• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Trwa montaż cyfr na zegarze z Biskupiej Górki

Katarzyna Moritz
27 kwietnia 2017 (artykuł sprzed 7 lat) 
aktualizacja: godz. 20:05 (28 kwietnia 2017)
Najnowszy artykuł na ten temat Zegar na Biskupiej Górce znów działa

Montaż cyfr na zegarze na wieży Biskupiej Grórki.


Na tarczy zegara na wieży Biskupiej Górki zobacz na mapie Gdańska zaczęły się pojawiać nowe cyfry, alpiniści wkrótce zamocują też blisko dwumetrowe wskazówki. Zegar ma ruszyć w drugim tygodniu maja. Część mieszkańców dzielnicy ma zastrzeżenia do wyglądu zegara.



Czy nosisz zegarek na ręku?

Dzień po publikacji tekstu, oświadczenie wydał Grzegorz Szychliński i zespół wykonawców prac rekonstrukcyjnych. Publikujemy je pod tekstem.

***

Zrekonstruowany zegar pierwotnie miał ruszyć w Sylwestra, jednak niesprzyjające warunki atmosferyczne skłoniły wykonawców do przesunięcia prac na wiosnę. Obecnie na wieży pojawili się alpiniści, którzy instalują nowe cyfry na tarczy zegara.

- Jesteśmy na ostatnim wirażu. Założono nowe obręcze tarczy zegara, obecnie przytwierdzane są cyfry. Wewnątrz wieży trwają prace związane z mechanizmem zegara, głównie z elektryką i automatyką. Myślę, że uruchomienie zegara to jest perspektywa dwóch, trzech tygodni - zapowiada Paweł Buczyński z Fundacji Gdańskiej, która koordynuje prace.
Tarcza ma średnicę 4,5 metra, nowe cyfry wykonane są ze stali nierdzewnej i mają wysokość 75 cm. Wewnątrz wieży zamontowano już okablowanie, niezbędne do podłączenia mechanizmu zegarowego, który będzie zupełnie nowy i będzie obsługiwał obie tarcze. Termin montażu pozostałych elementów zegara zależy od warunków atmosferycznych.

Jednak część mieszkańców Biskupiej Górki zauważyła, że obecne cyfry różnią się od oryginalnych, zamontowanych przed II wojną światową. Te pierwotne cyfry były wykonane z mieszanych materiałów z przewagą miedzi.

Dlaczego obecne cyfry się różnią?

Z lewej oryginalne pozostałości cyfr zegara, z prawej montowane nowe. Mieszkańcy podkreślają, że nowe cyfry wyglądają na tanie i niestarannie wycięte, jedynie pomalowane farbą, bez złoceń, a na dodatek wystają poza obrys tarczy. Z lewej oryginalne pozostałości cyfr zegara, z prawej montowane nowe. Mieszkańcy podkreślają, że nowe cyfry wyglądają na tanie i niestarannie wycięte, jedynie pomalowane farbą, bez złoceń, a na dodatek wystają poza obrys tarczy.
- Prace zostały skonsultowane z konserwatorem zabytków, w tym także obecny wygląd cyfr. Stare były bardzo zniszczone, nierówne, zostały przekazane do Muzeum Zegarów Wieżowych - podkreśla Buczyński.
Wykonawcy natomiast zaznaczają, że wszystko robione jest zgodnie ze sztuką, a jeżeli są drobne odstępstwa, to na korzyść ogólnego widoku zegara. Co istotne, nie jest on w rejestrze zabytków, a w związku z tym naczelna zasada przy rekonstrukcji była taka, żeby wykonać ją porządnie, nie chodziło natomiast o wykonanie wiernej kopii.

Jednak w grudniu zeszłego roku mówiono nieco w innym tonie: "Zabezpieczono cyfry, których stan pozwala na powtórne użycie. Zostaną one zakonserwowane, prostowane, powtórnie pozłocone i powrócą na wieżę. Cyfry brakujące będą wykonane jako wierne kopie istniejących znaków".

Czytaj też: Zegar na Biskupiej Górce ruszy później

Rekonstrukcji zegara dokonują panowie Dmowscy z gdańskiej firmy Elfracorr. Konsultantem prac i osobą sprawującą nadzór konserwatorski jest Grzegorz Szychliński, szef Muzeum Zegarów Wieżowych, oddziału Muzeum Historycznego Miasta Gdańska.

70 tys. zł z publicznej zbiórki na rekonstrukcję

Przypomnijmy, rekonstrukcja zegara na wieży Biskupiej Górki jest możliwa dzięki datkom od mieszkańców. Zebrano w sumie na ten cel ponad 70 tys. zł, a w zbiórce wzięło udział 1,2 tys. osób indywidualnych, ale też prywatne firmy, organizacje społeczne oraz instytucje - trójmiejskie, a nawet zagraniczne.

Wieża, w której trwają prace związane z zegarem, należy do Policji. Gdańsk już od kilkunastu lat planuje przejąć dawne schronisko Pawła Beneke. Miałoby się to wiązać z przeprowadzką obecnie mieszczących się tam policyjnych laboratoriów kryminalistycznych na ul. Słowackiego przy Złotej Karczmie.

Obiekt miałby pełnić w przyszłości funkcje hotelowe, turystyczne, gastronomiczne i muzealne. Przeprowadzka będzie możliwa, kiedy Komenda Wojewódzka Policji znajdzie się w wieloletnim programie inwestycyjnym ministra spraw wewnętrznych i administracji, który obecnie jest tworzony. Na razie miasto jest na etapie przejmowania kilku hektarów zadrzewionego terenu, przylegającego do siedziby Policji na Biskupiej Górce.

Mimo to, w kolejnym etapie prac na wieży z Biskupiej Górki planuje się uruchomić mechanizm walczących ze sobą statków, który kiedyś znajdował się w wykuszu na frontowej ścianie wieży. Po umieszczonych na niej torach poruszały się dwa okręty - "Piotr z Gdańska", dowodzony przez Pawła Beneke oraz "Św. Tomasz".

Na te prace potrzeba około 100 tys. zł, które także będą pozyskiwane w ramach publicznych datków.

***

Opinia Grzegorza Szychlińskiego i zespołu wykonawców prac rekonstrukcyjnych

Odnosząc się do uwag i komentarzy, które wypłynęły podczas realizacji prac rekonstrukcyjnych chciałem doprecyzować poruszane kwestie. Podczas budowy oryginalnego zegara w latach '40 XX wieku popełniono wiele błędów (nie tylko tych plastycznych w układzie tarczy). Użyto materiałów fatalnej jakości, nie odseparowano od siebie miedzi i stali, co dodatkowo przyspieszało proces destrukcji, używano różnych gatunków materiałów na powtarzające części. Po pięćdziesięciu latach zegar był już bardzo zniszczony: wpłynęły na to zarówno brak konserwacji i użytkowania, jednak przede wszystkim jakość materiałów, która powinna być taka, że i po setkach lat, urządzenie powinno być w na tyle dobrej kondycji, że nadaje się do remontu, tymczasem nawet to co pozostało się rozsypywało.

W związku z takim doborem materiałów stare cyfry uległy tak znacznej korozji, że podjęto decyzję o zastąpieniu ich nowym kompletem. Tu, jako wykonawcy rekonstrukcji, stanęliśmy przed problemem o tyle istotnym dla zadania, że po dokładnych pomiarach i symulacjach projektowych okazało się, że tarcza miała wiele ewidentnych błędów konstrukcyjnych i plastycznych. Cyfry godzinowe nie stały na oznaczonych podziałkach 12-godzinowych tarczy - ponieważ stare cyfry składano z jednakowo ciętego pasa blachy, co sprawiało niezwykły "tłok" pomiędzy godziną szóstą, a dziewiątą. Aby uniknąć nachodzenia jednej godziny na drugą poprzesuwano je wówczas sztucznie, aby te godziny rozdzielić. Po zestawieniu rysunkowym (i próbnie wykonanych wg pierwowzoru "talerzyków" oznaczających godziny półgodziny - to nie były kule, a trochę wypukłe "patelenki") okazało się, że tarcza jest zasypana masą 'kółek' zaciemniających podział godzinowy. Zresztą wyraźnie daje się poznać, że zegar robiono w pośpiechu. Takie były czasy i jak to bywa w systemach totalitarnych, liczył się termin oddania obiektu i wydźwięk propagandowy. Jakość i solidność pracy schodziły na plan dalszy. Podjęliśmy decyzję o wykonaniu nowego kompletu cyfr. Wykonano również krążki godzinowe i półgodzinne w imię wierności do pierwowzoru, ale aby ich nie eksponować pozostawiono je jako czarne.

Generalną zasadą pozostaje użytkowa funkcja zegara wieżowego. Tarcza ma być czytelna i dobrze skomponowana plastycznie. Rudymentarne zasady konstrukcji plastycznej tarczy wieżowej wypracował British Horological Institute (najstarszy i wciąż istniejący instytut zegarowy na świecie, wiodący w swojej dziedzinie) - np. jedynki w rzymskiej siódemce i ósemce powinny być nieco pocienione w stosunku np. do jedynki dwójki, aby uzyskać równowagę optyczną całej tarczy - i tych zasad trzymaliśmy się przy projektowaniu tarczy. Cyfry postanowiono wykonać w całości (bynajmniej nie z obawy, że będą odlatywać pojedyncze cyfry; zostały wykonane tak solidnie, że nie będą odlatywać ani pojedynczo ani grupowo), aby zachować perfekcyjnie wzajemne odległości znaków i układ cyfry. Z drugiej strony staraliśmy się odwzorować możliwie wiernie stary krój i szyk cyfr. W efekcie uzyskaliśmy niemal identyczny układ jak oryginalny (szerokości niektórych kresek mogą różnić się o kilka czy kilkanaście milimetrów, co przy ich faktycznych rozmiarach wynosi mniej niż kilka procent), ale pozbawiony wyraźnych starych błędów. Wszystkie elementy konstrukcyjne stalowego rusztu tarczy są wykończone w czerni i nie są widoczne z poziomu ulicy (tarcza zegarowa służy przede wszystkim odczytaniu godziny przez ludzi, a nie obserwacji przez lornetki czy z dronów).

Nie powinno być tak, aby widząc, że coś było ewidentnie źle zrobione, powtarzać z rozmysłem stary błąd w imię jakiejś doktryny. Oczywiście sytuacja jest całkiem inna, gdy zegar pochodzi z XV czy nawet XVIII wieku - tam błąd (w dzisiejszym rozumieniu rzeczy) jest historycznie uwarunkowany i często wynikający ze stanu ówczesnej technologii. Taki "błąd" ma rację bytu i należy go powtórzyć. Ale omawiany zegar jest XX wieku i nie ma mowy o tym, aby błędy w jakikolwiek sposób kultywować. Należy pamiętać, ze schronisko na Biskupiej Górce był to obiekt jednoznacznie wymierzony w przynależność Gdańska do Rzeczypospolitej, służący wychowaniu młodzieży w poczuciu odwiecznej germańskości Gdańska. "Stara tarcza" przede wszystkim miała podkreślać charakter "starogermańskiego zamczyska", a jej funkcjonalność była rzeczą wtórną. Zrekonstruowana tarcza jest wykonana przez Wykonawcę perfekcyjnie, zgodnie z regułami sztuki zegarmistrzowskiej i z materiałów, które wytrzymają wiele, wiele dziesiątków lat, czy nawet setek lat. Tarcza, niezmiernie bliska oryginałowi, wiernie oddaje charakter pierwowzoru i cechuje ją walor użyteczności. Co do tego są zgodni wybitni fachowcy z tej branży, z którymi konsultowaliśmy projekt.

Grzegorz Szychliński, Konsultant prac, autor Projektu rekonstrukcji zegara wieżowego na Biskupiej Górce w Gdańsku, osoba sprawująca nadzór konserwatorski, kustosz Muzeum Zegarów Wieżowych
Tomasz Dmowski, Elfracorr Sp. z o.o. Wykonawca Projektu rekonstrukcji zegara wieżowego na Biskupiej Górce w Gdańsku.

Opinie (101) 5 zablokowanych

  • "rekonstrukcja zegara na wieży Biskupiej Górki jest możliwa dzięki datkom od mieszkańców" (3)

    A gospodarz to się nie kwapi do roboty za swoje ???

    • 60 4

    • (1)

      Czyli kto ? Policja ? A skąd oni mają mieć pieniądze ? Wszystko mają od Państwa .

      • 14 4

      • to po co im ten zegar, niech go oddadzą

        • 4 2

    • zbiera na 17 mieszkanie

      • 6 8

  • Szkoda, że takie piękne miejsce (3)

    jest kompletnie niedostępne dla nikogo...

    • 95 0

    • komuna sie klania

      • 8 0

    • a później to komuś sprzedadzą, zrobią hotel i exclusiv restaurację i dla większości mieszkańców Gdańska teren nadal będzie niedostępny

      takie historyczne obiekty powinny byś adaptowane pod muzea, pod coś co będzie ogólnodostępne i co będzie korzystało z walorów estetycznych i historycznych takich budowli. Biskupia Górka odegrała nie małą rolę w czasie IIWŚ moim zdaniem lepiej nadawałaby się na siedzibę muzeum IIWŚ niż betonowa dziura w ziemi za 450 mln zł

      • 7 0

    • jest dostepne dla milicji.

      czyli dla nikogo

      • 7 0

  • Niestety (1)

    Nowe cyfry/liczby niestety są kiepskie. Nie stanowią kopii przedwojennych, a w dodatku różnią się wielkością między sobą (czyli tymi z 2016/2017). Źle to wygląda i nie dam się przekonać info p.Buczyńskiego.

    • 47 17

    • I co z tego,nie wszytko musi być jak kiedyś. Kiedyś na grunwaldzkiej była kostka brukowa czyli teraz tez powinna być

      • 9 5

  • fuszerka (2)

    za publiczną zbiórkę, przykre.

    • 31 12

    • to zwyczajne skw.yństwo - ludzie zbierali na odwtorzenie oryginały lub faksymile (1)

      w tu wyszedł plastik

      • 4 1

      • to dlaczego ludzie nie pilnują na co są przeznaczone ich pieniądze?!

        A pòźnieś płacz i lament.

        • 1 1

  • skąd wy macie na wszystko kasę? ?? (4)

    • 16 16

    • Z cegiełek

      Które też kupiłem i teraz żałuję widząc tą tandetę.

      • 9 6

    • kasa

      Nie budujemy lotnisk

      • 5 1

    • Ja

      Z kieszonki

      • 3 0

    • Tusk załatwił

      • 1 0

  • mieszkaniec ... (4)

    Przepraszam ze sie wtrace ale co zamierza miasto zrobic z tymi "zalesionymi terenami"? Nie chcialbym bym krakac ale deweloperzy podobno juz dronami badaja teren !

    • 23 2

    • No i dobrze (3)

      Syf kila i mogiła jest teraz, kilka nowych inwestycji ozywiloby teren i na pewno odświeżylo wizerunek b.górki. Lasy posiac gdzieś obok.

      • 7 9

      • Obok?

        Najlepiej za miastem! Tu musi być dużo penthouse'ów, galerii handlowych i betonowej kostki brukowej!

        • 1 1

      • biskupia gòrka

        wymaga wymiany społeczności tam mieszkającej na ludzi,ktòrzy wiedzą co to są opłaty i porządek w miejscu gdzie się mieszka.

        • 3 2

      • To miejsce ma jakiś klimat

        tylko dlatego, że są właśnie te drzewa i stara zabudowa. Znając poczynania UM w Gdańsku to najchętniej postawili by tam zwykłą mieszkaniówkę, którą możesz sobie zobaczyć np na Morenie. Potem płakali by, że po każdym deszczu zalewa ich, bo drzewa wycieli....

        • 5 0

  • Będzie rewitalizacja bo ktoś znany pewne górski kupił mieszkania albo grunty (4)

    przystanek śródmieście skm też pod galerie zrobiony
    kładka na Ołowiankę też pod deweloperów

    deweloperzy rządzą miejskimi pieniędzmi Adamowicz powinien siedzieć.

    • 41 17

    • Zapomniałeś o wiadukcie Biskupia za 140 milionów.

      I o paru innych drobiazgach, ale masz rację, towarzystwo nadaje się w pasiaki.

      • 10 9

    • Co ty pitolisz

      Kładka na olowianke pod deweloperów.. Ziomek doedukuj się.

      • 8 11

    • o przystanku mówiło się od początku lat siedemdziesiątych, dla potrzeb Urzędu Wojewódzkiego

      • 9 0

    • Taka jest rola miasta- budować infrastrukturę służącą mieszkańcom istniejących, ale też przyszłych mieszkaniowych inwestycji. I nic w tym dziwnego i zdrożnego. Czy to deweloper będzie korzystał z przystanków, kładek i wiaduktów??? Puknijcie w głowy debile.

      • 8 1

  • Te cyfry (2)

    to gotowce z Chin ? W jakiej hurtowni zostały znalezione?

    • 23 9

    • no dla właśnie nie z chin (1)

      Tylko z Rosji, tu kupisz takie cyfry w każdym sklepie z cyframi....

      • 11 0

      • z Castoramy

        była obniżka na wiosnę

        • 6 1

  • To miejsce wraz z terenami jest jak dobre stare wino (13)

    z każdym rokiem coraz bardziej atrakcyjne... Zieleń, SĄSIADUJE z Chełmem, Orunią, Dolnym Miastem, Śródmieściem, Starówką, Suchanino, Kartuską - Siedlcami, centrum miasta, z Forum Radunią na pokładzie, wszędzie blisko, bogata historia, skarby w podziemiach - czego chcieć więcej?

    Szkoda, ze takie tereny leżą niemal odłogiem a mogłyby dobrze służyć mieszkańcom i turystom, policja nie musi tam funkcjonować i blokować budynków oraz pięknego, dużego terenu w centrum miasta.

    • 42 0

    • powiem ci, czego miasto chce więcej - kasy deweloperów

      • 6 3

    • W podziemiach Biskupiej Górki miałem kiedyś pewną dziewczynę, mówiłem do niej Skarbie... (4)

      • 6 0

      • ...a Ona patrzyła na mnie z zachwytem i zaufaniem...

        • 3 0

      • Miałeś... (2)

        kto ci ją odbił ?

        • 2 1

        • Prawdopodobnie Baggins ;) (1)

          • 2 2

          • I jak mu poszło ?

            Są razem do dzisiaj ?

            • 3 0

    • Dariusu Salomonie (5)

      Ten teren zyskuje na wartości coraz bardziej dlatego akcja związana z biskupią gòrką jest cały czas odkładana.Zauważ,że najpierw jest robiona infrastruktura drogowa,kolejowa,centrum handlowe,komunikacja miejska a pòźniej będzie cała "rewitalizacja" włącznie z wymianą mieszkańcòw kat.b na kat.a

      • 7 0

      • w tej chwili zamieszkuje Biskupią już mało osób... (4)

        to zabrzmi źle, ale Biskupia z każdej strony jest nie wykorzystywana tak jak powinna być wykorzystana i tutaj mam na myśli jej zasiedlenie obecne, jest za małe, stanowczo za małe, nie licząc niektórych wartościowych obiektów, znajduje się tam dużo ruin nic nie wartych, nie zapominajmy, że to była biedna dzielnica już przed wojną, budowano tam także czynszówki, biedne domy-kamienice, w wielu mieszkaniach jest wilgoć, ciemne pokoje, zwłaszcza te położone od strony podwórek, podwórek studni, brzydkich jak sumienie Adolfa, wg. mnie powinno się zostawić najciekawsze kamienice a resztę zburzyć i od podstaw wybudować dzielnicę na nowo, począwszy od infrastruktury podziemnej aż po nowe domy i odbudowę Kanału Raduni tzn. przywrócenie jej ceglanej formy i szerokości Kanału, zarybienie itd.

        Nie ma co się oszukiwać, obecna szczątkowa już zabudowa Biskupiej czeka na swój los i niebawem się doczeka, każdy, nie tylko Adamowicz, tak by postąpił...

        Nie zostawia się Brylantów w śmietniku, nawet gdy ma się do niego wielki sentyment...

        Ostatnio kilka kamienic na Biskupiej już znalazło swoich właścicieli...a może odwrotnie...

        • 3 0

        • (3)

          Kanał Raduni nie powróci już nigdy do swojej pierwotnej szerokości, przecież z jednej strony biegnie kolektor ściekowy położony w latach osiemdziesiatych, a ostatnie umocnienia brzegów są wykonane z kilkumetrowych ścianek Larsena wbitych w dno i zabetonowanych na amen.

          • 1 0

          • Wiem, że Kanał Raduni zabetonowano na amen, ale (2)

            cóż to za problem dla dużych pieniędzy ?

            • 0 3

            • Dużych pieniędzy nie warto topić w kanale który jest przecież wyremontowany i obłożony cegłą (1)

              Chyba lepiej zainwestować w małą oczyszczalnię ścieków przed Forum Radunia, żeby w galerii nie śmierdziało ściekami i wpuścić raki do wody

              • 1 0

              • Wyłożony cegłą? Proszę zrobić sobie spacer i popatrzeć na Kanał / wysokość Biskupia

                goły beton.

                Dla mnie byłoby warto.

                • 0 1

    • otóż to! lumpetariat rządzi. Przykre to jest, że oddanie do użytku mieszkań komunalnych wiąże się z takimi zniszczeniami ale cóż. Patusy rządzą tym krajem

      • 0 0

  • chała i tandeta (2)

    Źle to wygląda z daleka i bliska. Od kiedy stal nierdzewna ma kolor beżowy lub "złoty". Czyżby litery z nierdzewki były malowane tandetną farbą. Wykonawcy, nadzorujący prace winni zwrócić kasę. To jest kicz w wydaniu gdańskim. Chała i tandeta. Nie umiecie Panowie odtworzyć oryginału. Czy z władz miasta nikt nie widzi tej tandety.

    • 29 17

    • oruniak vel porciak vel brzeźniak

      • 5 0

    • Tandetą mi to pachnie

      • 1 2

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane