kwas foliowy mozna nawet brać przed poczeciem - jak się staracie. A w ciązy do 4-tego m-ca koniecznie. PÓżniej kwas jest w specjaknych witaminach dla kobiet w ciązy. Jest potrzebny, aby nie powstała wada cewy nerwowej u płodu (m.in.: bezmózgowia, rozszczepu kręgosłupa, przepuklin oponowo-rdzeniowych).
Więcej info dla leniuszków :) - oczywiście z netu:
Co to jest kwas foliowy?
Kwas foliowy (nazywany także folanem, folacyną lub kwasem pteroiloglutaminowyrn) to witamina z grupy B (B9). Jest witaminą rozpuszczalną w wodzie. Występuje w naturze w postaci folianów. Nasz organizm nie potrafi go wytwarzać (jak np.: witaminy D3) i musi być on dostarczony z pożywienia bądź preparatów farmakologicznych. Kwas foliowy bierze udział w syntezie kwasów nukleinowych – materiału genetycznego komórek i dlatego jest niezbędny w procesie wzrostu i rozmnażania. Jego obecność jest konieczna do powstawania w szpiku czerwonych krwinek, rozwoju i prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego. Usprawnia pracę układu pokarmowego.
Gdzie można znaleźć kwas foliowy?
Produkty bogate w kwas foliowy:
drożdże piwne
pomarańcze, banany
fasola, soczewica, soja
zielone liściaste warzywa, zwłaszcza szpinak, sałata, natka pietruszki
szparagi, brukselka, brokuły, groszek
rzepa, buraki
ryż, jęczmień, pszenica i zarodki pszenicy
żółtka jaj,
wątróbka
orzeszki ziemne
sery
Czy sama dieta wystarczy?
Ułożenie racjonalnej, zdrowej diety pokrywającej całe zapotrzebowanie naszego organizmu na kwas foliowy jest w zasadzie niemożliwe. Dzieje się tak z kilku powodów:
kwas foliowy jest niezwykle „wrażliwą” witaminą, produkty tracą go podczas obróbki termicznej (gotowania, smażenia), a nawet pod wpływem światła słonecznego (50-70%).
niektóre bogate w kwas foliowy produkty nie są polecane w zdrowej diecie; zbyt kaloryczne i bogate w nasycone kwasy tłuszczowe (żółtko, sery, wątroba).
organizm nie przyswaja naturalnych folianów. Najpierw musi je rozłożyć do formy przyswajalnej przez jelita, czyli do... kwasu foliowego. W trakcie tej przeróbki tracimy niemal połowę folianów.
Dlatego powinniśmy sięgać po syntetyczne preparaty kwasu foliowego, które są przyswajalne w 100%.
Dlaczego potrzebujesz kwasu foliowego?
Prawidłowy poziom kwasu foliowego w organizmie jest ważny zwłaszcza dla przyszłych matek i ich nienarodzonych dzieci. Pomaga zapobiegać niedokrwistości (anemii) ciężarnych. Ginekolodzy zalecają zażywanie kwasu foliowego swoim pacjentkom planującym ciążę przede wszystkim z uwagi na jego znaczenie w profilaktyce wad cewy nerwowej u płodu (m.in.: bezmózgowia, rozszczepu kręgosłupa, przepuklin oponowo-rdzeniowych). Wady te powstają w pierwszych 4 tygodniach płodowego życia, kiedy kobieta nie wie, że doszło do poczęcia.
Ile kwasu foliowego potrzebujesz?
Każda kobieta, która planuje ciążę powinna przyjmować profilaktyczną dawkę kwasu foliowego tj. 0,4 mg/dziennie. Jeśli nawet nie planujesz ciąży (blisko połowa poczęć w Polsce jest nieplanowana), a współżyjesz, także powinnaś przyjmować kwas foliowy (w dawce 0,4 mg). Jeśli jesteś w ciąży dawkę uzgodnij ze swoim ginekologiem. Zwykle do końca pierwszego trymestru przyjmuje się kwas foliowy w dawce 0,4 - 1 mg/dziennie. Niekiedy zaleca się go także w drugim i trzecim trymestrze w ramach profilaktyki anemii. W rodzinach z obciążonym wywiadem, takich, w których urodziły się już dzieci z wadami cewy nerwowej - zaleca się zwiększenie dawki folanu do 4 mg/dziennie. Większa dawka kwasu foliowego potrzebna jest także przyszłej mamie przyjmującej leki przeciwpadaczkowe lub chorej na cukrzycę.
Nie tylko dla przyszłej mamy
O kwasie foliowym zwykło się mówić w kontekście planowania ciąży. To błąd, bo ta wyjątkowa witamina, pomaga zapobiegać m.in.:
niedokrwistości
miażdżycy
zawałowi serca
innym chorobom układu krążenia
niektórym nowotworom (m.in.: rakowi okrężnicy, gardła, jamy ustnej, piersi)
Bezpieczna dawka 0,4 mg dziennie jest zalecana każdemu, także mężczyznom.
Kwas foliowy bierze udział w powstawaniu „hormonów szczęścia” (substancji neurostymulacyjnych) serotoniny i no adrenaliny. Pierwsza – uspakaja, relaksuje, pomaga spokojnie zasnąć, wprawia w dobry nastrój, druga – napędza do działania, aktywizuje organizm. Pomaga zachować równowagę psychiczną i zapobiegać depresji. Na niedobór kwasu foliowego (poza wymienionymi wyżej) są narażone osoby palące papierosy, stosujące doustną antykoncepcję hormonalną oraz często opalające się (także w solarium).
Jakie mogą być skutki i objawy niedoboru kwasu foliowego?
Poza wymienionymi wyżej zaburzeniami rozwoju płodowego, u dorosłych i dzieci niedobór kwasu foliowego może powodować:
anemię megaloblastyczną (objawy: uczucie przemęczenia, kłopoty z koncentracją) zaburzenia psychofizyczne (lęki, stany depresyjne, uczucie niepokoju, bezsenność, kłopoty z pamięcią i koncentracją)
zaburzenia w obrębie układu pokarmowego (nudności, biegunka, brak apetytu, niedożywienia na skutek złego wchłaniania)
bóle głowy
„kołatania” serca
zahamowanie wzrostu u dzieci.
TABELA BADAŃ W CIĄŻY !!
http://twoja-ciaza.com.pl/badania.html
---------------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------------------
Jak przygotować się na poczęcie dziecka?
Przed ciążą
Najlepszy czas przygotowania do ciąży to 12 miesięcy. Warto je wykorzystać na:
zmianę trybu życia na spokojniejszy,
zmianę przyzwyczajeń dietetycznych,
wyrównanie ewentualnych niedoborów witaminowo-mineralnych w organizmie,
wykonanie podstawowych badań.
Przygotowując się do ciąży, możesz zminimalizować ryzyko niepowodzenia (problemy z płodnością, poronienia). Od tego, jaki będziesz prowadziła tryb życia w okresie poprzedzającym ciążę, zależy jej przebieg i twoje samopoczucie (łatwiej poradzisz sobie z ciążowymi dolegliwościami). A to przede wszystkim ma wpływ na zdrowie twojego przyszłego dziecka.
_______________________
Kontroluj wagę ciała
_______________________
Zanim zajdziesz w ciążę, zadbaj o prawidłową wagę ciała. Zarówno niedowaga, jak i znaczna nadwaga, mogą być przyczyną problemów z poczęciem. Jeśli chcesz schudnąć, zaplanuj odchudzanie tak, by na co najmniej trzy ostatnie miesiące przypadał okres stabilizacji wagi. Spadek wagi powinien być wolny, a dieta racjonalna. Nie należy dopuścić bowiem do powstania groźnych niedoborów witaminowo-mineralnych w organizmie.
______________________
Zadbaj o kondycję fizyczną
______________________
Jeżeli do tej pory nie ćwiczyłaś, to teraz jest najlepszy czas, by zadbać o swoją kondycję. Regularna gimnastyka o umiarkowanym nasileniu wpływa bowiem korzystnie na zdrowie. Zanim zajdziesz w ciążę, skup się szczególnie nad wzmocnieniem:
mięśni przykręgosłupowych,
mięśni brzucha,
pośladków,
pleców.
Jeżeli wybierzesz pływanie, umiarkowany jogging lub marsze, będziesz mogła kontynuować swój program ćwiczeń przez całą ciążę.
_____________________________________
Zrezygnuj z alkoholu, papierosów i narkotyków
_____________________________________
Zarówno szkodliwe substancje zawarte w alkoholu, papierosach i narkotykach, jak i ich nagłe odstawienie mogą wpłynąć negatywnie na płodność. Dlatego zacznij od stopniowego ograniczania używek. Najważniejsze, by na co najmniej 3 miesiące przed poczęciem twój organizm był od nich wolny.
Palenie, picie alkoholu i używanie narkotyków mogą prowadzić do:
poronienia,
przedwczesnego porodu,
wad rozwojowych u dziecka.
Równie szkodliwe jest bierne palenie, dlatego twój partner powinien również zerwać z nałogiem. Poza tym używki mogą wpłynąć negatywnie na płodność mężczyzny, np. zmniejszyć ruchliwość plemników. Należy to również wziąć pod rozwagę przy planowaniu potomstwa.
_______________
Uważaj na leki
_______________
Jeśli stale przyjmujesz leki (np. z powodu przewlekłej choroby), przedyskutuj ze swoim lekarzem ich wpływ na płodność i przebieg ciąży. Lekarz może zalecić odstawienie niektórych specyfików lub zmiany dawek tak, by nie były groźne dla rozwijającego się zarodka. Nie przyjmuj żadnych leków bez konsultacji z lekarzem. Dotyczy to także preparatów multiwitaminowych, ponieważ przedawkowanie witamin jest równie groźne, jak ich niedobór.
_____________________
Gdy chorujesz przewlekle
_____________________
Twój lekarz prowadzący powinien dowiedzieć się jak najszybciej o planach poczęcia dziecka, jeśli cierpisz na przewlekłą chorobę, np.:
cukrzycę,
padaczkę,
astmę,
nadciśnienie,
niedokrwistość,
choroby nerek.
Choroby te należy doprowadzić do stanu stabilnego. Lekarz powinien tak dobrać dawki leków, by z nie ograniczać nimi twojej płodności. Leki powinny też zostać tak dawkowane, by nie szkodziły rozwijającemu się w tobie dziecku.
________________________________
Zrezygnuj z antykoncepcji hormonalnej
________________________________
Na trzy miesiące przed zajściem w ciążę powinnaś zrezygnować z antykoncepcji hormonalnej (tabletki, plastry) lub wyjąć wkładkę domaciczną. W tym czasie twój organizm ma szansę wrócić do równowagi, a cykle odzyskają swą naturalną prawidłowość. Najbezpieczniejszą metodą antykoncepcyjną w tym okresie jest prezerwatywa (bez środka plemnikobójczego).
________________
Wybierz ginekologa
________________
Lekarz, który przygotuje cię do ciąży i będzie opiekował się tobą i nienarodzonym dzieckiem, musi cieszyć się twoim pełnym zaufaniem. Zmiana lekarza w trakcie ciąży to dodatkowy, niepotrzebny stres. Przeprowadź sondę wśród przyjaciółek, które niedawno zostały mamami. Dobry lekarz:
ma dla ciebie wystarczająco dużo czasu;
akceptuje obecność twojego partnera podczas wizyt;
spokojnie i cierpliwie odpowiada na twoje wszystkie, nawet najbardziej oczywiste pytania;
nie ignoruje żadnej zgłaszanej przez ciebie dolegliwości, wątpliwości, nie banalizuje twoich lęków;
wyjaśnia zasadność zlecanych badań i wdrażanych procedur medycznych językiem zrozumiałym dla laika;
jest dostępny w sytuacjach awaryjnych, o każdej porze dnia i nocy.
Idealna sytuacja to taka, gdy twój lekarz jest związany ze szpitalem, w którym chcesz rodzić.
___________
Opanuj stres
___________
Ciąża to z jednej strony czas wielkiej radości, z drugiej – niepokoju, lęków o zdrowie dziecka, przebieg porodu, nową sytuację w twoim życiu. Nie zawsze możliwe jest wyeliminowanie stresu z naszego życia, ale można nauczyć się nad nim panować. Już teraz wypracuj sobie metody relaksacji. Czasem wystarczy spacer, spokojna muzyka czy aromatyczna kąpiel. Warto nauczyć się też nieco bardziej zaawansowanych technik, np.: wizualizacji, technik oddechowych (np. wykorzystywanych w ćwiczeniach tai-chi lub jogi), które możesz kontynuować w ciąży.
___________________
Odwiedź stomatologa
___________________
Przed poczęciem dziecka powinnaś wyleczyć wszystkie ewentualne ubytki, ponieważ próchnica może być groźna także dla twojego dziecka. W skrajnych przypadkach może być przyczyną ogólnego zakażenia i źródłem stanu zapalnego w organizmie. Ponadto w ciąży nie można wykonywać niektórych zabiegów stomatologicznych, związanych z podaniem silnego znieczulenia. Powinnaś powtórzyć wizyty kontrolne w 3. i 7. miesiącu ciąży.
___________
Zaszczep się
___________
Przed niektórymi chorobami zakaźnymi można się uchronić, poddając się szczepieniom. Pomoże to zapobiec groźnym skutkom zachorowania. Ważne jest to zarówno dla matki, jak i dla nienarodzonego dziecka.
Wirusowe zapalenie wątroby typu B. Jeśli nie szczepiłaś się przeciwko żółtaczce wszczepiennej (WZW typu B), warto zrobić to przed ciążą. Do nabycia odporności potrzebne są trzy dawki szczepionki (druga – miesiąc po pierwszej, trzecia – 5 miesięcy po drugiej). WZW typu B może być przyczyną poronienia. Poza tym na każdym etapie ciąży konieczna może się okazać hospitalizacja. Natomiast podczas porodu, gdy wystąpią komplikacje, będzie potrzebne wykonanie cesarskiego cięcia. A te sytuacje stanowią zagrożenie zarażenia tym typem żółtaczki.
Różyczka. Jeśli masz niski poziom przeciwciał przeciwko różyczce lub nie byłaś na nią szczepiona w dzieciństwie, powinnaś rozważyć szczepienie. Różyczka u ciężarnej może powodować poważne wady rozwojowe u płodu.
_----------------------------------------------------------------------------------------
-----------------------------------------------------------------------------------------
Dieta
Odżywianie się przed ciążą
Sposób odżywiania się ciężarnej ma ogromny wpływ na prawidłowy rozwój płodu. Jeśli dopiero planujesz zostać mamą, powinnaś o tym pomyśleć już teraz. Dzięki temu zyskujesz potrzebny czas na wprowadzenie zmian:
rzucenie palenia,
eliminację innych używek,
prowadzenie bardziej higienicznego trybu życia,
ewentualne schudnięcie.
Przed planowanym poczęciem twój sposób odżywiania powinien stać się zdrowy, uregulowany. Najbezpieczniej w tym czasie – zwłaszcza jeśli już zrezygnowałaś z antykoncepcji – pod względem żywienia traktować siebie jak ciężarną. Dzięki temu niezależnie od czasu, kiedy nastąpi zapłodnienie, twoje dziecko zyska optymalne warunki rozwoju.
Pierwsze osiem tygodni rozwoju zarodka – gdy często jeszcze nie wiesz, że jesteś w ciąży – to okres krytyczny (organogeneza). Wtedy kształtują się wszystkie narządy płodu. Gdy proces ten zostanie zakłócony, może dojść do poważnych wad rozwojowych. Jest to też czas, gdy twój organizm czerpie ze swoich rezerw witaminowo-mineralnych. Zadbaj o to, by ów „magazyn” był pełny i zapewnił twojemu dziecku optymalne warunki rozwoju.
_________________
Jak się odżywiać?
Twoja dieta powinna być:
______________________
Zbilansowana, oparta na piramidzie żywieniowej. W podstawie znajdziemy produkty, które powinna stanowić także podstawę naszej diety, na szczycie – najmniej polecane artykuły, które możemy spożywać sporadycznie.
Najprostsza piramida:
u podstawy ma produkty zbożowe (makarony, kasze, pieczywo – codziennie powinnaś jeść 6-11 porcji, jedna porcja to, np. 90 g ugotowanego ryżu),
kolejne piętro to owoce (2-4 porcje dziennie, 1 porcja, np.: jabłko, 100 ml soku) i warzywa (3-5 porcji, 1 porcja, np. 200 ml soku, 150 g liściastych),
kolejne piętro (2-4 porcje dziennie) to produkty wysokobiałkowe: mięso (1 porcja – 90 g mięsa) i ryby, nabiał (1 porcja – jedno jajko) i produkty mleczne (1 porcja, np. 150 g jogurtu), orzechy, strączkowe,
wierzchołek piramidy stanowią tłuszcze, cukry, które powinnaś ograniczać w diecie i jadać sporadycznie (zwłaszcza słodycze).
Niskotłuszczowa, ale wysokowęglowodanowa. Węglowodany zawarte w zbożach (pieczywo, makaron, kasze), warzywach i owocach powinny stanowić przynajmniej 55 procent twojej diety (a dokładniej – ponad połowa twojej dziennej dawki kalorii powinna pochodzić z węglowodanów). Tłuszcz nie powinien przekraczać 20 procent codziennie spożywanych kalorii. Pamiętaj, że część witamin rozpuszcza się jedynie w tłuszczach i są one konieczne w zdrowej diecie.
Bogata w produkty zbożowe, warzywa i owoce, chude mięso, ryby, nabiał i tłuszcze roślinne.
Czas planowania ciąży nie jest dobrym okresem na dietetyczne eksperymenty i nowinki. Unikaj zwłaszcza diet, które drastycznie ograniczają którąś z głównych grup pokarmowych (np. diety wysokobiałkowe czy niskowęglowodanowe). Zrezygnuj z pokarmów, które są bogate w kalorie, a nie dostarczają organizmowi składników odżywczych. Tak zwane puste kalorie zawierają słodycze, chipsy, cukier, konserwy i pokarmy wysokoprzetworzone. Zwiększ ilość wypijanych płynów, ale wystrzegaj się gazowanych napojów, kawy i mocnej herbaty. Nie pij ziół bez konsultacji z lekarzem.
Szczególnie ważne w diecie
Zwróć uwagę na witaminy i mikroelementy, by były podawane w odpowiedniej ilości. Niezwykle istotne dla rozwoju płodu są kwas foliowy i żelazo. Jeśli zgromadzisz je przed ciążą, zapewnisz swojemu dziecku bardzo dobre warunki od momentu poczęcia.
Kwas foliowy. Prawidłowy poziom kwasu foliowego zabezpiecza przed powstawaniem wad cewy nerwowej u płodu. Cewa nerwowa formuje się w pierwszych tygodniach od poczęcia, kiedy często nie wiesz, że jesteś w ciąży. Dlatego uwzględnij w swojej diecie produkty bogate w kwas foliowy i uzupełniaj je o syntetyczną witaminę w dawce 0,4 mg dziennie. Porozmawiaj też ze swoim lekarzem, czy w twoim wypadku nie trzeba zwiększyć tej dawki.
Żelazo. Niedobór żelaza może spowodować obniżenie płodności i być przyczyną niedokrwistości w ciąży. Zwiększ ilość bogatych w żelazo produktów w diecie, pamiętając, że witamina ta wchłania się lepiej w towarzystwie produktów bogatych w witaminę C. Natomiast kofeina (kawa, cola) i teina (czarna herbata) zmniejszają przyswajalność żelaza. W praktyce lepiej popić śniadanie np. sokiem pomarańczowym niż „małą czarną”. Najwięcej żelaza zawuerają czerwone mięso, żółtka jaj, a także suszone owoce. Znajduje się też w zielonych warzywach (sałata, szpinak, kapusa, nać pietruszki, brokuły).
__________
Nadwaga...
__________
Otyłym kobietom grozi w ciąży więcej komplikacji, niż tym, które mają prawidłową wagę. Znaczna nadwaga to m.in. wzrost ryzyka:
nadciśnienia,
cukrzycy,
przedwczesnego porodu,
cesarskiego cięcia.
Jeśli masz nadwagę, trudniej będzie ci „nosić” dodatkowe ciążowe kilogramy. Wzrost wagi w ciąży jest bowiem nieunikniony, prawidłowy to ok. 13 kilogramów. Częściej będą cię nękały bóle kręgosłupa, trudniej zniesiesz połóg (okres po porodzie). Dlatego warto schudnąć, zanim zajdziesz w ciążę.
______________
...i odchudzanie
______________
Uważaj jednak na zbyt duży spadek wagi! Nagłe schudnięcie dzięki diecie cud lub głodówce albo zbyt restrykcyjna dieta mogą wpłynąć negatywnie na twoją płodność. Mogą też spowodować zaburzenia równowagi hormonalnej – w skrajnych przypadkach nawet zahamowanie owulacji – czy też niedobory witamin i minerałów w twoim organizmie.
Zatem jeśli chcesz schudnąć, zaplanuj dietę tak, by na co najmniej trzy miesiące przed planowanym poczęciem nastąpił okres stabilizacji wagi. Trzy miesiące to minimalny okres, który twój organizm potrzebuje na zgromadzenie odpowiedniej do prawidłowego rozwoju płodu ilości składników mineralnych i odżywczych oraz eliminację substancji szkodliwych (m.in. nikotyny czy kofeiny).
__________________________
Czego powinnaś się wystrzegać?
__________________________
Uwaga na używki. Zanim zajdziesz w ciążę, powinnaś – wraz ze swoim partnerem – zrezygnować z:
palenia papierosów,
picia alkoholu,
zażywania jakichkolwiek narkotyków oraz dużych ilości używek zawierających kofeinę (kawa, cola).
Te szkodliwe substancje nie tylko wpłyną negatywnie na rozwój płodu, ale mogą też spowodować poronienie czy zaburzyć waszą płodność. Na pewno zubożą twój organizm o cenne witaminy i składniki mineralne, np. zbyt dużo kofeiny i teiny może być „konkurencją” dla żelaza i wapnia.
Uwaga na toksoplazmozę!
Nie jedz surowego lub niedogotowanego mięsa (np. tatara czy mielonego na kotlety – nie próbuj nawet, czy dobrze doprawiłaś, itp.).
Myj dokładnie ręce, jeśli dotykałaś surowego mięsa.
Myj dokładnie warzywa i owoce, zwłaszcza te, które rosną blisko ziemi, np. sałatę lub truskawki.
Uwaga na listeriozę. Unikaj niepasteryzowanego mleka, serów dojrzewających (cammembert, brie i inne pleśniowe), lodów, co do których nie masz pewności, że były prawidłowo przechowywane. Nie spożywaj też niedogotowanego lub niedopieczonego drobiu.