Noc Świętojańska - 140-lecie Tramwajów w Gdańsku Opinie (54)

Prezydent Miasta Gdańska, Zakład Komunikacji Miejskiej i Scena Muzyczna Gdańskiego Archipelagu Kultury zapraszają 22 czerwca 2013 roku na wyjątkowe wydarzenia na Targu Węglowym w Gdańsku. W ramach obchodów 140 lecia tramwajów w Gdańsku ZKM zaprasza wszystkich do udziału w rodzinnym festynie, w programie którego znajduje się m.in. prezentacja zabytkowych pojazdów, gry i zabawy dla dzieci, a także wycieczki historycznym taborem .

Po godzinie 20:00 Scena Muzyczna Gdańsk zaprasza na wieczorny Koncert Nocy Świętojańskiej, podczas którego na plenerowej scenie wystąpi nominowany do nagrody Fryderyki 2013 w kategorii Debiut, artysta o wyjątkowej, bardzo charakterystycznej barwie głosu SKUBAS i gwiazda wieczoru - niekwestionowana ikona polskiej muzyki rozrywkowej KAYAH.

140 lat tramwajów w Gdańsku
W czerwcu minie 140 lat od czasu, kiedy w Gdańsku pojawiły się pierwsze tramwaje. W 1873 roku tramwaje konne połączyły Śródmieście z Wrzeszczem i Oliwą, jednak prace nad realizacją pierwszej linii tramwajowej w Gdańsku Niemieckie Towarzystwo Tramwajów Konnych rozpoczęło już w 1871 roku. Trasa miała długość 10 kilometrów i składała się z jednego toru, na którym znajdowało się kilka mijanek. Przestrzeń między szynami została wybrukowana, tak aby była wygodna dla koni. Na końcu linii, w gdańskiej Oliwie, na dzisiejszym skrzyżowaniu Grunwaldzkiej i Pomorskiej została zbudowana pierwsza zajezdnia tramwajowa z przestronną stajnią, która była długa na 233 i szeroka na 62,5 stopy oraz wysoka na 14 stóp i mogła pomieścić 160 koni.

Zakupiono łącznie 25 wagonów, a 18 wagonów sprowadzonych z Hamburga było dwupoziomowych z 46 miejscami siedzącymi. Pojazdy miały 7 metrów długości i 2 metry szerokości. Wagon jednopoziomowy ważył około 3000 kg i miał 36 miejsc siedzących. Po zmroku wozy były oświetlane lampami karbidowymi i olejowymi umieszczonymi za plecami woźnicy. Jak informuje "Danziger Zeitung", oficjlne otwarcie pierwszego odcinka tramwaju konnego nastąpiło 21 czerwca 1873 roku. Dzień później gazeta informowała, że kursy tramwajowe rozpoczęły się o godzinie 6 rano i były utrzymywane w cyklu około dwudziestominutowym. Opłaty za przejazd pobierał konduktor . Bilet kosztował od 1 do 3 srebrnych groszy w zależności od długości przejechanej trasy. Nocne przejazdy, między godziną 23 a 24, były dwukrotnie droższe.

Tak wyglądały początki tramwaju konnego w Gdańsku, bo już w latach następnych można było dojechać nim do Siedlec i Oruni, a następnie po centrum miasta z Dolnego Miasta na Targu Rybnym i na ul. Wałową.

Wraz z postępem technicznym rozwijały się również tramwaje. Pięć lat po pojawieniu się pierwszego tramwaju elektrycznego na świecie, na gdańskie ulice, w sierpniu 1896 roku, wyjechały pierwsze wagony elektryczne.

W pierwszej kolejności zelektryfikowano wszystkie linie konne. W latach 1899-1901 powstały trasy tramwajowe z Nowego Portu do Centrum i przez Brzeźno do Wrzeszcza.

Poważny kryzys przyniosły lata I wojny światowej. Zawieszono część linii, brakowało węgla dla własnych elektrowni zasilających sieć trakcyjną. Po powstaniu Wolnego Miasta Gdańska opracowano program modernizacyjny tramwajów. Zakładał on budowę nowych tras, zakup nowoczesnych wagonów oraz modernizację systemu zasilania. 1 lipca 1927 roku uroczyście otwarto nową linię tramwajową do plaży na Stogach. W 1935 roku oddano do eksploatacji zajezdnie przy ul. Wita Stwosza.

Lata trzydzieste to czas wielkiego kryzysu gospodarczego, który zahamował realizację dalszych planów, a kolejne trudności nadeszły wraz z wybuchem II wojny światowej. Ofensywa armii radzieckiej sprawiła, że wraz z miastem ginęły gdańskie tramwaje. Heroiczny wysiłek nowych polskich tramwajarzy zaowocował uruchomieniem pierwszych tramwajów na Dni Morza w 1945 roku. Sukcesywnie do roku 1949 przywrócono kursowanie tramwajów na wszystkich trasach przeznaczonych po wojnie do odbudowy. W 1946 roku uruchomiono nową trasę pomiędzy Oliwą i Sopotem.

W 1959 roku nowopowstała trasa W-Z pozwoliła na likwidację tramwaju na ulicy Długiej. W 1969 roku pojawiły się na ulicach pierwsze wagony przegubowe typu 102N. W roku 1975 wyruszyły na trasy pierwsze wagony typu 105N. Nowopowstałe osiedla Zaspa i Przymorze otrzymały połączenie tramwajowe w 1978 roku. W roku 1980 wykonano połączenie na ul. Klinicznej i przedłużenie torowiska na ul. 3 Maja. W 2007 roku oczekiwane od dziesięcioleci tramwaje dotarły na Chełm, a w 2012 roku na Łostowice. Również i tabor po roku 2000 jest sukcesywnie wymieniany i modernizowany. Odchodzą wagony generacji 105N, a w ich miejsce pojawiły się dwukierunkowe wagony z częścią niskopodłogową tzw. "Dortmundy" i wiele wagonów niskopodłogowych wraz z 35 całkowicie niskopodłogowymi tramwajami PESA-Swing. Dzisiaj tramwaje ze znakiem gdańskiego ZKM-u kursują na kilkunastu liniach przewożąc rocznie około 80 mln pasażerów.

ARTYŚCI WIECZORNEGO KONCERTU NOCY ŚWIĘTOJAŃSKIEJ

KAYAH - wokalistka, kompozytorka, autorka tekstów, współwłaścicielka firmy fonograficznej Kayax, w której wydaje płyty i promuje utalentowanych polskich artystów, ambasadorka marki AA. Jedna z najbardziej rozpoznawanych i docenianych artystek w Polsce. Swój debiutancki autorski album "Kamień" wydała w 1995 roku i do tej pory ma na koncie 9 albumów (Kamień, Zebra, Kayah i Bregovic, JakaJaKayah, StereoTyp, The Best & the Rest, MTV Unplugged, Skała i najnowszy projekt Kayah & Royal Quartet). W czasie swojej solowej kariery muzycznej otrzymała najważniejsze nagrody muzyczne, w tym dla najlepszej wokalistki, kompozytorki, najlepszego utworu, czy albumu. W 2007 roku wydała DVD "Kayah - MTV Unplugged", zawierające rejestrację koncertu w ramach słynnego cyklu, do którego Kayah została zaproszona jako pierwsza artystka z Europy Środkowo-Wschodniej. Jej wszystkie płyty otrzymały status Złotej lub Platynowej. Najnowszy album Kayah & Royal Quartet - to absolutnie wyjątkowy i nowatorski projekt łączący akustyczne, klasyczne brzmienie wyłącznie kwartetu smyczkowego Royal Quartet z charyzmatycznym wokalem Kayah. Najnowszy przebój Kayah "Za późno" podbił ostatnio polskie listy przebojów. Kayah współpracuje także z Marcinem Wyrostkiem - wybitnym akordeonistą, zwycięzcą programu Mam Talent, w projekcie Coloriage. Ich koncerty, to swoista podróż muzyczna po świecie. Obecnie Kayah pracuje nad płytą "Kayah & Transoriental Orchestra" z własnymi interpretacjami utworów żydowskich.

Skubas jeden z najlepszych polskich śpiewaków i kompozytorów, do tej pory znany głównie ze współpracy z awangardą polskiej sceny muzycznej, m.in. Smolikiem. We wrześniu ubiegłego roku wydał swój debiutancki album "Wilczełyko", zdobywając ogromne uznanie polskich mediów. Album wypełnił lukę na polskiej scenie muzycznej, będąc swoistym powrotem do prostoty i autentyczności. Singiel "Linoskoczek" promujący płytę znalazł się na szczycie najbardziej wpływowych list przebojów w kraju. Muzyka Skubasa to niezwykle klimatyczne, akustyczne gitarowe brzmienia o lekko folkowym, grunge'owym charakterze. Skubas w swoich autorskich kompozycjach łączy brudne, gitarowe riffy z melancholijnym wokalem, tworząc nostalgiczne, melodyjne piosenki. Na koncertach stawia przede wszystkim na atmosferę i przestrzenne dźwięki.



Dojazd na imprezę bezpłatnymi liniami tramwajowymi i autobusowymi.