Od pięciu lat, przygotowując coroczne wydarzenia związane z Festiwalem Kultur Świata, zadajemy podstawowe pytania: jak ogarnąć świat? jak go poznawać? jak o nim mówić?
I próbujemy znaleźć odpowiedzi podczas kolejnych projektów: "Ryszard Kapuściński. Spotkania"(październik 2007) i " Zdarzenia. Zderzenia. Poznanie" (październik 2008), a w tym roku pod hasłem "Spotkania ze światem".
Ryszard Kapuściński nie rezygnował z wytrwałego budowania obrazu świata z różnorodnych "fragmentów" wiedzy, choć w całej swej skromności mówił: "nie ogarniam świata". I tę postawę pojmujemy jako zobowiązujące przesłanie i nieustanną inspirację.
Wojciech Jagielski - reporter
wtorek 13 października 2009, godz. 17.00 Ratusz Staromiejski w Gdańsku
Uroczystość wręczenia Nagrody Festiwalu Kultur Świata "Okno na Świat". Laureatem jest wybitny polski dziennikarz Wojciech Jagielski. Choć Festiwal ma już swoją pięcioletnią tradycję, po raz pierwszy postanowiliśmy przyznać nagrodę, która wskazywałaby na osoby otwierające nam okno na świat.
Nagrodę Festiwalu przyznajemy Wojciechowi Jagielskiemu za:
- wybitny wkład w kształtowanie w Polsce świadomości problemów krajów Azji i Afryki
- za pisanie o innych kulturach, narodach, społecznościach z wielkim wyczuciem ich odrębności, wyjątkowości, autonomiczności, tożsamości
- za mądrość bycia wśród ludzi, do których podróżuje i umiejętność ich słuchania
- za narażanie własnego życia, aby stać się świadkiem i kronikarzem obcej wojny
- za książki, które nie dają wytchnienia.
Rozmowa Marii Przełomiec z reporterem
wtorek 13 października 2009, godz. 17.30
Rozmowa o świecie znanym i nieznanym, o nierozpoznanym i nieoswojonym. O współczesności, która jest pełna sprzeczności i ulega stałej przemianie. O refleksji świadka najważniejszych wydarzeń politycznych przełomu wieków.
Wieczór czytelników Wojciecha Jagielskiego
wtorek 13 października 2009, godz. 18.45
Wieczór czytelników jako przestrzeń wymiany myśli i doświadczeń będzie okazją do dzielenia się z Wojciechem Jagielskim spostrzeżeniami, zdziwieniami, pytaniami dotyczącymi jego warsztatu twórczego oraz opisywanych przez niego problemów. Zapraszamy do rozmowy wokół dwu wątków:
- lektura książek Jagielskiego a wiedza czytelników o świecie
- podróże - refleksja nad spotkaniem z innymi kulturami i narodami.
Spotkanie poprowadzą: Magdalena Horodecka i Agata Bachórz
Wystawa Wojciech Jagielski - odpowiedzialność za świat
12-17 października 2009,godz. 10.00-18.00
Sala Mieszczańska Ratusza Staromiejskiego
"Ci zaś, co nie czują się związani odpowiedzialnością za nikogo, zazwyczaj cierpią samotność."
W. Jagielski, Wieże z kamienia
Wystawa fotografii Krzysztofa Millera, towarzysza wielu reporterskich podróży, jest swoistym dokumentem pracy Jagielskiego. Zapis jego dziennikarskiej obserwacji rzeczywistości, zbierania informacji, przeprowadzanych wywiadów, nieustannych rozmów, notatek gromadzonych w Dolinie Swatu, Nairobi, Kabulu, Pakistanie, Afganistanie, Kenii, Ugandzie.
Jagielski wciąż na nowo podejmuje trudne wyzwanie podróżowania do miejsc "wrzenia świata", stając się bezpośrednim świadkiem niesprawiedliwości. Świadkiem, którego zadaniem jest zapisać kartę historii, ale także, a może nawet przede wszystkim - nie pozwolić nam na obojętność.
Światoobraz w fotografii prasowej Krzysztofa Millera i Damiana Kramskiego
Środa 14 października 2009, godz. 11.00
Spotkanie z fotoreporterami i ich reportażami - prezentacja w formie slide show.
Podwójne narracje - słowo i obraz, wspólne i równoległe: Wojciech Jagielski i Krzysztof Miller, Marek Wąs i Damian Kramski
Z fotoreporterami i reporterami rozmawiać będzie Adam Mazur
Fotografia - dialog spojrzeń, panel
środa 14 października 2009, godz. 17.00
Fotografia zawsze była kumulacją spojrzeń, a fotograf rejestratorem świata wokół siebie. Współcześni zaangażowani fotoreporterzy i dokumentaliści nie ograniczają się do obserwacji i pokazania obiektywnej rzeczywistości, ale chcą opowiadać, co wokół nich się dzieje, zajmują wobec spraw świata stanowisko, aby np. opowiedzieć się po stronie cierpiących, żeby przemówić w imieniu tych, którzy mówić nie mogą. Zamiast "po prostu fotografować" - jak uważał jeszcze w połowie zeszłego wieku twórca nowoczesnego fotoreportażu Henri Cartier-Bresson, obecnie fotograf posługuje się kamerą, by pisać "fotograficzne eseje" (sformułowanie Sebastiao Salgado), opowiadające o jego relacjach z innymi ludźmi.
O współczesnej zaangażowanej społecznie fotografii dokumentalnej rozmawiać będą: Marianna Michałowska (moderatorka), Weronika Łodzińska-Duda, Martin Kollaŕ, Adam Mazur, Krzysztof Miller, Sławomir Sikora, Zbigniew Treppa
Pokoje panieńskie -wystawa fotografii Weroniki Łodzińskiej-Dudy
24 września - 15 października 2009, godz. 10.00 - 18.00
Galeria Nadbałtyckiego Centrum Kultury, Ratusz Staromiejski w Gdańsku
Moqattam jest dzielnicą koptyjską w Kairze. W wielu budzi odrazę. Nie trafia tutaj przeciętny mieszkaniec, taksówkarze odmawiają wjazdu. Powód, dla którego pojawiają się tu ludzie "z zewnątrz", to czwartkowe egzorcyzmy. Ojciec Samael wypędza złe duchy z opętanych.
Moqattam to wysypisko śmieci dwunastomilionowego miasta. Wory zwożonych śmieci sięgają czwartego piętra ceglastych slumsów. Wszyscy mieszkańcy dzielnicy żyją z segregacji odpadów. Najgorsze są odpady szpitalne. Kobiety gołymi rękami oddzielają zużyte igły od gumowych rurek z resztkami krwi. Zapach usypanej z igieł góry jest zawsze rozpoznawany. Zamożniejsi przetapiają plastik, produkując wieszaki i łyżeczki do lodów. Inni eksportują odzyskany surowiec do Chin. Unosząca się mgła odoru i kwasów nie pozwala oddychać i szczypie w oczy.
Gdy odwiedzałam domy mieszkających tu ludzi, fotografowałam "pokoje panieńskie" ich córek, dziewcząt, które nie wyszły jeszcze za mąż. Niektóre z nich nosiły złote bransolety na znak, iż zostały przyrzeczone mężczyznom, których wybrali rodzice. Z reguły są to ich kuzyni.
Weronika Łodzińska-Duda
Finisaż - interpretacja prac Weroniki Łodzińskiej: Marianna Michałowska, Sławomir Sikora
środa 14 października 2009, godz. 18.30
Dwanaście gwiazd - Parlament Europejski - wystawa fotografii Martina Kollaŕa
24 września - 15 października 2009, godz. 10.00 - 18.00
Ratusz Staromiejski w Gdańsku
Kiedy większość z nas, zwykłych ludzi, myśli o Parlamencie Europejskim, prawdopodobnie pierwsze co przychodzi na myśl, to olbrzymi kompleks architektoniczny ze szkła. Mimo transparentnej faktury okien, trudno zajrzeć przez ściany budynków i dostrzec to, co znajduje się wewnątrz. Nasza ciekawość rośnie. Ponieważ nikt z nas, przeciętnych zjadaczy chleba, nie ma prawa wstępu do środka, zdani jesteśmy na budowanie własnego, nierzeczywistego wyobrażenia miejsca, w oparciu o zdawkowe obrazy i relacje przekazywane za pośrednictwem oficjalnych komunikatów medialnych.
Rezultatem mojego projektu jest seria portretów osób, które mają ambicję i władzę przewodzenia państwom, podejmowania decyzji kształtujących nasze życie. Fotografie przyglądają się uważnie środowisku, w którym te osobistości pracują, jego rytuałom i porządkom, dającym nam wszystkim poczucie bezpieczeństwa.
Parlament składa się z przedstawicieli 27 krajów członkowskich. Współpraca i koegzystencja tak różnych pod względem oczekiwań i interesów państw nie może obejść się bez mniejszych lub większych, nieprzewidywalnych napięć. Jedną z ważniejszych cech mojej pracy jest próba uchwycenia i ujawnienia tych subtelnych i często pełnych humoru momentów.
Martin Kollaŕ
Finisaż - O fotografii Martina Kollara opowie Adam Mazur
środa 14 października 2009, godz. 19.00
Pomysł i realizacja projektu: Bronisława Dejna
Kurator wystaw: Olga Miłogrodzka
Konsultacja naukowa: dr Magdalena Horodecka, dr Marianna Michałowska
