Tradycyjnie - 12 dań

Marta Apanowicz

24 grudnia 2002 (artykuł sprzed 21 lat)

Opinie (71)

Zgodnie z tradycją - wigilijną wieczerzę należy zacząć spoczywać, gdy na niebie pojawi się pierwsza gwiazdka. Na stole powinno pojawić się wtedy 12 bezmięsnych potraw (również i inne posiłki spożywane tego dnia powinny być bezmięsne). Książka kucharska sprzed prawie 170 lat proponowała, by na wigilijnym stole pojawiły się:

1. zupa (do wyboru: postny barszcz z uszkami, zupa migdałowa lub zupa z głogu)
2. szczupak na szaro (w słodkim rodzynkowym sosie)
3. szczupak na żółto (z sosem szafranowym)
4. szczupak lub sandacz na zimno
5. karp lub leszcz sadzone (gotowane w sosie winnym)
6. okonie z kartoflami
7. szczupak w łusce (gotowany w jarzynach, podawany z chrzanem tartym)
8. jaźgarze z imbirem (zapiekane z dodatkiem oliwy, piwa i imbiru)
9. sago legumina (z sokiem malinowym)
10. kapusta czerwona z rybnymi kotletami
11. pieczyste z jesiotra z sałatą rozmaitą
12. ciasta rozmaite

Z biegiem lat - liczba wigilijnych dań zmniejszała się. I tak na początku XX wieku książki kucharskie proponowały, by na świątecznym stole pojawiło się ich tylko 7. Maria Ochrowicz-Monatowa, autorka "Uniwersalnej Książki Kucharskiej" zaproponowała dwa zestawy wigilijnej wieczerzy: wykwintnej oraz skromniejszej.

Wigilia wykwintna:

1. zupa rybna pureé lub barszcz z uszkami
2. paszteciki z ryb we francuskim cieście
3. lin duszony w czerwonej kapuście
4. sandacz w śmietanie
5. łosoś z rusztu
6. mak tarty z łamańcami
7. galareta ananasowa

Wigilia skromniejsza:

1. barszcz z uszkami lub zupa rybna
2. szczupak w galarecie
3. karp na szaro
4. lin smażony z chrzanem
5. kompot ze śliwek suszonych
6. budyń migdałowy
7. kutia

Jak widać, dania te w porównania z tymi sprzed dwu wieków były uboższe. Ilustrują jednak ciągłość tradycji kulinarnych kultywowanych i dziś. Mało kto przecież wyobraża sobie dziś wigilijną wieczerzę bez barszczu z uszkami czy zupy grzybowej. Na stole nie powinno zabraknąć też śledzia w oliwie czy śmietanie (lub w majonezie), ryby w galarecie oraz ryby po grecku. W większości polskich domów króluje karp (najczęściej przyrządzany po polsku w szarym sosie), a także kapusta z grzybami. Na stole nie powinno zabraknąć też potrawy sporządzonej na bazie maku. Mogą to być: kluski z makiem, mak z bakaliami, makowe łamańce czy makowy budyń z sosem z wina. Tuż po wieczerzy niejednemu łasuchowi na twarzy powinien zagościć uśmiech. Na stole pojawi się w końcu coś słodkiego: makowiec oraz piernik.
Smacznego!

(wykorzystano informacje zawarte we "Współczesnej kuchni polskiej" autorstwa Henryka Dębskiego)

Marta Apanowicz

Opinie (71)

Sortowanie
- Od najstarszych
- Od najnowszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2002-12-24 00:47

Nudno Panie w te swieta czlowiek tylko chodzi i je i popiarduje po kątach.......

21 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

Nudno Panie w te swieta czlowiek tylko chodzi i je i popiarduje po kątach.......
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2002-12-24 01:03

Pycha.

Pojjem sobie tradycyjnie i pobycze się. Spokojnych swiąt życzy Tasior.

Tasior.
21 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

Pojjem sobie tradycyjnie i pobycze się. Spokojnych swiąt życzy Tasior.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2002-12-24 06:58

dobrze ze nie zylem 170 lat temu

bo bym na Wigilie prawie nic nie zjadl :P

Krzy$iek
21 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

bo bym na Wigilie prawie nic nie zjadl :P
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2002-12-24 07:38

nie lubisz szczupaka? ;)

mama
21 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

nie lubisz szczupaka? ;)
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2002-12-24 07:40

ech nic o pierogach z kapustą i grzybami, kluskach z makiem, wigilijnym bigosie...
dobrze że wspomnieli o mojej ulubionej zupie grzybowej :)

mama
21 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

ech nic o pierogach z kapustą i grzybami, kluskach z makiem, wigilijnym bigosie... dobrze że wspomnieli o mojej ulubionej zupie grzybowej :)
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2002-12-24 08:03

heh....

nie ma to jak pierożki z grzybkami.....tort makowy....i góra prezentów pod choinką....ta większa część dla mnie :)))
Wszystkiego Naj Naj Naj.....

Przemaski
21 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

nie ma to jak pierożki z grzybkami.....tort makowy....i góra prezentów pod choinką....ta większa część dla mnie :))) Wszystkiego Naj Naj Naj.....
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2002-12-24 08:20

Przemaski:)

a co dostaniesz ? Moze czolg albo samochodziki ?

MH1
21 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

a co dostaniesz ? Moze czolg albo samochodziki ?
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2002-12-24 08:27

Zastawiony stół i kupa prezentów,

To nie są wazne sprawy.
Cała rodzina siedząca przy wigilijnym stole:DZIADKOWIE , RODZICE, DZIECI, WNUKI- wszyscy zdrowi,a będący w odpowiednim wieku posiadający pracę , to na te czasy dla mnie wyznacznik szczęścia.

A.N.
21 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

To nie są wazne sprawy. Cała rodzina siedząca przy wigilijnym stole:DZIADKOWIE , RODZICE, DZIECI, WNUKI- wszyscy zdrowi,a będący w odpowiednim wieku posiadający pracę , to na te czasy dla mnie wyznacznik szczęścia.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2002-12-24 08:33

LUDKI DROGIE,

"...jest taki dzień, bardzo ciepły, choć grudniowy
dzień, zwykły dzień, w którym gasną wszelkie spory..."

choć trudno, gdy pomyśleć o tych od biopaliw, dranie, łobuzy, gnoje, naciągacze, ja nie chcęęęęęęęę...

wszystkim uczestnikom tego portalu, a wodzirejowi Galluxowi szczególnie, wesołych, pogodnych, zdrowych Świąt. Odpoczywajcie w gronie najbliższych, nie przeżerać się - bo niezdrowo. No i góry prezentów !!!

baja_urobiona_po_pachy
21 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

"...jest taki dzień, bardzo ciepły, choć grudniowy dzień, zwykły dzień, w którym gasną wszelkie spory..." choć trudno, gdy pomyśleć o tych od biopaliw, dranie, łobuzy, gnoje, naciągacze, ja nie chcęęęęęęęę... wszystkim uczestnikom tego portalu, a wodzirejowi Galluxowi szczególnie, wesołych, pogodnych, zdrowych Świąt. Odpoczywajcie w gronie najbliższych, nie przeżerać się - bo niezdrowo. No i góry prezentów !!!
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2002-12-24 09:11

dziękuję bajo:)
nie wypada równiez nie złożyć zyczeń:)
i tak po kolei
REDAKCJI
ales sodzie
mamie
marcie
alex
aśkowi
byłej gdańszczance z przymorza
IZIE
ciaptakowi (bo na obczyźnie)
i wszystkim tym których nie wymieniłem ale pamiĘtam:))
..........a zwłaszcza Dareckowi Krzy$kowi rzeźnikowi MH1 IIIOK.......
jedzcie pijcie palcie używajcie ile macie zdrowia i kasy
jak mówi znajoma (dobra) co mnie nie zabije to mnie wzmocni
a jeżeli macie coŚ do kogoŚ bliskiego nie czekajcie Wigilii ale idźcie zaraz!!
jak mówił apostoł Paweł : niech słońce nie zachodzi przed waszym gniewem:)
Amen:)

GALLUX
21 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

dziękuję bajo:) nie wypada równiez nie złożyć zyczeń:) i tak po kolei REDAKCJI ales sodzie mamie marcie alex aśkowi byłej gdańszczance z przymorza IZIE ciaptakowi (bo na obczyźnie) i wszystkim tym których nie wymieniłem ale pamiĘtam:)) ..........a zwłaszcza Dareckowi Krzy$kowi rzeźnikowi MH1 IIIOK....... jedzcie pijcie palcie używajcie ile macie zdrowia i kasy jak mówi znajoma (dobra) co mnie nie zabije to mnie wzmocni a jeżeli macie coŚ do kogoŚ bliskiego nie czekajcie Wigilii ale idźcie zaraz!! jak mówił apostoł Paweł : niech słońce nie zachodzi przed waszym gniewem:) Amen:)
Regulamin dodawania opinii