• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Zobacz XIX-wieczny Gdańsk na historycznych zdjęciach

Katarzyna Moritz
6 stycznia 2019 (artykuł sprzed 5 lat) 
  • Długi Targ, zdjęcie z 1894 r.
  • Pożar spichlerzy na Wyspie Spichrzów, zdjęcie z 1895 roku.
  • Zawody wioślarskie na Motławie, zdjęcie z 1899 roku.

7 stycznia minie 180 lat od narodzin fotografii, z tej okazji powstaje trzecia i ostatnia część albumu z unikalnymi zdjęciami dawnego Gdańska. Książka obejmie okres od 1878 do 1900 roku.



Czy lubisz oglądać dawne zdjęcia?

"Wraz z początkiem roku rozpoczął się przełomowy okres zarówno w historii Gdańska, jak i w rozwoju fotografii. Zgodnie z nowym podziałem administracyjnym w kwietniu 1878 roku Gdańsk został wybrany na stolicę nowej Prowincji Prusy Zachodnie. Po wielu latach stagnacji i zapomnienia miasto ponownie zyskało na znaczeniu.

Władze Gdańska bardzo szybko przystąpiły do wielkich inwestycji. Na całe szczęście polityka budowlana również uległa zmianie i po blisko trzydziestu latach wprowadzania "nowoczesności" ponownie zwrócono się w kierunku ozdobnej architektury w stylu historycznym, tak by przywrócić niepowtarzalne piękno zabudowy Gdańska. [...] Z kolei gdańskie zakłady fotograficzne uległy wielkim przemianom, a świat pionierów fotografii całkowicie odszedł w zapomnienie" - to pierwsze zdania z powstającej właśnie książki "Fotografia w Gdańsku 1878-1900".

Jej autorem jest Ireneusz Dunajski, który wcześniej wydał już dwa albumy prezentujące pierwsze zdjęcia Gdańska "Fotografia w Gdańsku 1839-1862" i "Fotografia w Gdańsku 1863-1867". Zamieszczone w nich fotografie to większości unikaty, ściągane z zagranicznych archiwów.

Trzeci album będzie jednak ostatni. Dlaczego?



- Kończę to wydawnictwo na śmierci Rudolfa Kuhna, który zmarł w grudniu 1900 roku. Wraz jego śmiercią skończyła się bowiem era fotografii w Gdańsku. To co nastąpiło później, to już inne pokolenie fotografów, ja skupiłem się na historii pionierów. Ostatni tom będzie opisywał 22 lata i kolejną zmianę technologiczną w fotografii - podkreśla Dunajski.
W opisywanym w ostatnim tomie wydawnictwa okresie nastąpił bowiem rozwój tzw. suchej płyty kolodionowej. Czym ona była? Wcześniej robiono zdjęcia dzięki mokremu kolodionowi, a to wiązało się z tym, że fotograf musiał mieć przy sobie przenośną ciemnię w miejscu, gdzie robił zdjęcie. Rozwój suchego kolodionu wiązał się z tym, że powstały fabryki sprzedające gotowe płyty do naświetlenia i można było je zabrać ze sobą w podróż, schować do aparatu, a po powrocie do domu wywołać. Powstała też super szybka migawka, dzięki której można było wykonywać zdjęcia obiektów i osób, nawet w ruchu.

- Dzięki temu fotograficy mogli zająć się fotografowaniem, to był przełom, wyprowadzający fotografię na szczyty rozwoju. Do Gdańska zaczęli też przyjeżdżać fotograficy z innych miast z Europy, w efekcie mamy okazję popatrzeć na miasto oczami fotografów, którzy zobaczyli Gdańsk po raz pierwszy - wyjaśnia Dunajski.
  • Molo w Sopocie zdjęcie z 1886 roku.
  • Molo na Westerplatte, zdjęcie z 1887 roku.
  • Plaża na Westerplatte, zdjęcie z 1887 roku.


Pierwszy samochód w Gdańsku uchwycony na zdjęciu



Zdjęć w książce będzie więcej niż w poprzednich albumach, bo dzięki postępowi technicznemu łatwiej było je wykonać, znajdą się na 256 stronach.

- Na jednej z fotografii z 1891 roku, dzięki możliwości zrobienia zdjęcia sekundowego, Albert Gottheil, podczas wycieczki na Biskupią Górkę, uchwycił jadący od strony Oruni niezwykły pojazd bez konia. Niestety, obiekt jest poruszony. Przez długi czas badałem, co to może być, ustaliłem, że był to pierwszy przejazd francuskiego samochodu osobowego, który wracał z wystawy z Moskwy do Paryża. Sprawa jest o tyle ciekawa, że do dzisiaj się uważa, że pierwszy oficjalny przejazd samochodu w Gdańsku nastąpił rok później. Tymczasem naprawdę pierwszy samochód pojawił się tu tylko przejazdem, ale ten fotograf to uchwycił i to zdjęcie zobaczymy też w książce na tle panoramy miasta - podkreśla Dunajski.
W końcu można też było pokazać życie miasta, narodziła się też fotografia reporterska. W książce zobaczymy więc pierwszą fotografię powodzi na Żuławach, zawodów wioślarskich na Motławie 1899 roku, pierwszą fotografię dzikiego zwierzęcia - czyli sarny przy leśniczówce we Wrzeszczu czy pożaru na Wyspie Spichrzów.

- Fotograf dostał nowe narzędzie, przedtem na zdjęciach ulice były puste, bo trzeba było prosić ludzi o pozowanie i stanie bezruchu. Ten album też pokazuje przejście Gdańska do nowoczesności, zostały rozebrane wały, album dokumentuje miasto XIX wieczne, dla miłośników Gdańska to będzie zapewne duża gratka - zachęca Dunajski.
Książka "Fotografia w Gdańsku 1878-1900" pojawi się w sprzedaży rynku w drugiej połowie roku. Jej nakład będzie jednak niewielki - 750 egzemplarzy. Jeżeli ktoś chce mieć pewność, że album otrzyma, może dokonać do końca marca jego subskrypcji.

Projekt okładki nowego albumu. Projekt okładki nowego albumu.


7 stycznia jest uznawany jako narodziny fotografii
7 stycznia 1839 roku Prezes Francuskiej Akademii Nauk publicznie ogłosił, że Louis Daguerre i Niecephore Niepce dokonali epokowego odkrycia, a ich wynalazek potrafi zatrzymać na metalowej blaszce obraz wpadający do camera obscura.

Była to tylko pierwsza oficjalna informacja, a pierwsza oficjalna prezentacja odbyła się 19 sierpnia 1839 roku w Paryżu. 

Opinie (238) ponad 10 zablokowanych

  • Ech,,,,,, (22)

    Nikt nie chce komentować,bo każdy płacze jak widzi,co zostało zniszczone i zapomniame. Ech,,,,,,

    • 170 38

    • Kurlla kiedyś to bylo

      • 11 5

    • (5)

      Czas idzie tylko do przodu. Zmian i postępu nie da się cofnąć. Mimo uroków tamtych czasów, nie chciałbym mieszkać bez kanalizacji czy też innych tzw. wygód. Ówczesnym mieszkańcom żyło się dobrze; nam też (ciekawe, czy też tak popularne było wieczne narzekanie na wszystko). Mógłbym ówcześnie spacerować do Głównym lub Starym Mieście, ale nie mógłbym tego zarejestrować, pochwalić się, wymienić uwagi itd. A gdzie internet, telewizja, radio, samochody... I te stroje plażowe (a gdzie parawany)...

      • 21 10

      • (2)

        No i gdzie biedronki?

        • 10 5

        • No i gdzie falowce oraz bloki leningradzkie.

          • 9 7

        • No i gdzie Lydle

          • 1 4

      • Dokładnie.

        Historyczne zdjęcia mają to do siebie, że nie widać na nich... zapachu. A tak bez kanalizy i sieci grzewczej to pewnie fiołkowo nie było.

        • 24 7

      • postep i zmiany to nie synomimy.

        to co okresla sie postepem moze byc zwyczajnie parciem naprzód bez celu i kierunku. byle tylko przerabiac materie na smieci i trujace odpady.

        • 7 4

    • dlaczego w angieliskim tłumaczenia jest niemieckie słowo? (7)

      • 8 10

      • Bo to nazwa własna. (1)

        • 10 3

        • Gdańsk po angielsku to Gdansk,

          co ma do tego nazwa własna...? Pisząc na okładce Danzig autor zapewne chciał podkreślić historię miasta lub przemówić do potencjonalnego klienta tego wydawnictwa - turysty z Niemiec. Tylko do Niemców najlepiej po niemiecku - wtedy sprzedaż byłaby zdecydowanie większa.

          • 1 0

      • Bo niektóre nazwyMiast w obcych językach (3)

        brzmią inaczej. Po Niemiecku mówimy Viena, po Polsku Wiedeń, Po Niemiecku Koln, po Polsku Gdańsk, a w innych językach Danzig i tyle. Takich przykładów są setki.

        • 4 4

        • Miiało być: po Niemiecku Koln, po polsku Kolonia

          • 4 2

        • Tylko na Gdańsk w Anglii mówią Gdansk (1)

          • 1 0

          • od niedawna od kiedy zaczęłi przylatywać na wakacje po wejściu Polski do UE i otwarciu granic

            • 0 1

      • bo angielski i niemiecki to ta sama grupa językowa

        nie wiedziałeś?

        w obu jest też dużo słów o rodowodzie francuskim

        • 1 1

    • Wina Tuska i Budynia!!! (1)

      • 8 4

      • i Szczurka

        • 0 0

    • (2)

      Gdańsk był kiedyś innym miastem, ale patrząc na to jak wyglądał tuż po wojnie cieszmy się z tego co mamy obecnie

      • 12 2

      • a patrzac jak wygladal zaraz po koncu PRL to nalezy plakac (1)

        ile bylo zaniedbań i zniszczenia przez ten czas. Pozary to chyba zywiol przynalezny miastu od 30 lat.

        • 3 6

        • Być może będzie to opinia obrazoburcza ale bez PRL-u Główne Miasto nie byłoby odbudowane w taki sposób jak widzimy to dzisiaj. W innym systemie politycznym nikt przy zdrowych zmysłach nie zainwestowałby pieniędzy w taką formę odbudowy.

          • 5 0

    • No i co zostało zniszczone?Pruski charakter został zmuszony (1)

      Dzisiaj te budynki to byłyby już rudery jak te na Biskupiej Górze

      • 1 4

      • A do takiego stanu kto te budynki doprowadzil?

        • 9 0

  • :) (9)

    Piekny :) Tak sie cofnac w tamte czasy :)

    • 118 22

    • Marzenie...
      Rzadnych troli internetowych

      • 4 7

    • able

      sblrablalaleble

      • 0 0

    • ty sven na pewno byłeś tym tramwajem w poprzednim wcieleniu :)

      • 10 1

    • (1)

      To byś znalazł się na ukraińskiej wsi i biegał boso po schronisku tam skąd pochodzisz a skąd wysiedlili twoich dziadków po 1945roku.

      • 3 2

      • Warszawa zburzona przez Niemcow.

        • 1 0

    • Pieknie... (1)

      Wtedy jeszcze kobiety były kobietami, a mezczyzni nie byli kobietami.

      P.S. Było molo na Westerplatte? Nie wiedziałem.

      • 7 2

      • było, lutowy sztorm rozbił w 1907 albo 1914 roku, Westerplatte to byl kurort. Skąd tam tyle brzózek i akacji ....

        • 1 0

    • taaa, do biedy, syfu, epidemii, analfabetyzmu i ciaglych wojen

      • 4 1

    • Znasz Niemiecki ?

      • 1 0

  • A będzie też taki album o Gdyni? (14)

    Bym kupił

    • 40 28

    • (2)

      W Gdyni w tym czasie robili już kolorowe

      • 29 5

      • (1)

        Pierwszy Urząd Miasta w Gdyni z tamtego okresu to klasyczna architektura, uchwycona przez obiektyw mistrza.

        • 4 3

        • w tamtym okresie urzedu miasta nie bylo, wladze reprezentowal wojt

          • 3 0

    • Nie będzie

      • 2 2

    • Gdynia byla wtedy wioska rybacka. (6)

      Chcesz robić album o połowach śledzi.

      • 13 3

      • (5)

        Kobiety na przedmieściach czyli między innymi w Gdyni używały słomy zamiast podpasek. Zęby myto gnojowicą. Wszędzie panimowal tyfus. Co ty chciałeś wtedy fotografować? Nie będzie żadnego albumu.

        • 10 4

        • lecz się cymbale,nawet trochę mi cię żal (2)

          a to wszystko wiesz od swoich przodków,ale muszę cię zamartwić,nie wszyscy byli świniami jak twoi

          • 4 0

          • (1)

            Dzwon leczy kompleksy bo zazdrości że można znać historię przodków , rodzinnych stron itd. On sam Gdańszczanin w pierwszym lub drugim pokoleniu , potomek repatriantów z Wołynia lub Ukrainy , na gwałt szuka w Gdańsku korzeni . Przed wojną Polacy w Gdańsku to ok 10% ogółu ludności i jak wojnę przeżył 1% to on na pewno się nie łapie na potomka . Zresztą prawdziwy Gdańszczanin polskiego pochodzenia nigdy na innego Polaka tak by nie powiedział ..

            • 4 0

            • to prawda, po wojnie partia robotnicza upychała plebs i niziny społeczne w domach zagrabionych ludziom pracującym

              skutki do dzisiaj widać w postaci zrujnowanych przez plebs kamienic we Wrzeszczu i w Gdańsku Głównym

              • 0 0

        • (1)

          W Gdańsku za to miastowi sr*............i i pierdz.........i zapachami fiołków i rumianku

          • 1 1

          • Tak właśnie jest, a kto twierdzi inaczej ten z Gdyni xD

            • 3 2

    • Jaka Gdynia w XIX wieku ? Opanuj się !!!

      • 2 0

    • a w XIX wieku była Gdynia... poza wsią...

      • 0 0

    • już był

      Ireneusz Dunajski wydał album o Gdyni - ładnych parę ;at temu

      • 0 0

  • (4)

    A co z okresem 1868-77?

    • 26 2

    • Aaa (2)

      A co ma być, nie było to w Gdańsku to zdjęć nie robił, wystarczy zainteresować mózg troszkę

      • 2 9

      • (1)

        Antoni, ale o co chodzi? Retoryki brak w powyższej wypowiedzi.

        • 12 0

        • znów skiba wstał po sobocie i tak rzęzi i bełkocze

          • 4 2

    • fotografia kwitła ale fotografowie na plecach nosili wielki drewniane aparaty fotograficzne ....

      szklane płytki powleczone emulsją światłoczułą własnoręcznie....

      • 0 0

  • Wszystko co ładne powstało przed wojną. (13)

    teraz powstaje bastion walowa i inne cuda.

    • 170 26

    • (1)

      Bo za architekturę i urbanistykę nadal odpowiada chłopek roztropek z Tczewa wychowany na sowieckiej szkole planowania.

      • 24 10

      • ale kto go sobie przygruchał? no własnie

        To prezydent Adamowicz od lat dobiera sobie ludzi i zastepcow. JEsli obaj siedza w kieszeniach dewloperow to jest to sprawa karna. W kazdym razie dzialaja na szkode miasta.

        • 11 2

    • drogi te same, może nawierzchnia trochę inna

      • 3 3

    • Tylko przed wojną powiadasz ? (5)

      A wiesz kiedy zbudowano Główne Miasto ? Bo w 1945 to było morze ruin. To ta zabiedzona Polska Ludowa zbudowała dzielnicę którą zachwyca się dziś cały świat i przyciąga setki tysięcy turystów. Oprócz dosłownie kilku kamienic nie ma ona prawie nic wspólnego z tym co było przed 1945.

      • 14 8

      • (3)

        Wow, serio? Jeszcze napisz że w Gdańsku nie ma starówki.

        • 8 6

        • No, No, czego jeszcze...?

          Zaraz powiesz mi, że Skłodowska-Curie też była kobietą?

          • 10 1

        • (1)

          Tak , tak wystarczy wygooglać i się przekonasz .90% Gdańska to była po wojnie w ruinie i wbrew opinii to śródmieście Gdyni jest de facto starsze od gdańskiej starówki. Tylko się nie zaperzaj a przeanalizuj spokojnie a się zdziwisz co i mnie się przytrafiło. Na dodatek oryginalne cegły nadające się do wykorzystania wysyłano na renowacje starówki warszawskiej .

          • 6 0

          • To prawda! Cała Polska odbudowywała stolicę. A do Gdańska sprowadzano cegłę z zagranicy...

            • 3 0

      • Trzeba oddac ludziom z poczatkow PRLu, ze potrafili szybko i sprawnie pracowac. Choc wg mnie najwieksze osiagniecia polski ludowej to transformacja kraju z gospodarki rolniczej na przemyslowa, likwidacja analfabetyzmu, znaczne ograniczenie skrajnej biedy i wytepienie klasy prozniaczej (wszelkiej masci szlachty, itp pasozytow)

        • 9 0

    • (1)

      Może jesli chodzi o budownictwo mieszkaniewo, ale postaw estetyczny 10-o piętrowy blok. Powstało tez sporo innych ciekawych budynków - muzeum II wojny światowej, ECS, kompleks biurowy alchemia, to tak z ostatnich lat co mi pierwsze do glowy przyszło. Po chwili zastanowienia przychodzi mi do glowy kilka osiedli, które dobrze sie prezentują (deweloperzy to nie tylko Robyg)

      • 5 4

      • Ecs pomnik wsi to akurat jakiś potworek budowlany wiem bo woze ludzi i znam opinię przytłaczającej większości tak jak i mieszkańców tak i turystów i tych z Polski i tych z zagranicy

        • 6 6

    • (1)

      To wszystko miało kaflowe piece i kible na klatce schodowej dlatego było piękne i drewniane stropy dlatego się tak szybko sfajczyło.

      • 3 1

      • Piekne byly elewacje tepe dzido

        • 1 2

  • To prawda moi drodzy i kochani gdyby Gdańsk (10)

    Nie został zniszczony byłby najpiękniejszym miastem w Polsce ,no ale cóż musimy się z tym pogodzić i cieszyć się tym co zostało Ale i tak Gdańsk jest piękny.

    • 149 32

    • (3)

      Jesteś uzależniony od tego portalu.

      • 18 10

      • Przecież to redakcyjny troll

        • 19 10

      • (1)

        On tu pracuje

        • 10 0

        • hehe, prostytutka portalowa

          ale lepszej pracy nigdzie nie dostanie,
          do niczego poza prostytucją się nie nadawał

          • 5 0

    • Kraków, Wrocław, Poznań, Łódź.. wszystkie były kiedyś piękne, piękniejsze niż Gdańsk.

      Niektóre są nawet do dzisiaj.

      • 7 37

    • blebla

      abrleble memeblumum

      • 1 6

    • bardziej byśmy się cieszyli jakbyś zamilkł w końcu ośle

      • 7 5

    • Wtedy Gdansk bylby zapewne Niemiecki

      • 6 2

    • Sven

      Pracownik redakcji ??

      • 4 0

    • Bo to jest kawał Skurvensena...

      • 3 0

  • (11)

    ilu jest polaków na tych fotkach

    • 43 40

    • Gdzieś 8 do 10%, odejmując, tych co się w Gdańsku urodzili i uważali się za Polaków, znacznie mniej.

      • 17 3

    • (1)

      Wyszło mi 15
      Latwo policzyć
      Polacy mają torbę biedronki...

      • 36 1

      • 13 troli

        • 4 2

    • ilu cchcesz

      • 3 1

    • Po...e...b!

      A co to za róznica - Gdańsk to GDAŃSk!!! Moje miasto!!!

      • 6 4

    • O prawdziwy polak sie odezwał..... (2)

      .... PIS'dzielec!!!! Toruński pachołek!!! Spier.... z Gdańska pajacu!!!!

      • 9 6

      • od Torunia do trzy ch... w lewo d**ilu się trzymaj (1)

        Polak się pisze z dużej litery znafco ortografii

        • 2 3

        • znowu pis dę rozdarło co? krew cię zalała?

          ruski trolu miotasz się na wszystkie strony w bólu

          • 1 1

    • (1)

      Ilu durniów na tym forum ?

      • 5 0

      • jeden opłacany o zmiennym IP

        • 1 0

    • Polak - zawsze Wielką literą piszemy, niedouku.

      Zależy od dzielnicy.

      • 1 0

  • jak oglądam zdjęcia starego gdańska to dostaję deprechę. Nie ma kolcków okrytych doklejaną kaflą imitującą cegłę. (5)

    Nic ładnego nie powstało po wojnie.

    • 115 25

    • Skończ te gadki...
      Pomieszkalbys wtedy jak typowy mieszkaniec to od razu byś zatesknil za swoją meta w falowcu

      • 14 16

    • (1)

      A ECS? Nieladny?

      • 1 7

      • Dramat koszmar

        • 8 0

    • Nic ładnego nie powstało po wojnie...

      Włączając w to Ciebie :-)

      • 1 2

    • Ja powstałem.

      Tylko zdjęć nie wstawiam.

      • 1 0

  • uwielbiam takie wspominki (1)

    i ju z na przestrzeni mojego życia widzę ogromne zmiany...niekoniecznie jednak na lepsze...Gdańsk jest przepięknym miastem ...

    • 81 6

    • Ja też. Tylko że pierwsza fota na pewno nie jest z 1894 r.

      Dlaczego nie jest? Bo tramwaje już pod drutem,a pierwsze liniowe pod drutem szły dopiero dwa lata później. W 1894 r dopiero udzielono koncesji na elektryfikację linii.

      • 3 1

  • (9)

    Taki zabytkowy tramwaj(jeden wagon) powinni odtworzyć na Długim Targu i na Szerokiej. To byłby hit a nie tam napis Gdańsk.

    • 122 15

    • Aaa (1)

      Hitem byłaby biedronka na Długiej a nie zdechly wagon pośród turystów,pomysł zanim napiszesz.

      • 5 34

      • Dobry pomysl. Nawet bardzo!

        • 11 8

    • (1)

      Zglos sie gdzies z tym czlowieku bo dawno nie bylo tu tak dobrej mysli odnosnie historycznego wygladu miasta. Powinno sie zachowac cos co kiedys tworzylo codziennosc.

      • 19 2

      • gdzie ma sie zglosic? do dewelopera? do ktorego ?Robyga, inpro?

        • 1 1

    • tramwaj na drodze Królewskiej

      kiedyś wcale nie tak dawno , było to przed wizytą prezydenta Francji gen. de Gaullea droga krółewską jeździł okresowo tramwaj konny.

      • 12 0

    • (2)

      Dobry pomysl
      A w tramwaju zrobiłbym biedronke
      Wszyscy zadowoleni

      • 8 6

      • a co z lidlem? (1)

        nie mozna by lidla dac na barce na motlawie zamiast soldka?

        • 7 1

        • w mariackim jest duzo miejsca, lidl tez by sie zmiescil i prosperowal ekstra

          • 7 2

    • Tylko po co?

      • 2 5

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane