Działanie antynowotworowe, odchudzające, wzmacniające układ kostny, serce i krew to tylko niektóre z cudownych właściwości jeżyn. Ten owoc jest też fenomenalnym eliksirem pomagającym zachować młody wygląd. Sprawdźcie, co ponadto.
W naszym cyklu "Natura dla zdrowia i urody" pokazujemy jak "zwykłe" jedzenie może niezwykle dobrze wpływać na nasze samopoczucie, lecząc dolegliwości i poprawiając nasz wygląd, a które jest tuż obok - na łące, w lesie czy na straganie.
Ostatnio pisaliśmy o malinach, w dzisiejszym odcinku zajmiemy się jeżynami.
Skład, który robi wrażenie
Owoce jeżyny są najbardziej bogate w witaminę C, ale w składzie znajdziemy też witaminy A, P, K, B1, B2, PP i składniki mineralne takie jak: wapń, magnez, żelazo, mangan, sód, potas (i inne), a także kwas foliowy, błonnik, kwas jabłkowy i salicylowy. Liście - które także znalazły zastosowanie w fitoterapii - zawierają garbniki, kwasy (jabłkowy, cytrynowy, bursztynowy, askorbinowy), flawonoidy i sole.
Jeżyny w służbie urody
Często nie zdajemy sobie sprawy, że artykuły, które na co dzień znajdują się na naszym talerzu, mogą spełniać rolę kosmetyków. Tyczy się to także jeżyn.
- Do produkcji kosmetyków poszukuje się produktów o bogatej zawartości składników odżywczych i takie są właśnie jeżyny - mówi Iwona Marzejon z Centrum Zdrowia i Urody Body Mind w Gdańsku. - Mają działanie nie tylko zdrowotne, ale również nawilżające, przeciwstarzeniowe, łagodzące i przeciwzapalne. Kosmetyki z wyciągiem z jeżyn szczególnie polecam paniom, które borykają się z problemem cery suchej oraz naczyniowej.
Jeżyny w diecie, a także przygotowane na ich bazie maseczki poprawiają koloryt cery, jej napięcie, a także usuwają oznaki zmęczenia. Regulują wydzielanie sebum i działają przeciwzapalnie. Wzmacniają i usprawniają działanie naturalnej bariery ochronnej skóry.
Jeżynowa maseczka do każdego typu cery
Łyżka rozgniecionych jeżyn z dodatkiem łyżeczki miodu i śmietany to wszystko, czego potrzebujemy do domowej maseczki. Nakładamy na twarz na około 15-20 minut, po czym zmywamy letnią wodą. Nawilża, napina, wyrównuje i poprawia koloryt. Walczy z oznakami starzenia i odżywia cerę, która staje się gładka i elastyczna. Idealna dla posiadaczy cery suchej, naczyniowej, trądzikowej i z oznakami fotostarzenia.
Jeżynowa kąpiel lub tonik
Garść liści jeżyn (suszonych lub świeżych) gotujemy w dwóch szklankach wody na małym ogniu przez 10 minut i zostawiamy do ostudzenia. Odcedzamy i dolewamy do kąpieli lub stosujemy jak zwykły tonik.
Regularne kąpiele w odwarze z liści jeżyn są pomocne w stanach zapalnych skóry, łuszczycy, liszaju, świądzie skóry, wypryskach i trądziku. Koją i nawilżają też suchą i chropowatą skórę, czyniąc ją gładką i jędrną. Odwar możemy stosować również jako tonik do cery tłustej, trądzikowej i problematycznej. Ma działanie ściągające, przeciwzapalne i reguluje wydzielanie łoju.
Jeżyny są owocami, które mają działanie kompleksowe. Nie tylko nawilżają, poprawiają koloryt i zapobiegają starzeniu się skóry, ale również uszczelniają i wzmacniają naczynia krwionośne, pobudzają produkcję kolagenu i elastyny, jak również chronią ją przed szkodliwym promieniowaniem UV, a płukanka jeżynowa to skuteczny domowy sposób na pozbycie się nieprzyjemnego zapachu z ust.
W zeszłym roku polskim naukowcom udało się pozyskać ekstrakt z nasion jeżyn. Jest wytwarzany na zimno, dzięki czemu nie traci swoich niezwykle cennych właściwości. Ekstrakty z jeżyn (wytwarzane różnymi metodami) są coraz łatwiej dostępne w sklepach. Można na ich bazie przygotować własny krem lub dodawać je do gotowych kosmetyków, by wzmocnić ich działanie.
Mimo że jeżyny bardzo rzadko uczulają, zanim skorzystamy z domowych kosmetyków, warto zrobić próbę uczuleniową.
Na zdrowie!
- Jeżyny są bardzo silnym antyoksydantem, czyli naturalną substancją chroniącą przed nowotworami i spowalniającą procesy starzenia się organizmu - mówi Małgorzata Songin, dietetyk z Centrum Zdrowia i Urody Body Mind. - Jeżyny są jednym z głównych elementów diety antynowotworowej. Przyspieszają przemianę materii, wspomagają pracę układu krążenia, jak również wywierają korzystny wpływ na pracę przewodu pokarmowego. Mają wysoką zawartość witaminy C i najwięcej witaminy E ze wszystkich owoców, a sok z jeżyn doskonale nadaje się do okładów na krosty, wypryski i liszaje.
Jeżyny wzmacniają serce, obniżają poziom złego cholesterolu, wzmacniają naczynia krwionośne, także te znajdujące się w oczach. Są źródłem błonnika i regulują poziom cukru i przemianę materii, ogólnie korzystnie wpływają na pracę przewodu pokarmowego. Są niskokaloryczne i na długo pozostawiają uczucie sytości, są więc idealne dla osób odchudzających się. Ułatwiają usuwanie z organizmu toksyn. Mogą być stosowane także w schorzeniach nerek i układu moczowego. Mają działanie uspakajające, dlatego znajdują zastosowanie w leczeniu zaburzeń nerwowych. Pomagają w utrzymaniu zdrowego układu kostnego. Nie w pełni dojrzałe owoce mają działanie ściągające i ochładzające i są remedium na uciążliwe bóle menstruacyjne, chociaż i dojrzałe mają podobne właściwości. Łagodzą objawy napięcia przedmiesiączkowego i objawy menopauzy, w tym uciążliwe uderzenia gorąca.
Antocyjany zawarte w jeżynach aktywizują i wzmacniają układ odpornościowy, skutecznie walcząc z bakteriami i grzybami, dlatego sok czy konfitura z jeżyn są polecane podczas choroby - podobnie jak sok z malin. W przeziębieniach i stanach gorączkowych sok z jeżyn to naturalne lekarstwo działające napotnie i wykrztuśnie oraz przeciwgorączkowo i może być stosowany nawet u dzieci (zresztą same jeżyny powinny znaleźć się w dziecięcej diecie - regulują trawienie, uspokajają i wzmacniają młody organizm). Sok z jeżyn jest również pomocny przy mdłościach, biegunce, zgadze, łagodzi ból podczas zapalenia jelit i obniża poziom kwasów żołądkowych.
Owoce w soku
Ten przepis jest idealny dla tych, którzy nie mogą się zdecydować, czy robić syrop czy konfiturę. Zawierają całe owoce, które możemy dodawać do deserów, owsianki, jogurtu, naleśników, a także cenny sok.
Kilogram umytych jeżyn przekładamy do garnka. Każdą warstwę lekko ugniatamy i zasypujemy niewielką ilością cukru (np. trzcinowego). Przykrywamy bawełnianą szmatką i zostawiamy na całą noc. Następnego dnia zawartość podgrzewamy, a po zagotowaniu wlewamy do wyparzonych wcześniej słoików i stawiamy do góry dnem. W związku z tym, że zależy nam na zachowaniu całych owoców, nie mieszamy albo robimy to bardzo delikatnie. Jeżeli chcemy pozyskać sam sok, przecedzamy zawartość garnka przez gazę lub drobne sitko.
To jeden z najprostszych przepisów, bo sposobów na przetwory jeżynowe jest mnóstwo. Czasem sięgam też po przepis bez cukru, który może być rozwiązaniem np. dla osób chorujących na cukrzycę.
Sok z jeżyn bez cukru
Kilogram dokładnie umytych jeżyn wkładamy do garnka i podgrzewamy do momentu, aż puszczą sok. Wtedy dodajemy szczyptę kwasku cytrynowego. Mieszamy. Gorący sok przecieramy przez sito i przelewamy do wyparzonych wcześniej słoików.
Po otwarciu należy przechowywać go w lodówce i należy spożyć w ciągu 3-4 dni, dlatego warto porobić mniejsze porcje, które zdążymy wykorzystać podczas tych kilku dni.
Nie tylko owoce mogą być pomocne w leczeniu wielu dolegliwości, ale i liście.
- Jako miłośnik ziołolecznictwa skupiłbym się bardziej na innej części tej rośliny, a mianowicie na jej liściach. Mało kto wie, że na polskich stołach w dawnych czasach mieszano liście jeżyny z liśćmi tymianku, macierzanką, liśćmi poziomki i zielem dziurawca, zastępując takowym naparem herbatę. Napar ten sprawdzał się między innymi jako doskonały sposób na niestrawność - mówi Daniel Bąkowski, sprzedawca w sklepie ze zdrową żywnością Zielono Mi z Gdańska. - Wodne wyciągi z liści jeżyn obniżają poziom glukozy we krwi, działają ściągająco na błony śluzowe oraz hamują nieżyt przewodu pokarmowego. Posiadają również szereg właściwości. Działają antybakteryjnie, przeciwzapalnie i hamują krwawienie. W wieku XIX odwarem z liści jeżyn leczono nieżyty gardła, żołądka, jelit. Polecano go również przy chrypce, kaszlu i chorobie wrzodowej, bólach wyrostka oraz nadmiernych krwawieniach miesiączkowych i białych upławach. Napar i odwar polecam do sporządzania okładów na liszaje, mokre wypryski, owrzodzenia oraz do płukania jamy ustnej przy zapaleniu błon śluzowych i pleśniawkach.
Kiedy zbierać i suszyć
Jeżyny w zależności od pogody pojawiają się od połowy sierpnia i owocują nawet do października. Liście powinno zbierać się przed zakwitnięciem rośliny, ale są one łatwo dostępne przez cały rok w sklepach zielarskich i ze zdrową żywnością. Oba surowce suszymy w suchym, przewiewnym miejscu, w temperaturze nieprzekraczającej 35°C.
- Zobacz opinie (17)
