetlenie).

Wcześniej, imię polskiego księdza, Franciszka Rogaczewskiego, nadano czwartemu tramwajowi serii NGd99, które zostały wyprodukowane na zamówienie Gdańska w latach 1999-2000, w chorzowskich zakładach Konstal (przejętych następnie przez francuski koncern Alstom).

Czytaj więcej:

Nowy-stary tramwaj w przedwojennym malowaniu



Piotr Grzelak: to upamiętnienie bohaterstwa księży z WMG



- Bardzo często, podczas uroczystości 1 września, mówimy o bohaterstwie Polaków w Wolnym Mieście Gdańsku, że było to codzienne bohaterstwo, codzienna walka o polskość w tym trudnym otoczeniu. Chciałbym zwrócić uwagę, że podczas dzisiejszych uroczystości nadajemy też imię księdza Bruno Binnebesela. Jesteśmy w Brzeźnie. Nieopodal znajduje się parafia, której proboszczem w latach 1939-1943 był niemiecki ksiądz - Bruno Binnebesel. Kilka lat temu, kiedy do komisji nadającej imiona złożyłem wniosek o uhonorowanie trzech polskich księży, pojawił się pomysł, aby dołączyć do nich również nazwisko księdza niemieckiego. Cieszę się, bo jest to pewnego rodzaju symbol - mówił w piątek na pętli Brzeźno PlażaMapka, podczas oficjalnej uroczystości nadania patronów pojazdom NGd99 Piotr Grzelak, zastępca prezydenta Gdańska ds. zrównoważonego rozwoju.
Piotr Grzelak jednocześnie odniósł się do ewentualnych kontrowersji związanych z nadawaniem takich patronów tramwajom pomalowanym zgodnie ze wzorcem stosowanym w Wolnym Mieście Gdańsk (i zbliżonym do schematu malowania tramwajów w całych Niemczech), w którym osoby polskiego pochodzenia oraz niemieckiego, sprzeciwiające się rządom nazistów, były prześladowane, a następnie mordowane w trakcie wojny.

Aktualne rozkłady komunikacji miejskiej w Trójmieście



Piotr Grzelak podczas uroczystości nadania patronów na pętli Brzeźno Plaża. Piotr Grzelak podczas uroczystości nadania patronów na pętli Brzeźno Plaża.
Polskich księży rozstrzelano w 1940 r. w niemieckim obozie koncentracyjnym Stutthof. Niemiecki duchowny Bruno Binnebesel został zamordowany poprzez ścięcie głowy w 1944 r. za "osłabianie ducha obrony narodu niemieckiego" - wyrok wykonano w berlińskim więzieniu, do którego trafił rok wcześniej za słuchanie zagranicznych audycji radiowych i przekazywanie usłyszanych tam informacji wiernym.

Czytaj więcej:


- Prawdopodobnie dzisiaj [w piątek], być może o 19:30 [godzina emisji "Wiadomości" TVP - dop. red.] dowiemy się, że kolejny tramwaj został nazwany nazwiskiem Niemca. Być może, w innym miejscu usłyszymy pytanie, dlaczego świeckie miasto nazywa tramwaje imionami księży. A ja chciałbym i cieszę się bardzo z tego, że w przestrzeni Gdańska, wraz z pasażerami tych tramwajów będą krążyły nazwiska - symbole. Symbole osób, które stały na czele swoich wspólnot, które w bardzo trudnym czasie opowiadały się po stronie wartości - podkreślał Piotr Grzelak.
Sprawę tę komentował również w 2017 r. prezes spółki Gdańskie Autobusy i Tramwaje Maciej Lisicki, kiedy zapadła decyzja o nadaniu takich patronów (nasi czytelnicy byli wówczas przeciwni tej decyzji włodarzy). W wywiadzie udzielonym miejskimi portalowi gdansk.pl mówił:

- Ponieważ są to cztery tramwaje i wszystkie pomalowane będą w identyczny sposób, a więc w barwach, jakie obowiązywały w Wolnym Mieście Gdańsku, pojawił się pomysł, by uhonorować w ten sposób tych czterech księży - ofiary faszyzmu.
Czytaj też:

Nazistowski naukowiec usunięty z grona patronów gdańskich tramwajów



Zbigniew Zieliński, Biskup Kurii Metropolitalnej, podczas święcenia tramwajów. Tramwaj z numerem taborowym 1001 nosi imię ks. Bronisława Komorowskiego. Zbigniew Zieliński, Biskup Kurii Metropolitalnej, podczas święcenia tramwajów. Tramwaj z numerem taborowym 1001 nosi imię ks. Bronisława Komorowskiego.

Biskup: nadawanie patronów tramwajów ma głęboki wymiar



Pomysł miasta popiera również ks. Zbigniew Zieliński, biskup kurii metropolitalnej, który był obecny podczas piątkowej uroczystości.

- Inicjatywa nadawania imion tramwajom jeżdżącym po Gdańsku nabiera szczególnego znaczenia, bo pokazuje, że tramwaje to nie jest jakiś bezduszny produkt. To nie tylko środek transportu, ale jest to narzędzie służące ludziom i w jakiś sposób ludzi do siebie zbliżające. Ta inicjatywa jest też okazją do zgłębienia bogatej historii naszego miasta, jest okazją do zwrócenia uwagi, że przed nami żyli tu inni ludzie - często w odmiennych, bardzo trudnych okolicznościach historycznych. Dlatego nadawanie tych imion ma bardzo głęboki humanistyczny wymiar - tłumaczył biskup.
Głos podczas piątkowego wydarzenia zabrał także Józef Binnebesel, jeden z członków rodziny ks. Brunona Binnebesela, który podkreślał, że polityka historyczna nie powinna dzielić, lecz łączyć.

- Mój ojciec, który był synem obrońcy Poczty Gdańskiej [przypuszczalnie chodziło o Pocztę Polską - dop. red.], był też kuzynem wuja Brunona. Onkel Bruno, tak go nazywaliśmy w rodzinie. Mój ojciec został aresztowany podczas wojny, siedział w obozie Stutthof. Kiedy w lutym 1940 r. wracał z obozu, nie miał dokąd pójść, jego ojciec już nie żył, matka musiała uciekać z Gdańska, jego bracia tak samo, poszedł właśnie do wuja Brunona. Wtedy odbywały się takie wieczorki muzyczne, byli na nich oficerowie Wehrmachtu i Kriegsmarine. Na taki wieczorek trafił mój ojciec. Onkel Bruno wśród oficerów, którzy wtedy byli w Brzeźnie na takim wieczorku, powiedział wskazując na mojego ojca: "to jest to, co robi szowinizm, nacjonalizm i faszyzm z młodego człowieka". Kiedy mówimy o polityce historycznej zapominamy, że polityka historyczna ma łączyć - opowiada Józef Binnebesel. - Szukając polityki historycznej nie szukamy dziadka w Wehrmachcie, szukajmy Onkla Brunona. Każdy z nas ma jakiegoś Onkla Brunona, oni mają różne imiona, jeden nazywa się Hans, drugi Iwan, trzeci Mosze. Każdy z nas ma rany, zbierajmy te imiona i na te rany kładźmy. Onkel Bruno łączy. Bardzo się cieszę, że mogliśmy przyjechać do Gdańska, włączyć się w historię tego miasta.
  • Tramwaj Herbrand Metropolitan z 1873 r.
  • Tramwaj Bergmann z 1927 r.
  • Tramwaj Ring z 1930 r.
  • Tramwaj Konstal 102Na z 1970 r. (sprowadzony z Wrocławia)
  • Tramwaj Duewag N8C z 1981 r. (tramwaj Grassa)

To nie pierwsze tramwaje w przedwojennym malowaniu



Przypomnijmy, że obecnie w Gdańsku kursuje już kilka tramwajów w przedwojennym malowaniu:

Ponadto w GAiT może pochwalić się tramwajem (wozem) konnym z 1873 r. w odcieniach brązu oraz Konstalem 102Na z 1970 r., który pomalowany jest w kremowe barwy w nawiązaniu do okresu WMG z czerwonymi pasami (taki schemat malowania próbowano wprowadzić po wojnie, ale ostatecznie powrócono do dominacji koloru czerwonego).

Czytaj też:


bł. ks. Bronisław Komorowski (25 maja 1889 r. Barłożno pod Skórczem - 22 marca 1940 r. Stutthof) - po ukończeniu w 1910 r. gimnazjum w Chełmnie wstąpił do seminarium duchownego w Pelplinie. W 1914 r. przyjął święcenia kapłańskie i został wikarym w parafii w Łęgowie k. Pruszcza Gdańskiego. Rok później został przeniesiony do Gdańska, do parafii św. Mikołaja. Już jako młody wikary prowadził także działalność społeczno-polityczną wśród ludności polskiej. Podczas katechez uczył dzieci historii Polski oraz języka polskiego. Od 1919 r. w ojczystym języku wygłaszał także kazania podczas mszy. W 1923 r. wraz z grupą polskich działaczy założył Towarzystwo Budowy Kościołów Polskich.

28 sierpnia 1924 r. został mianowany kuratorem nowej placówki duszpasterskiej dla Polaków w Gdańsku Wrzeszczu. W znaczniej mierze staraniem ks. Komorowskiego budynek dawnej ujeżdżalni został przekształcony w kościół pod wezwaniem św. Stanisława Biskupa. Świątynia była jednym z centrów polskości w Wolnym Mieście Gdańsku, a ks. Komorowski jednym z najaktywniejszych działaczy Polonii. Udzielał się m.in. w Gminie Polskiej, Towarzystwie Ludowym Jedność, zasiadał też jako radny, a zarazem jedyny Polak, w radzie miejskiej Gdańska.

1 września 1939 r. został aresztowany, pobity i uwięziony w gdańskiej Victoriaschule, następnie osadzony w obozie Stutthof. Jako polski duchowny, był prześladowany przez Niemców ze szczególną zaciekłością. 22 marca 1940 r. zginął rozstrzelany w egzekucji 67 najwybitniejszych działaczy polskich z Wolnego Miasta Gdańska. 13 czerwca 1999 r. papież Jan Paweł II ogłosił go błogosławionym w grupie 108 męczenników II wojny światowej. Rok później odsłonięto pomnik bł. ks. Bronisława Komorowskiego na placu jego imienia w Gdańsku.

bł. ks. Marian Górecki (2 maja 1903 r. Poznań - 22 marca 1940 r. Stutthof) - w wieku 17 lat wstąpił jako ochotnik do wojska, by móc walczyć w wojnie polsko-bolszewickiej. Po jej zakończeniu wrócił do szkoły, a po zdanej maturze wstąpił do Arcybiskupiego Seminarium Duchownego w Poznaniu. Pełnił tam funkcję ceremoniarza. 1 sierpnia 1928 r. otrzymał święcenia kapłańskie. Pracował jako wikariusz w Lesznie, następnie zaś jako prefekt w Seminarium Nauczycielskim w Koźminie i Wolsztynie. Pełnił też funkcję kapelana harcerzy. W 1933 r. na prośbę bp. Edwarda O'Rourke został przeniesiony do diecezji gdańskiej, gdzie opiekował się miejscową Polonią. Pracował z młodzieżą i polskimi stowarzyszeniami. 16 czerwca 1933 r. został prefektem w Gimnazjum Polskim Macierzy Szkolnej, pracując również w Polskiej Szkole Średniej Macierzy Szkolnej w Gdańsku. Rektor kaplicy Matki Boskiej Częstochowskiej w Gdańsku Nowym Porcie, a w latach 1934-1936 kapelan pomocniczy Wojskowej Składnicy na Westerplatte.

Gdańscy Polacy zapamiętali go jako gorliwego i wytrawnego duszpasterza, dobrego organizatora i starannego administratora. Człowieka zawsze spokojnego, opanowanego i serdecznego, bardzo aktywnego społecznie. Szczególnie bliska była mu młodzież. Organizował dla niej m.in. wycieczki krajoznawcze oraz wyświetlał filmy.

1 września 1939 r. został aresztowany, a następnego dnia przewieziony do obozu Stutthof. Jako polski duchowny, był prześladowany przez Niemców ze szczególną zaciekłością. 22 marca 1940 r. zginął rozstrzelany w egzekucji 67 najwybitniejszych działaczy polskich z Wolnego Miasta Gdańska. 13 czerwca 1999 r. papież Jan Paweł II ogłosił go błogosławionym w grupie 108 męczenników II wojny światowej. Dwa lata później w Gdańsku Nowym Porcie został odsłonięty pomnik ks. Mariana Góreckiego.

ks. Bruno Binnebesel (26 września 1902 Tuchola - 13 listopada 1944 Brandenburg) - duchowny katolicki, dr teologii. Studiował teologię katolicką i filozofię we Fryburgu Bryzgowijskim, a następnie we Wrocławiu, gdzie w 1928 r. otrzymał święcenia kapłańskie, a w 1935 r. uzyskał tytuł doktora teologii na podstawie rozprawy "Stanowisko teologów zakonu dominikanów w kwestii Niepokalanego Poczęcia Marii do soboru w Bazylei" (Die Stellung der Theologen des Dominikanerordens zur Frage nach der Unbefleckten Empfängnis Marias bis zum Konzil von Basel).

Pracował w Nowym Stawie, następnie w parafii św. Brygidy w Gdańsku. Od 1939 r. był proboszczem parafii św. Antoniego w Gdańsku Brzeźnie. Już przed wojną znany był jako przeciwnik hitleryzmu. 3 listopada 1943 r. został aresztowany przez gestapo pod zarzutem słuchania zagranicznego radia i przekazywania usłyszanych tam informacji wiernym. Biskup gdański ks. Carl Maria Splett bezskutecznie zabiegał o jego ułaskawienie. Latem 1944 r. ks. Binnebesel został przewieziony do więzienia Brandenburg-Görden, a 7 września tegoż roku Trybunał Ludowy w Berlinie, pod przewodnictwem Rolanda Freislera, skazał go za "osłabianie ducha obrony narodu niemieckiego" na śmierć przez ścięcie. Wyrok wykonano 13 listopada 1944 r. w więzieniu. Ciało ks. Binnebesela zostało spalone, zaś urnę z prochami pochowano dopiero 16 października 1947 r. na cmentarzu św. Jadwigi w Berlinie.


Historia kościoła, w której służył ks. Bronisław Komorowski

Miejsca

Opinie (326) ponad 50 zablokowanych

  • Opinia została zablokowana przez moderatora

  • (6)

    Te smoki psują się na potęgę, to już lepsze te przedwojenne .A patroni ok mogą być.

    • 42 39

    • lepsi by byli patroni z nickami z tego portalu (1)

      i przy kazdym bylyby cytaty z ich wypowiedzi. oczywiscie w kazdym wiele potrzebne ladowarki.

      • 4 4

      • musiał by być chociaż ip

        bo inaczej nie byłoby wstydu...

        • 0 0

    • Kiedy tramwaje imienia kefirów i maślane k w paski ? (1)

      • 3 6

      • oto jest pytanie

        • 2 2

    • do budy pracowniku

      • 0 0

    • Dzięki, że zaakceptowałeś, jesteś super !!!

      • 0 0

  • Wszystko pieknie i ladnie ale po co ten lans? (6)

    Czy Grzelak nie ma nic innego do roboty niz swiecic razem z ksiedzem tramwaje? Szadolki smierdza,.Port Service truje -Sprzedaja z kolegami ostatnie wolne tereny pod zabudowe nie myslac o korkach ,braku parkow ...by zadowolic deweloperke...a tu lans i nby przydatnosc dla spoleczenstwa.Oceniam to krytycznie.

    • 197 38

    • a czego ty sie po Grzelaku spodziewasz? (1)

      Grzelak to lansiarz i leser.

      • 28 4

      • nie, to maz stanu!

        trzymajcie mnie bo sie posikam sam jak to napisałem :))))

        • 22 1

    • Odkup Port Service od PISu i zrób porządek, Postawisz hotel (1)

      • 6 12

      • Ty bys na pewno go tam postawil -na skazonym terenie.

        Najgorszy syf tam sciagali do spalania i nadal sciagaja-a taki sie odezwie i juz wiadomo na kogo trafiles.

        • 2 1

    • Ma pełne ręce roboty. (1)

      Pan Grzelak oświadczenie majątkowe za 2019 rok - zarobki w UM Gdańsk 236 000 tysięcy złotych. Brawo!

      • 8 3

      • Zazdrość d..ę ściska? Postaraj się i też miej takie zarobki. Pyskowaniem w mediach nie zarobisz.

        • 1 0

  • (4)

    Że nie ma słowa o sprowadzaniu tramwajów od Niemców słynnych N8C z kassel

    • 40 25

    • Mieli Niemce złomować i ponieść koszty złomowania a tak zarobili bo głupi Gdańsk kupił złom i jeszcze sie chwalą (2)

      Grzelak wypowiedział jedno słowo za dużo

      • 19 5

      • dobrze, ze drugie nie padło.

        bo by skonczyl.

        • 5 1

      • Mogliśmy jeździć rozpadającymi się 105tkami

        To byłoby takie typowo polskie i patriotyczne: jeździmy złomami, bo nie kupimy lepszych od Niemca, bo mógłby oszczędzić na złomowaniu. +10 do polskości.
        Rozumiem, że zwolennicy tego poglądu nie kupują używanych niemieckich aut (w tym skody), ani francuskich, bo przecież uczyliśmy ich jeść widelcem, a oni tacy niewdzięczni się okazali.

        • 1 2

    • Ja tą drogę zrobiłem

      w 12 parseków

      • 0 0

  • (17)

    Pan Grzelak niech się już lepiej nie wypowiada.

    • 138 26

    • (4)

      Rozumiem że wolisz takie autorytety jak Margot czy też innych temu podobnych cudaków.

      • 32 37

      • nie, wole Lecha walesy, slawka Nowaka. KRysi Pawlowicz (1)

        I krzysia bosaka oraz starego giertycha.

        • 6 2

        • A NIE sasina czy szumowskiego ? może poszukasz z nimi respiratory widma - albo w końcu znajdziecie maseczki , no i może ci wyjaśni dlaczego przy okazji rodzina dostała 117 milionów prowizji i nagród za widma transakcję ... no i dla dzieci dostaniesz kilka milionów kartek do rysowania - na tych lipnych kartach do głosowania da się rysować z drugiej strony

          • 0 0

      • Może (1)

        Tramwaj zwany pożądaniem im Jankowskiego

        • 10 4

        • co się dziwisz ? Duda ułaskawi każdego dzieciolubce pewnie tak doradzi doskonale doświadczona córeczka

          • 0 0

    • (10)

      Przynajmniej mu się chce. U podłoża jego zacięcia politycznego jest tradycja rodzinna - ojciec, tak jak u Kacpra Płażyńskiego. Swoją drogą, że aż tak bardzo rozeszły się ich drogi a przecież wszyscy idealiści (chcę w to wierzyć) z jednej strony A. Dulkiewicz i Piotr Grzelak, z drugiej Kacper i Jakub Płażyńscy. Jak do tego rozłamu doszło? Przecież wszyscy oni ze wspólnego pnia, tyle ich łączy wspomnień...

      • 7 17

      • Grzelak to karierowicz (9)

        Do polityki wepchnął go tata bo widział że nic innego nie potrafi a każdy dobry ojciec jednak dba o swoje dzieci.

        • 27 10

        • (3)

          Tak upraszczać nie można. Mógłby zarobić znacznie więcej w prywatnej firmie niż w samorządzie no i byłby osobą prywatną, miałby święty spokój. Jeżeli ktoś decyduje się na politykę i koszta z tym związane, to musi stać za tym coś więcej.

          • 5 15

          • Więcej? Adamowicz by mógł polemizować.

            • 20 3

          • chyba narobic ;) a prywatne firmy sie szanują

            • 12 2

          • w prywatnej firmie trzeba mieć wyniki swojej pracy bo inaczej zabraknie na chleb a w polityce wystarczy lojalność

            dlatego też tekie osobniki nie garną się do pracy w prywatnym sektorze. Ola-prawniczka też od studiów teczki posłom i działaczom nosiła aż się donosiła. Jej poprzednik tak samo, jak wyczuł w czasie studiów konunkturę na publiczną "służbę" i pieniądze jakie można na boku przytulić to praca w sektorze prywatnym szybko mu z głowy wyleciała.

            • 9 4

        • To tak jak Kinga Duda. (4)

          • 7 11

          • kinga to krolowa. (3)

            ma klase i nie pracuje za kasę

            • 14 4

            • Wykształcona dziewczyna i wolontariuszka (2)

              Nie to co Owsiak

              • 13 5

              • chyba nie to co Obajtek

                • 1 0

              • Wolontariat w doradzaniu tatusiowi w sprawie wyboru krawata. Tez to robię i nikt o tym nie pisze - dziwne!

                • 0 1

    • Za to Ty możesz pyszczyć ile wlezie ?

      • 0 0

  • (17)

    Mój stosunek do Kościoła zmienia się na przestrzeni lat. Kiedyś były osobowości w polskim Kościele na miarę prymasa Wyszyńskiego, kard. Sapiehy czy Karola Wojtyły - Jana Pawła II, dziś... no cóż, ale bezapelacyjnie należy upamiętnić bohaterów z czasów II wojny światowej. Oddali swe życie za wartości, które były Im bliskie i za to - cześć Ich pamięci!

    • 110 21

    • (5)

      Oczywiście zdarzają się jeszcze wybitne osobowości, które ratują honor Kościoła jak śp. ks. Eugeniusz Dutkiewicz, ks. Jan Kaczkowski, s. Michaela Rak, s. Małgorzata Chmielowska, ks. Tadeusz Isakowicz Zaleski, ks. Lemański, o. Adam Szustak - prawdziwi niekonwencjonalni idealiści idący pod prąd.

      • 26 7

      • Albo jezuita o. Grzegorz Kramer - odważny i gotowy na dialog.

        • 10 4

      • a ksionc przesladowany przez fanatykow lgbt, ten z pomnika? (1)

        • 6 11

        • I po co ten głupi wpis?

          • 0 0

      • ksiądz Zalewski w swoich wpisach nie czci za bardzo obecnej prezydent miasta, więc za co? (1)

        niestety, wpisy Zalewskiego, księdza, na fb, sugerujące, jakoby obecna prezydent nie dbała o ludzi starszych, niepełnosprawnych i bezdomnych nie bardzo o tym co piszesz świadczą. To jest honor, szczuć, jak inni to teraz robią na włodarzy Gdańska? Niestety ksiądz Zalewski wpisał się w tę retorykę.

        • 2 3

        • A może jednak ma rację nie rzucając pustych frazesów tylko opierając się o fakty? Nie pomyślałeś o tym dogmatyczny misiu? Dulka nie jest bożkiem.

          • 2 1

    • (1)

      Oddali życie by po 1990 kraj został sprzedany .... zmarnowali życie...

      • 3 7

      • nie wszyscy, akurat biskupi byli obecni przy okraglym stole

        a razem z mazowieckim wprowadzali prawie demokratycznie swoich kolegow do szkoł.
        A z\ walesa ksiezy do armii. Dobrym przykladem bedzie tu Glodz, nasz regionalny general i dobrodziej emerytr.

        • 2 5

    • Akurat zycie jest przewrotne ..karma powraca (2)

      zaplacili za swieta inkwizycje i wiele innych wypraw siejacych smiertelne zniwo!
      Byc moze Ci o ktorych mowa,byli ok.
      Ale ogolnie kosciol to instytucja zerujaca na naiwnosci i zacofaniu ludzi

      • 7 10

      • na tym ten biznes sie opiera

        • 4 4

      • karma to ci powraca w postaci twardych dowodow.

        to takie pokulturalne powiedzenie z usa z poczatku lat 90tych, a ty je nadal powtarzasz jak glupi.

        • 8 2

    • Mylisz Kościół z duchowieństwem.

      • 6 2

    • I uważasz ,że Twój stosunek do Kościoła (1)

      jest tak ważny ,że trzeba wszystkich o tym poinformować?

      • 4 3

      • tak. bo jestem jak lechu walesa

        • 5 3

    • (2)

      Dzisiaj w kościele też są osobowości. Idź do św. Jana i posłuchaj kazania księdza Niedałtowskiego.

      • 7 3

      • co to dla ciebie osobowośc bo dobrze gada , Głódz , Jankowski itd ,też dobrze gadali, gadają (1)

        a są i byli śmieciami

        • 1 3

        • Natomiast ty plując jadem jesteś jakiś lepszy? Nie mierz wszystkich swoją miarą. To, że byli (i są) tacy niegodni ludzie w zawodzie (lub posłudze, kwestia jego podejścia) księdza nie oznacza automatycznie, że wszyscy tacy są. Zawsze jest najgłośniej o złych, a tych jest mało. To samo tyczy się tzw. drugiej strony barykady. Nie każdy zwolennik LGBT jest zły, niegodny. Tylko najgłośniej o hałaśliwych złych jednostkach. Nasze oceny nie powinny być ekstrapolowane z jednostki na całe grupy.

          • 3 1

  • Niemcy, nie naziści. (41)

    Brawo. Ktoś w końcu pisze poprawnie. Warto nazywać rzeczy po imieniu i winnych po imieniu.

    • 140 34

    • No właśnie w pierwszej kolejności naziści, nie Niemcy. (36)

      Przyczyną tych zbrodni była ideologia, której hołdowali kaci, a nie ich niemieckość.

      • 21 38

      • co ty powiesz? (8)

        a wiesz jaką polityke na długo przed hitlerem i nazimem prowadzili Niemcy w koloniach na murzynach?

        To sie doucz. Bo moze otrzezwiejesz i przejrzyj, ze to ich narodowy sport.

        • 30 12

        • Dokładnie taką samą, jak każde europejskie państwo które miało swoje kolonie? (2)

          Taką jak Anglicy, Belgowie, Francuzi, czy - trochę wcześniej - Hiszpanie i Portugalczycy.

          • 20 6

          • ciekawe. czyli jednak ta UE to powtsala na takich wzorcach. (1)

            A wiec czemu mowi sie o niepraworzadnosci Polaków. A nie wspomina o wlasciwych winowajcach obecnych kryzysow na swiecie. W tym migracyjnym.

            • 14 4

            • nie było by żadnych kryzysów emigracyjnych gdyby pewne kraje UE pilnowały granic i przepisów UE

              tak jak to zapisano w umowie z schengen.

              • 0 1

        • pierwszy obóz koncentracyjny powstał w Dachau w 1936 (3)

          dla Niemców, którzy byli przeciwni władzy. kolonialnej i nazistowskiej

          • 21 7

          • (1)

            Pierwsze obozy koncentracyjne powstały w Afryce angielskich koloniach. (Wiedza zdobyta z udziału na lekcji historii szkoły podstawowej).

            • 15 3

            • u kaszeby tego nie uczyli :)

              • 3 5

          • Nie ma co uczyć histori

            Piszę do 3/4 Niemca, ćwiartkę Kaszeby zostawiam w spokoju, do rzeczy-KL Sachsenhausen, rozkazem Heinricha Himmlera też powstał w 1936 ,wy tam zawsze macie kłopoty z historią, nikt nie był w SS, Wermachcie czy innym SA, SD, wszyscy byli kucharzami, lub grali w orkiestrze, ogólnie niewinne chłopaki .Schutzhaft -na mocy tego prawa( sic) mój Dziadek został osadzony 2 września 1939 i zamordowany w KL Stutthof 4 marca 1940 r.

            • 8 3

        • A jak twoi Amerykanie traktowali niewolników i indian? Ci to mają narodowy sport

          • 2 2

      • (17)

        A w okupowanej Warszawie na tramwajach był napis: "Tylko dla niemców". Nic tam o nazistach nie było. Do końca lat 50 ubiegłego wieku nikt nie słyszał o nazizmie. NSDAP to była niemiecka partia a nie nazistowska. To niemcy w ramach wybielania swoich zbrodni wymyślili nazistów a reszta świata łyknęła te kłamstwo.

        • 33 12

        • Brawo, właśnie odkryłeś że nacjonalizm prowadzi do zbrodni. (7)

          • 10 12

          • (6)

            Co ma wspólnego nacjonalizm z agresorem z III rzeszy?

            • 12 10

            • Ty tak poważnie? (4)

              • 7 11

              • (3)

                Nie lubisz Polski, Polaków to nie jesteś nacjonalistą. Proste? Zapytaj Polaków czy lubią swoja ojczyznę, czy Polska jest dla nich najważniejsza a dowiesz się ilu mamy w kraju nacjonalistów.

                • 11 7

              • Zapytam jeszcze raz: ty tak poważnie? (1)

                • 6 8

              • Odsyłam do słownika PWN. Warto czytać a nie tylko serfować w necie.

                • 5 1

              • jest różnica: kochać Polske - a napuszczać Polaków na Polaków o odmienych niż konus poglądach.

                • 1 0

            • Co to jest nacjonalizm? Znaczenie słowa
              Definicja nacjonalizmu brzmi następująco:

              Ideologia i postawa społeczno-polityczna, która przyznaje narodowi centralną i uprzywilejowaną pozycję, oparta na przekonaniu, że naród własny jest wartością najwyższą.
              Przykład z życia:

              Jeśli uważasz, że twój naród jest najważniejszy, to znaczy, że jesteś zwolennikiem nacjonalizmu.

              • 8 2

        • 100% racji . I nawet komuniści polscy na takie nazewnictwo się zgodzili , dostali pieniądze od Niemców

          Ale co się dziwić skoro w PZPR to Rosjanie byli a nie Polacy

          • 9 2

        • strefa wolna od LGBT (3)

          jaka różnica ?

          • 11 3

          • A gdzie te strefy ? To pójdę z dziećmi (2)

            • 8 7

            • u niego w glowie i na kartce u biedronia.

              • 9 5

            • To musisz wyjechać z Gdańska. Bo nasze miasto jest otwarte na wszystkich, póki co.

              • 9 6

        • ławki na politechnice tez stosowaly te zasade

          gdanska politechnika ma swoje za uszami.

          • 3 2

        • (1)

          Na ale ksiądz Binnebesel też był Niemcem. A zabili go niemieccy naziści, czy ktoś inny?

          • 5 0

          • Niemcy zabili Niemca , też mi coś , może przypadkiem . Niemiec pijany mail zabić polskie dziecko

            I nie trafil i strzelił do drugiego Niemca

            • 0 4

        • bredzisz synek

          w każdej angielskiej i amerykańskiej gazecie z przed i w czasie wojny przeczytasz słowo NAZI

          • 0 0

      • (3)

        W szwabskim hymnie śpiewano: niemcy, niemcy ponad wszystko. Gdzie tu jest cos o nazistach ponad wszystko? Wiem. Tam gdzie mamy durni którzy wybielają niemieckie zbrodnie na wszystkich narodach które okupowali.

        • 22 5

        • O, kolejny który odkrył do czego prowadzi nacjonalizm.

          • 4 13

        • W hymnie napisanym przez nazistów.

          • 0 13

        • jedną z interpretacji hymnu Niemiec jest narracja, mówiąca o potrzebie zjednoczenia wielu państewek niemieckich

          dopiero w 1870 roku Bismarck politycznie zjednoczył wiele państw "niemieckich" pod berłem króla Prus, koronowanego na cesarza Niemiec. Nacjonaliści niemieccy i ich przeciwnicy z innych krajów (często też nacjonaliści) interpretowali to jako wyraz przekonania Niemców o swojej wyższości (które wg. psychologów często bywa przejawem ukrytego poczucia niższości - taki paradoks). Nacjonaliści często głoszą tezę o "dumie narodowej", co można zasadnie interpretować jako maskowanie swojego poczucia niższości jako jednostki - szukającej w masie "poczucia mocy". Śmiechu warte.

          • 2 0

      • Ideologia ? (2)

        Niemcy ja wymyślili i realizowali . Niemcy zabijali i Niemcy chcieli zlikwidować polska inteligencję . Udalom m się zabić 4 000 000 Polakow

        • 14 4

        • Ksiądz Binnebesel też był Niemcem i nie chciał likwidacji polskiej inteligencji, tylko jej bronił.

          • 5 4

        • Ideologia

          Nacjonalizmu nie wymyślili Niemcy i nie u nich pierwszy doszedł do władzy. Nacjonalizm w formie bardzo podobnej do niemieckiego i w odróżnieniu od włoskiego faszyzmu, a tak jak niemiecki bardzo antysemicki, istniał w międzywojennej Polsce. Narodowa Demokracja, a przede wszystkim ONR, były bardzo nacjonalistyczne. Do czego to prowadziło można przeczytać w książce Mirosława Tryczyka Miasta śmierci. Nacjonalizm wszędzie prowadzi do zbrodni. Polacy byli i sprawcami, jak na północnym Podlasiu, jak i ofiarami nacjonalizmu niemieckiego i ukraińskiego.

          • 5 7

      • To tak jak Rosjanie a nie sowieci (1)

        • 8 1

        • Nie. Nie tak.

          Totalitaryzm sowiecki był internacjonalistyczny. Na przykład pierwsze władze komunistyczne jeszcze w Rosji składały się niemal w 100% z Żydów.

          • 0 0

    • Tramwaje z Niemiec

      • 4 1

    • cała Polska to pis? nie. Całe Niemcy to naziści - nie

      • 7 8

    • (1)

      Uproszczenie historii Niemcy, nie naziści, Polacy, nie komuniści.

      • 2 0

      • Raczej uproszczeniem historii jest Niemcy- naziści, Polacy- komuniści.

        • 2 0

  • (4)

    Ile kosztowało miasto (czyli nas) "poświęcenie" tramwajów ?

    • 77 45

    • (1)

      Skoro płacisz podatki w Działdowie to po co się pytasz ?

      • 10 19

      • On nie płaci, to gołodupiec.

        • 10 9

    • Co łaska nie mniej niż 1000

      • 10 6

    • nie wiecej niz rydwan

      • 10 6

  • Żenada (3)

    Zaraz będą przedszkola z księżmi patronami.
    Aż strach się bać...

    • 77 107

    • powinno byc im ks Jankowskiego

      on zasluzony dla solidarnosci i dla wladz miasta. Niejeden by nie zostal prezydentem lub radnym bez jego polecenia.

      • 12 11

    • oczywiscie, wiecej przedszkoli!! (1)

      linia\ naszej prezydentki. ona dba.

      • 4 3

      • 8 milionów podpisane wczoraj dla Rydzyka - rząd to dopiero dba o swoją pupe i przyszłość - dobrze że nie rządzą w Gdańsku bo zamiast tramwai - przelew dla Rydzyka , zamiast przedszkoli czy szkoły - przelew dla Rydzyka , zamiast nowej drogi - przelew dla rydzyka... itd itp. w tej sytuacji wybieram mmniejsze zło i wizję rzeczywistego rozwoju w takim lub innym tempie ...a nie czcze gadaniny przed kamerą i rozczarowanie z powodu braku jakichlkolwiek działań

        • 0 0

  • Jest dobrze (8)

    dobrze, że wybrano takich Bohaterów na patronów, ludzi, którzy potrafili stawić opór złu, to jest prawdziwe męstwo, wartości i ideały! Co do samych tramwajów, może iekoniecznie to malowanie jest fajne, osobiście uważam, że tradycyjne gdańskie kolory wypadają dużo lepiej niże te białe z błękitnymi akcentami, jakieś takie bez wyrazu.

    • 46 17

    • Kolor WMG i księża bohaterowie

      Tak ma być, ma być kontrast a zarazem refleksja

      • 4 7

    • Białe z akcentami to właśnie tradycyjne kolory gdańskich tramwajów.

      • 0 3

    • Dlaczego nie nazwiskami poległych szewców, stolarzy, nauczycieli? (3)

      • 6 2

      • bo kosciolowi trzeba placic haracz w tej czy innej postaci

        • 2 3

      • Idź na cmentarz ofiar niemieckich zbrodni na Zaspie (1)

        To zobaczysz jak Adamowicz/Dulkiewicz dbają o tę spuściznę...

        • 2 1

        • od tego jest zarząd cmentarzy, zieleń miejska.

          Kiedyś harcerze i młodzież z pobliskich szkół dbali o ten cmentarz. Menele naśmiecili? to sama sprzątnij, leniu

          • 0 2

    • (1)

      Prawda jest taka że katoliccy księża współpracowali z nazistami. Są na to dowody w postaci dokumentów i zdjęć. A po zakończeniu wojny pomagali mordercom uciekać do Ameryki Południowej przez Watykan. Żenada na kółkach. Nieźle się bawią za Wasze pieniądze.

      • 3 3

      • są tacy co współpracowali a są i inni. Jak widać

        • 0 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane