stat
Impreza już się odbyła
PATRONAT

V festiwal filmów dokumentalnych "Niepokorni, Niezłomni, Wyklęci" Opinie (10)

Kino Repertuar wszystkich kin w Trójmieście

Już po raz piąty odbędzie się Festiwal Filmów Dokumentalnych "Niepokorni, Niezłomni, Wyklęci" 1944-1989. W tym roku Festiwal odbywać się będzie równolegle w 3 miejscach: Teatrze Miejskim w Gdyni (pokazy konkursowe), a także w DKF Żyrafa oraz Klubie Muzycznym "Ucho". Do konkursu o nagrodę "Złoty Opornik" zgłoszono ponad 30 filmów, do ostatniego - festiwalowego etapu zakwalifikowano 18 z nich.

5 - 10 sierpnia 2025

Gdańsk
Konkursowi towarzyszyć będą: pokazy specjalne w ramach "Panoramy Kina Europejskiego", 8 dyskusji panelowych, wystawa, kiermasz książek, a także koncerty: "Panien Wyklętych" Maleo Reggae Rockers; Tadka Polkowskiego z orkiestrą symfoniczną oraz mini recitale Pawła Roszkowskiego oraz Lecha Makowieckiego.

Tradycją Festiwalu staje się dwudniowy blok wydarzeń dedykowany młodzieży "Młodzi dla Historii". W jego ramach zorganizowane zostaną pokazy konkursowe filmów kręconych przez młodych (nagroda "Anioła Wolności") oraz warsztaty filmowe prowadzone przez uznanych twórców filmowych w Polsce.

19 września (czwartek)
Tematem przewodnim pierwszego dnia Festiwalu są "Żołnierze Wyklęci". Tego dnia w sali kinowej Teatru Miejskiego odbędą się pokazy filmów zakwalifikowanych do konkursu "Złoty Opornik" oraz panel dyskusyjny "Żołnierze Wyklęci", który poprowadzi prof. Jan Żaryn.

Wydarzeniem pierwszego dnia będzie pokaz specjalny - nieznany szerszej publiczności film "Anna Proletariuszka" o Annie Walentynowicz, zrealizowany w 1981 roku przez S. Grünberga i M. Ciecierskiego. Wieczorem Grzegorz Królikiewicz zostanie uhonorowany nagrodą "Platynowy Opornik" za całokształt twórczości. Laureat zaprezentuje swój film "Kern".

20 września (piątek)
Drugi dzień Festiwalu dedykowany jest opozycji i Solidarności. Tego dnia odbędą się wydarzenia, które mogą być szczególnie interesujące dla młodszych widzów:
w panelu dyskusyjnym "Subkultury w PRL-u" wezmą udział m.in. Krzysztof Dudek, Darek Malejonek, Krzysztof Skiba i Jan Pospieszalski; pokazany zostanie niemiecki film "To nie jest Kalifornia" (o środowisku deskorolkowców ze wschodnich Niemiec w latach 80-tych).

Ciekawie zapowiada się panel dyskusyjny dedykowany kobietom opozycjonistkom "Od Fordony do Gołdapi", prowadzony przez Grażynę Raszkowską, w którym udział wezmą m.in. Weronika Sebastianowicz (AK Grodno), Lidia Lwow-Eberle, Ewa Kubasiewicz, Bożena Rybicka-Grzywaczewska, Grażyna Przybylska-Wendt, Jolanta Wiśniewska.
Wieczorem, w klubie "Ucho", Maleo Reggae Rockers i najlepsze polskie wokalistki (Kasia Kowalska, Ania Brachaczek, Lilu, Mona) zaprezentują utwory z płyty "Panny Wyklęte".

21 września (sobota)
Panel dyskusyjny "Przywracamy bohaterów" prowadzony przez Michała Karnowskiego będzie głównym punktem ostatniego dnia Festiwalu. W dyskusji wezmą udział m.in. Zofia Optułowicz-Pilecka, Lidia Lwow-Eberle, Witold Mieszkowski, dr hab. Krzysztof Szwagrzyk, Grzegorz Wąsowski, Andrzej Łukasiuk - syn "Młota", dr Andrzej Ossowski, Piotr Szubarczyk,
Podczas gali zamknięcia Festiwalu zostaną wręczone nagrody "Złoty Opornik" dla najlepszego filmu, pozaregulaminowa nagroda im. Janusza Krupskiego, a także "Źródło" - nagroda specjalna.

Festiwal Filmów Dokumentalnych "Niepokorni Niezłomni Wyklęci" w Gdyni zakończy koncert Tadka Polkowskiego z orkiestrą symfoniczną.

"Siłą festiwalu jest to, że nie skupiamy się tylko na filmach. Oczywiście są one najważniejsze, ale proponujemy gościom także udział w panelach dyskusyjnych i w koncertach muzycznych. 

Gwarantuję, że jesteśmy w stanie zainteresować każdego" Arkadiusz Gołębiewski, Dyrektor Festiwalu Filmów Dokumentalnych NNW w Gdyni.

"Niepokorni Niezłomni Wyklęci 1944-1989" V Festiwal Filmów Dokumentalnych 19-21.09.2013 GDYNIA

Czwartek - 19 września 2013

SALA KINOWA TEATRU MIEJSKIEGO
9:30 -12:00 Konkurs "Złoty Opornik"
"Wyrok śmierci", reż. Ewa Szakalicka, 39'
"Żołnierze Wyklęci - Jerzy Woźniak" reż. Sławomir R. Górski, 40'
"Wygrane życie łączniczki", reż. Marek Widarski, 29'
"Kapelan Wyklęty - Ks. Władysław Gurgacz", realizatorzy TV TRWAM, 40'

FOYER TEATRU MIEJSKIEGO
12:00 - 12:30 Konferencja prasowa
Prowadzenie: Krzysztof Ziemiec

SALA KINOWA TEATRU MIEJSKIEGO
12:30 - 14:30 Konkurs "Złoty Opornik"
"Było sobie miasteczko", reż. Tadeusz Arciuch, Maciej Wojciechowski, 49'
"Zagadka kpt. Z-24", reż. Włodzimierz Kuligowski, 35' - PREMIERA
"Koledzy, portrety z pamięci", reż. Gabriela Mruszczak, 27'

15:00 - 15:50 Panel dyskusyjny
" Żołnierze Wyklęci - różnorodność formacji zbrojnych i politycznych na ziemiach II Rzeczpospolitej po 1944 r."
Prowadzenie: prof. Jan Żaryn
Goście: dr hab. Filip Musiał, Edward Klonowski (AK Wilno), Weronika Sebastianowicz (AK Grodno), Jacek Pawłowicz (IPN) prof. Piotr Niwiński, Tadeusz Płużański, Józef Bandzo (żołnierz III I VI Brygady Wileńskiej AK)

16:00 - 17:00 Konkurs "Złoty Opornik"
- " Cichociemni - Wywalcz wolność lub zgiń" reż. Dariusz Walusiak, Mirosław Krzyszkowski, 60' - PREMIERA

17: 00- 17:50 Panel dyskusyjny
" Jak prawdę historyczną przekładać na język filmu?"
Prowadzenie: Maciej Pawlicki
Goście: Krzysztof Nowak, Wojciech Tomczyk, Grzegorz Pacek, Tomasz Łubieński, prof. Jan Żaryn, Piotr Semka, Michael Schoebel

17:50 - 18:50 Konkurs "Złoty Opornik"

- "Klamra", reż. Jędrzej Lipski, Piotr Mielech, 60' - PREMIERA

19:00 - 20:20 Gala otwarcia Festiwalu
prowadzą Maja Berełkowska i Krzysztof Ziemiec
wręczenie nagrody "Platynowy Opornik" dla Grzegorza Królikiewicza za całokształt pracy twórczej
mini recital Pawła Roszkowskiego oraz Lecha Makowieckiego
pokaz specjalny filmu "Anna Proletariuszka", reż. Sławomir Grünberg, Marek Ciecierski 34' - pierwszy film o Annie Walentynowicz z 1981/82 roku

20:20 Pokaz Specjalny
"Kern", reż. Grzegorz Królikiewicz

Piątek - 20 września 2013

SALA KINOWA TEATRU MIEJSKIEGO
9:30 - 11:30 Konkurs "Złoty Opornik"
"Hakerzy Wolności", reż. Marcin Gładych, 20'
"Bagaż strachu", reż. Jerzy Bojanowski, 65'
"Wyrok", reż. Rafał Mierzejewski, 26'

12:00 - 13:00 Panel dyskusyjny
"Od Fordonu do Gołdapi"
Prowadzenie: Grażyna Raszkowska
Goście: m.in. Lidia Lwow-Eberle "Lala", Ewa Kubasiewicz, Weronika Sebastianowicz (AK Grodno), Aleksandra Piotrowicz (IPN), Jolanta Wiśniewska, Grażyna Przybylska-Wendt, Bożena Rybicka-Grzywaczewska

13:30 - 15:30 Konkurs "Złoty Opornik"
"Pani Weronika i jej chłopcy", reż. Artur Pilarczyk, 40'
"Duśka", reż. Wanda Różycka-Zborowska, 73' - film o Wandzie Półtawskiej

16:00 - 17:30 Panorama Kina Europejskiego
"This Aint California", reż. Marten Persiel, 90'

18:00 - 19:00 Panel dyskusyjny
-" Subkultury w PRLu"
Goście: min. Dariusz Malejonek, Jan Pospieszalski ,Krzysztof Skiba, Krzysztof Dudek, Michael Schoebel, Marco Strahl

19:30 - 20:20 Pokaz specjalny
"Historia pewnego życia", reż. Andrzej Titkow, 46' - film o Alinie Pieńkowskiej

DKF ŻYRAFA
Dzień Młodych Twórców
10:00 - 12:30 Panorama Kina Europejskiego
"This Aint California", reż. Marten Persiel, 90'
pokaz teledysków muzycznych o najnowszej historii Polski
"Jarocin - historia rockiem pisana", reż. Dorota Turska, 30'

13:00 - 14:00 Panel dyskusyjny
"Subkultury w PRLu"
Goście: m.in. Dariusz Malejonek, Krzysztof Skiba, Jan Pospieszalski; Krzysztof Dudek, Michael Schoebel, Marco Strahl

14:30 - 17:25 Konkurs "Młodzi dla Historii"
Prowadzenie Antoni Pawlicki (Czas Honoru)

KLUB MUZYCZNY "UCHO"
20:10 Koncert
spektakl muzyczny Maleo Reggae Rockers "PANNY WYKLĘTE" z udziałem m.in. Kasi Kowalskiej
ogłoszenie wyników konkursu "Młodzi dla Historii", wręczenie nagrody "Anioła Wolności". Galę poprowadzi Antoni Pawlicki

Sobota - 21 września 2013

SALA KINOWA TEATRU MIEJSKIEGO
09:30 - 12.15 Konkurs "Złoty Opornik"
"Wrocław Wacława Havla", reż. Paweł Woldan, 50' - PREMIERA
"Golfista", reż. Andrzej Titkow, 52'
"Oni wyglądali tak jak my", reż. Marcin Wołkowicz, 17'
"Oberlangen", reż. Małgorzata Brama, 36'

12:30 - 13:30 Panel dyskusyjny
" Jak opowiadać historię? "
Prowadzenie: Adam Hlebowicz, Radio Plus Gdańsk
Goście: m.in. członkowie czołowych grup rekonstrukcyjnych w Polsce, instytucji państwowych oraz inicjatyw społecznych mających na celu utrwalanie historii kraju

13.40 - 15:00 Panorama Kina Europejskiego
"Partizanii Libertăţii", reż. Lucia Hossu Longhin, 47'
spotkanie z bohaterką filmu Ioana Raluca Voicu i współtwórca Alexandru Munteanu

15:10 - 16:00 Panel dyskusyjny
"Ofiarni- Zapomniani"
Prowadzenie: Jan Ruman
Goście: Paweł Nowacki, Mariusz Kobzdej, Andrzej Kołodziej, dr Marcin Szerle (Muzeum Emigracji), ks. Tadeusz Wyskiel (diecezja rzeszowska), prof. Wojciech Polak (UMK i ECS), Agnieszka Łuczak (IPN), Zofia Pawłowska,

16:20 - 17:10 Pokaz specjalny
"Kwatera Ł", reż. Arkadiusz Gołębiewski, 46'

17:15 - 18:30 Panel dyskusyjny
"Przywracamy Bohaterów"
Prowadzenie: Michał Karnowski
Goście: m.in. Zofia Optułowicz-Pilecka, Lidia Lwow-Eberle, Witold Mieszkowski, dr hab. Krzysztof Szwagrzyk, Grzegorz Wąsowski, Andrzej Łukasiuk - syn "Młota , dr Andrzej Ossowski, Piotr Szubarczyk

18:30 Gala zamknięcia Festiwalu
prowadzenie Maja Berełkowska i Jan Pospieszalski
wręczenie nagród: "Złoty Opornik", nagrody imienia Janusza Krupskiego, nagrody "Źródło"
"Waszej pamięci, "Żołnierze Wyklęci"" - Tadek Symfonicznie (koncert Tadka Polkowskiego z orkiestrą symfoniczną)

DKF ŻYRAFA
10:00 - 16:00 Warsztaty filmowe "Młodzi dla Historii"


KONKURSY
1. Konkurs o nagrodę główną "Złotego Opornika"
Festiwal prezentuje filmy dokumentalne o tematyce historycznej, związanej z najnowszymi dziejami Polski. Filmy wybierane są z produkcji krajowych zrealizowanych w ostatnich 5 latach.
Wyboru dokonuje komisja spośród dzieł zgłoszonych przed 31 lipca 2013 roku.

Jury konkursu
Paweł Kędzierski - reżyser, przewodniczący,  współzałożyciel Studia Filmowego "Kronika". Wieloletni przewodniczący Sekcji Filmu Dokumentalnego Stowarzyszenia Filmowców Polskich
prof. Piotr Niwiński - historyk
Tomasz Madejski - operator filmowy
Tadeusz Filipkowski - wiceprezes Światowy Związek Żołnierzy AK
Jan Ruman - redaktor, IPN
Andrzej Jaworski - operator filmowy 

Lista filmów biorących udział w Konkursie "Złoty Opornik" V FF NNW

1. "Wyrok śmierci", reż. Ewa Szakalicka, 39'
2. "Żołnierze Wyklęci - Jerzy Woźniak", reż. Sławomir R. Górski, 40'
3. "Wygrane życie łączniczki", reż. Marek Widarski, 29'
4. "Kapelan Wyklęty - Ks. Władysław Gurgacz", realizatorzy TV TRWAM, 40'
5. "Było sobie miasteczko", reż. Tadeusz Arciuch, Maciej Wojciechowski, 49'
6. "Zagadka kpt. Z-24", reż. Włodzimierz Kuligowski, 35'
7. "Koledzy, portrety z pamięci", reż. Gabriela Mruszczak, 27'
8. "Wywalcz wolność lub zgiń", reż. Dariusz Walusiak, 60' 
9. "Klamra", reż. Jędrzej Lipski, Piotr Mielech, 60'                          
10. "Hakerzy Wolności", reż. Marcin Gładych, 20'
11. "Bagaż strachu", reż. Jerzy Bojanowski, 65'
12. "Wyrok", reż. Rafał Mierzejewski, 26'
13. "Pani Weronika i jej chłopcy", reż. Artur Pilarczyk, 40'
14. "Duśka", reż. Wanda Różycka-Zborowska, 73'
15. "Wrocław Wacława Havla", reż. Paweł Woldan, 50'
16. "Oberlangen", reż. Małgorzata Brama, 36'
17. "Golfista", reż. Andrzej Titkow, 52'
18. "Oni wyglądali tak jak my", reż. Marcin Wołkowicz, 17'

2. Konkurs "Młodzi dla historii"
W tym roku po raz trzeci odbędzie się konkurs dla młodych twórców. Do konkursu zakwalifikowały się filmy dokumentalne zrealizowane głównie aparatami komórkowymi oraz fotograficznymi.

Cele projektu:
jak najszersze upowszechnianie wiedzy nt. polskiego podziemia niepodległościowego po II wojnie, opozycji antykomunistycznej w PRL i "Solidarności", szczególnie tej w lokalnych społecznościach.
przywracanie dobrego imienia bohaterom walki o niepodległość,
budowanie lokalnych więzi, opartych na świadomości wspólnego dziedzictwa kulturowego,
inspirowanie młodych twórców - poszukiwaczy historii, aby do wspólnych działań zapraszali
niepokornych z czasów "Solidarności", czy bohaterów - żołnierzy podziemia niepodległościowego.

Jury konkursu
Adam Hlebowicz - dyrektor Radia Plus, przewodniczący
Justyna Skowronek - wydawca, były pracownik IPN (pion edukacyjny)
Anna Ferens - reżyser
Michał Bożek - operator filmowy
Grzegorz Pacek - reżyser
Waldemar Czechowski - reżyser, montażysta, wykładowca na Uniwersytecie Josai w Tokio

3. Warsztaty filmowe dla młodzieży "Młodzi dla Historii"
W czasie Festiwalu, już po raz drugi, odbędą się warsztaty filmowe dla młodzieży. Uczestnicy warsztatów otrzymają profesjonalny sprzęt filmowy (kamery HD, zestawy montażowe, światło, dźwięk). Warsztaty skierowane są zarówno do gości Festiwalu, którzy przyjadą ze swoimi filmami na konkurs "Młodzi dla historii", jak również do młodzieży z Trójmiasta.

Warsztaty poprowadzą uznani filmowcy:
scenariusz: Wojciech Tomczyk, Anna Ferens, Jędrzej Lipski
reżyseria: Grzegorz Pacek, Paweł Kędzierski, Waldemar Czechowski
kamera: Tomasz Madejski, Michał Bożek, Andrzej Wyrozębski
montaż: Rafał Salata, Maria Wiśnicka, Urszula Rybicka, Sebastian Kniza

4. "Nagroda Specjalna im. Janusza Krupskiego"
Przyznawana za odwagę i trud w poszukiwaniu tematów jak i postaci niepokornych, niezłomnych i wyklętych. Już po raz drugi na Festiwalu.
Twórcą statuetki jest artysta rzeźbiarz Łukasz Krupski, syn Janusza Krupskiego

Kapituła nagrody
Joanna Krupska - wdowa po Januszu Krupskim
dr Jan Stanisław Ciechanowski - kierownik UdsKiOR
dr Łukasz Kamiński - prezes IPN
Paweł Witaszek - Fundacja Rodziny Witaszków
Paweł Nowacki - pomysłodawca nagrody, drukarz lubelskich "Spotkań" lat 70' i 80'.

5. Nagroda "Platynowego Opornika"
Nagroda za "całokształt twórczości i niezłomną postawę". Laureatem edycji V Festiwalu Filmów NNW został Grzegorz Królikiewicz.

Kapituła nagrody
Antoni Krauze - reżyser. przewodniczący
Wojciech Szczurek - Prezydent miasta Gdynia
prof. Jan Żaryn - historyk IPN
Maciej Pawlicki - reżyser, krytyk filmowy
Andrzej Trzos-Rastawiecki - reżyser, scenarzysta
Arkadiusz Gołębiewski - dyr. Festiwalu NNW, reżyser i operator filmowy

6. Nagroda "Źródło"
Nagroda specjalna przyznawana za "szczególny wkład w pomoc przy tworzeniu filmów inspirowanych najnowszą historią Polski". Osoby nominowane pochodzą z kręgu naukowców oraz działaczy społecznych. W tym roku nagroda ta zostanie wręczona po raz pierwszy w historii Festiwalu Filmowego NNW.
Projekt i wykonanie nagrody - artysta metaloplastyk Karol Pospieszalski

7. Nagroda "Anioła Wolności"
Po raz trzeci przyznana zostanie nagroda dla młodych twórców startujących w konkursie "Młodzi dla historii". To wyróżnik Festiwalu, owoc projektu skierowanego do młodzieży "zostań świadkiem historii".

Autorką projektu nagrody "Anioła Wolności" oraz "Platynowego" i "Złotego Opornika" jest gdańska rzeźbiarka Maria Wojtiuk

IMPREZY TOWARZYSZĄCE
spektakl muzyczny Maleo Reggae Rockers "Panny Wyklęte" - Klub Ucho - 20.09.13,
mini recital Pawła Ruszkowskiego i Lecha Makowieckiego - 19.09.13, koncert rapera Tadka Polkowskiego "Waszej pamięci Żołnierze Wyklęci - Tadek symfonicznie" - 21.09.13, osiem paneli dyskusyjnych, warsztaty filmowe dla młodzieży "Młodzi dla Historii" - 21.09.13, spotkanie liderów grup rekonstrukcyjnych, organizacji pozarządowych i osób społecznie zajmujących się promowaniem polskiej historii, podczas Festiwalu odbędzie się również plenerowa wystawa fotograficzna (Kresy), kiermasz wydawnictw historycznych oraz spotkania z twórcami i konferencje prasowe.

POKAZY SPECJALNE V FESTIWALU FILMOWEGO NNW

"This AINT California" ("To nie jest Kalifornia") - rok produkcji 2012, reż. Martin Persiel . Na pokazie obecni będą producent filmu oraz Marko, jeden z głównych bohaterów filmu. Dokument opowiada o tworzącej się w czasie okupacji komunistycznej w NRD subkulturze deskorolkarzy. Przywieziona z USA deska jest nie tylko pretekstem do zabawy, ale staje się dla nich symbolem wolności i niezależności. Są podekscytowani do tego stopnia, że zaczynają swoją pasję uwieczniać na taśmie 8mm. Dokument łączy oryginalne sceny z życia deskorolkarzy z lat osiemdziesiątych ze współczesnymi animacjami i dzisiejszymi losami bohaterów.

"Partizani Libertatii" w reż. Lucia Hossu Longhin. Gośćmi będą Ioana Voicu, córka głównych bohaterów filmu i współtwórca obrazu. Film opowiada o rumuńskiej partyzantce antykomunistycznej w pierwszych latach po II wojnie światowej. W inscenizowanym dokumencie widzimy m.in. córkę dowódcy 18. osobowego oddziału, która jako niemowlę wraz z rodzicami trafiła do więzienia. Ojciec został rozstrzelany, a matka skazana na wiele lat więzienia. Córka pary partyzantów Ioana Voicu została zaadoptowana przez rumuńską rodzinę. W wieku 35 lat Ioana poznała prawdziwą historię rodziców. Ioana Voicu jest światowej sławy skrzypaczką.

"Anna Proletariuszka", reż. Sławomir Grunberg, Marek Ciecierski. Archiwalny, pierwszy film o Annie Walentynowicz z 1981 roku (40 min); wyprodukowany przez PWSFTviT w Łodzi.

1. PREMIERY FILMOWE
"Wrocław Vaclava Havla", reż. Paweł Woldan.

Film opowiada o związkach Vaclava Havla z Wrocławiem - miastem, o którym  mówił, że odegrało wielką rolę w kształtowaniu demokracji. Historia spotkań Havla z Wrocławiem i Ziemią  Dolnośląską, począwszy od końca lat 70-tych, aż do ostatniego listu, który wysłał do organizatorów promocji swojej książki na dzień przed śmiercią. Opowiadają wrocławscy  przyjaciele Havla, którzy w latach 80-tych założyli Solidarność Polsko - Czechosłowacką, a w 1989 roku zorganizowali we Wrocławiu Festiwal Niezależnej Kultury Czechosłowackiej, o którym Vaclav Havel powiedział, że był "uwerturą Aksamitnej Rewolucji w Czechosłowacji". Opowieść ilustrują m.in. bardzo efektowne ujęcia miasta zrealizowane przy użyciu drona (helikoptera bezzałogowego).

"Klamra" - film laureata IV edycji Festiwalu Filmów "Niepokorni, Niezłomni, Wyklęci" - Jędrzeja Lipskiego
"Cichociemni - wywalcz wolność lub zgiń", reż. Dariusz Walusiak, Mirosław Krzyszkowski.

Opowiadają żyjący jeszcze cichociemni, liczne archiwalia oraz fabularyzowane sekwencje ukazujące najbardziej dramatyczne sytuacje i brawurowe akcje bohaterów filmu. 

WARTO PODKREŚLIĆ, IŻ TO WŁAŚNIE TWÓRCY TEGO FILMU NAKRĘCĄ FILM O WITOLDZIE PILECKIM, NA KTÓRY W TEJ CHWILI TRWA OGÓLNOPOLSKA AKCJA W RAMACH INICJATYWY www.projektpilecki. W filmie występują także żołnierze GROM-u, elitarnej jednostki, w której kultywuje się tradycję cichociemnych. Widz może zobaczyć, jak wyglądało szkolenie w tego typu jednostkach kiedyś, a jak wygląda dzisiaj. Te zdjęcia mogą wywrzeć na niewtajemniczonych duże wrażenie. Ostatnie kadry przybliżają nas do niewyjaśnionych tajemnic, związanych z losem cichociemnych zamordowani w katowniach UB. Skazani na zapomnienie, teraz na jaw wychodzą długo skrywane fakty, które przywracają pamięć i honor tym niezwykłym bohaterom.
"Zagadka kpt. Z-24", reż. Włodzimierz Kuligowski

2. POKAZY POZAKONKURSOWE (FILMY POLSKIE)

"Kern", reż. Grzegorz Królikiewicz
"Historia pewnego życia", reż. Andrzej Titkow - film o Alinie Pieńkowskiej
"Kwatera Ł", reż. Arkadiusz Gołębiewski
"Jarocin - historia rockiem pisana", reż. Dorota Turska

3. GOŚCIE SPECJALNI V FESTIWALU FILMOWEGO NNW

Na zaproszenie organizatorów V Festiwalu Filmowego NNW przyjadą goście specjalni:
Dr hab. Krzysztof Szwagrzyk (IPN) wraz z ekipą naukowców zajmujących się ekshumacjami ofiar zbrodni komunistycznych dr Andrzej Ossowski

Lidia Lwow - Eberle "Lala" - współtowarzyszka broni i towarzyszka życia majora Zygmunta Szendzielarza "Łupaszki"
Józef Bandzo - żołnierz III i IV Brygady Wileńskiej AK
Zofia Pilecka - Optułowicz, córka rtm. Witolda Pileckiego
Andrzej Łukasiuk, syn kpt. "Młota", dowódcy VI Brygady Wileńskiej AK na Podlasiu

Witold Mieszkowski, syn zamordowanego komandora Stanisława Mieszkowskiego jak również goście z zagranicy:
z Białorusi - kpt. Weronika Sebastianowicz - bohaterka filmu "Weronika i jej Chłopcy" z Litwy - Pan Edward Klonowski - żołnierz AK, współwięzień majora Zygmunta Szendzielarza "Łupaszki" w więzieniu mokotowskim z Francji - Ewa Kubasiewicz - bohaterka filmu "Wyrok" z Niemiec - Michael Schoebel, producent filmu "This Aint California" oraz jeden z głównych bohaterów filmu, deskorolkarz Marko Strahl z RumuniI - Ioana Raluca Voicu, córka bohaterów filmu "Partizanii Libertatii"

WERONIKA SEBASTIANOWICZ ps. Różyczka, BIAŁORUŚ (ur. 1931) - kapitan Wojska Polskiego, żołnierz Armii Krajowej i Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, działaczka polska na Białorusi. W młodości pracowała w kołchozie imienia Mołotowa. W czasie okupacji sowieckiej i niemieckiej była żołnierzem Armii Krajowej, oficjalnie zaprzysiężona w wieku trzynastu lat, otrzymała pseudonim Różyczka. W 1945 roku została zaprzysiężona jako członek WiN i kontynuowała momentu aresztowania 7 kwietnia 1951 roku. Krótko po wojnie został aresztowany jej ojciec, a kilka tygodni po niej samej także matka - również członkowie podziemia.

W więzieniu była torturowana. Wyrokiem z 22 sierpnia 1952 roku została skazana na karę 25 lat pozbawienia wolności, pozbawienie praw publicznych na 5 lat i konfiskatę mienia. Wyrok z 13 lipca 1955 roku karę skrócił do 10 lat łagru. Ostatecznie wróciła z Workuty w 1955 roku. Gdy przebywała w łagrze poległ jej brat Antonii, który walczył w podziemiu WiN - osaczony przez sowiecką obławę popełnił samobójstwo. Po powrocie z łagru Weronika z całą rodziną pracowali fizycznie jako robotnicy niewykwalifikowani. Podjęła próbę repatriacji do Polski, ale odmówiono jej prawa wyjazdu. Od początku lat 90. działa w organizacjach polskich, m.in. jest prezesem nieuznawanego przez białoruskie władze Stowarzyszenia Żołnierzy AK na Białorusi.

EWA KUBASIEWICZ - HOUÉE, FRANCJA (ur. 1940 w Poznaniu) - polonistka, bibliotekarz, działaczka opozycji w PRL. Pochodzi z rodziny o tradycjach patriotycznych i niepodległościowych. Jej ojciec był więziony przez NKWD. Bracia: Ryszard i Andrzej byli zaangażowani w działalność antykomunistyczną. Ryszard zmarł na zawał serca we wrześniu 1980, Andrzej został zamordowany w czerwcu 1988 roku przez Służbę Bezpieczeństwa. Syn Ewy Kubasiewicz, Marek Czachor był działaczem Solidarności Walczącej. W 1969 ukończyła filologię polską na Uniwersytecie Gdańskim i studia podyplomowe z zakresu bibliotekoznawstwa. Współpracowała z Wolnymi Związkami Zawodowymi. W 1980 została wiceprzewodniczącą Komisji Zakładowej NSZZ "Solidarność" w WSM, członek Międzyzakładowej Komisji Założycielskiej w Gdańsku i gdańskiego Zarządu Regionu, z którego odeszła po konflikcie z Lechem Wałęsą w listopadzie 1981.

W czasie stanu wojennego, w dniach 14-16 grudnia 1981 uczestniczyła w strajku okupacyjnym w WSM. Aresztowana 20 grudnia 1981. W lutym 1982 została skazana przez Sąd Marynarki Wojennej w Gdyni na karę 10 lat pozbawienia wolności za rozpowszechnianie ulotki nawołującej do czynnego oporu przeciwko stanowi wojennemu. Została zwolniona na mocy amnestii w maju 1983. Od 1983 była współpracownikiem Solidarności Walczącej. Od 1988 przebywa na emigracji we Francji. Emisariuszka Solidarności Walczącej na Zachodzie.

EDWARD KLONOWSKI, LITWA (ur. 1927 we wsi Szaterniki, 12 km od Wilna) - współwięzień majora Zygmunta Szendzielarza "Łupaszki" w więzieniu mokotowskim. W czasie wojny związał się z oddziałami Armii Krajowej. Po wejściu Sowietów w 1944 roku zaciągnął się do straży ogniowej. Przez 10 lat był zatrudniony w zakładzie remontującym samochody. Następnie pracował w narzędziowni w zakładzie mas plastycznych. Później pracował przez 24 lata w fabryce zabawek. Autor wynalazków, z których co najmniej jeden został opatentowany w ZSRR. Ożenił się w 1954 roku. W latach 80. na fali pierestrojki jako jeden z pierwszych ludzi w Wilnie założył własny interes. Prowadził ze zmiennym szczęściem różnorodną działalność wytwórczą i handlową, m.in. bazując na własnych wynalazkach. Mieszka w Wilnie.
IOANA RALUCA VOICU, RUMUNIA - córka głównych bohaterów rumuńskiego filmu "Partizanii Libertatii", światowej sławy skrzypaczka.

MICHAEL SHOEBEL, NIEMCY - współrealizator filmu "This Aint California";
MARKO STRAHL - DESKOROLKARZ, NIEMCY - jeden z głównych bohaterów filmu "This Aint California", opowiadającego o powstałej w NRD subkulturze młodzieżowej, będącej wyrazem buntu wobec otaczającej komunistycznej rzeczywistości.

4. SKRÓCONY PROGRAM FESTIWALU

19 września 2013, Dzień poświęcony "Żołnierzom Wyklętym"

Konferencja prasowa otwierająca Festiwal NNW. Prowadzi Krzysztof Ziemiec
Pokazy konkursowe - konkurs główny (nagroda Złoty Opornik)
Panel dyskusyjne:
"Żołnierze Wyklęci - różnorodność formacji zbrojnych i politycznych na ziemiach II Rzeczpospolitej po 1944 r."- przygotowanie i prowadzenie prof. Jan Żaryn (IPN). Gośćmi będą: dr hab. Filip Musiał, Edward Klonowski, Weronika Sebastianowicz, Jacek Pawłowicz, prof. Piotr Niwiński, Tadeusz Płużański, Józef Bandzo,
"Jak prawdę historyczną przekładać na język filmu?". Uczestnikami dyskusji prowadzonej przez Macieja Pawlickiego będą: Grzegorz Pacek reżyser, Wojciech Tomczyk scenarzysta, Tomasz Łubieński pisarz, prof. Jan Żaryn historyk, Michael Schoebel producent filmowy Oficjalne otwarcie Festiwalu.
Prowadzą Maja Berełkowska i Krzysztof Ziemiec
Wręczenie nagrody "Platynowy Opornik" Grzegorzowi Królikiewiczowi za całokształt pracy
Pokaz specjalny filmu laureata nagrody "Platynowy Opornik"

20 września 2013, Dzień Solidarności

Pokazy konkursowe - konkurs główny (nagroda Złoty Opornik)
Pokazy konkursowe - konkurs "Młodzi dla historii"

Panele dyskusyjne
"Od Fordonu do Gołdapi" - panel poświęcony kobietom w oporze przeciw komunistycznemu zniewoleniu. Panel przygotowany i prowadzony przez Grażynę Roszkowska, działaczkę NZS, najmłodszą internowaną opozycjonistkę, obecnie dziennikarka Rzeczpospolitej. Uczestniczkami panelu będą: Lidia Lwow - Eberle "Lala", Weronika Sebastianowicz, Ewa Kubasiewicz, Aleksandra Piotrowicz, Jolanta Wiśniewska, Grażyna Przybylska - Wendt, Bożena Rybicka-Grzywaczewska "Subkultury w PRLu". Uczestnikami dyskusji prowadzonej przez Jana Pospieszalskiego będą: twórcy niemieckiego filmu "This Aint California", Krzysztof Dudek oraz muzycy Krzysztof Skiba i Dariusz Malejonek
Spektakl muzyczny Maleo Reggae Rockers " Panny Wyklęte" z udziałem m.in. Kasi Kowalskiej
Pokazy specjalne filmów w ramach "Panoramy Kina Europejskiego"

Ogłoszenie wyników konkursu "Młodzi dla Historii" oraz wręczenie nagrody "Anioła Wolności".
Galę poprowadzi Antoni Pawlicki (Czas Honoru)

21 września 2013, Dzień poświęcony "INICJATYWOM WOKÓŁHISTORYCZNYM"

Pokazy konkursowe - konkurs główny (nagroda Złoty Opornik)

Pokaz specjalny - ''Kwatera Ł", reż. Arkadiusz Gołębiewski;

Panele dyskusyjne "Jak opowiadać historię?". Uczestnikami panelu są członkowie czołowych grup rekonstrukcyjnych w Polsce oraz innych inicjatyw społecznych, zajmujących się tematyką historyczną  "Ofiarni - zapomniani" - o polskich i zagranicznych osobach wspierających opozycję antykomunistyczną okresu PRL. Uczestnicy panelu dyskusyjnego: Paweł Nowacki, Mariusz Kobzdej, Andrzej Kołodziej, dr Marcin Szerle, ks. Tadeusz Wyskiel, prof. Wojciech Polak, Agnieszka Łuczak, Zofia Pawłowska "Przywracamy Bohaterów". Uczestnicy: Zofia Pilecka - Optułowicz,  Lidia Lwow - Eberle "Lala", dr hab. Krzysztof Szwagrzyk IPN, Grzegorz Wąsowski, prezes Fundacji "Pamiętamy", Andrzej Łukasiuk, Witold Mieszkowski, dr Andrzej Ossowski, Piotr Szubarczyk

Warsztaty filmowe dla młodzieży "Młodzi dla Historii", prowadzone przez twórców filmowych m.in. Wojciecha Tomczyka, Annę Ferens, Grzegorza Packa, Pawła Kędzierskiego, Waldemara Czechowskiego, Tomasza Madejskiego, Michała Bożka, Andrzeja Wyrozębskiego, Rafała Salatę, Marię Wiśnicką, Urszulę Rybicką Gala zakończenia i rozdania nagród. Prowadzą Maja Berełkowska i Jan Pospieszalski
Wręczenie nagrody specjalnej "Źródło" - za nieoceniony wkład w pracę nad tworzeniem filmów historycznych (nominowani: historycy, działacze społeczni) "Waszej pamięci Żołnierze Wyklęci - Tadek Symfonicznie", koncert rapera Tadeusza "Tadka" Polkowskiego z orkiestrą symfoniczną


Organizatorami Festiwalu są:
Miasto Gdynia i Stowarzyszenie "Scena Kultury"

Przeczytaj także