PROGRAM folk / reggae / world - koncerty w Trójmieście
Globaltica przygotowana na lato. Wiemy już wszystko o festiwalu kultur świata! Atlantycka rodzina łącząca trzy kontynenty, Mugham, czyli klasyka z Azerbejdżanu, suficka elektronika, bałkański beatbox i swobodnie potraktowane polskie melodie ludowe.
FAMILY ATLANTICA (Wenezuela / Wielka Brytania),
FARGANA QASIMOVA TRIO,
AZAM ALI & NIYAZ z Iranu,
BALKAN KHANS z Bułgarii, oraz
SAME SUKI zamykają muzyczny program gdyńskiego festiwalu.
Organizatorzy zapraszają też na spektakl Teatru Gdynia Główna i wystawę w Cafeart U Muzyk'uff.
FAMILY ATLANTICA przez wielu uznawana jest za rewelację ostatnich lat. W prestiżowym brytyjskim magazynie Songlines sklasyfikowano ich na pierwszym miejscu w kategorii Nowa Twarz podczas wręczania corocznych nagród Songlines Music Awards w 2014 roku. Zostali docenieni zarówno za swoje żywiołowe i profesjonalnie przygotowane koncerty, jak i za swoją debiutancką płytę, którą z ogromną pieczołowitością nagrywali przez ponad cztery lata, a na której oprócz członków zespołu gościnnie pojawiły się takie tuzy world music jak legendarny etiopski muzyk Mulatu Astatke czy mistrz muzyki Gnawa - urodzony w Senegalu Nuru Kane. Serc grupy Family Atlantica stanowią trzy osoby pochodzące z trzech różnych kontynentów: wychowany w Londynie Jack Yglesias - lider, producent, aranżer, multiinstrumentalista i budowniczy instrumentów - weteran grający w legendarnej już grupie The Heliocentrics.
Jego żona - Luzmira Zerpa - zajmująca się tradycyjną muzyką Wenezueli - poetka, wokalistka obdarzona magicznym głosem, którym zachwycił się Manu Chao, oraz pół-Nigeryjczyk pół-Ghańczyk Kwame "Natural Power" Crentsil - perkusjonista, wokalista i aranżer. Ojciec Kwame był jednym z pierwszych muzyków z Ghany, którzy współpracowali z takimi legendami jak Fela Kuti czy Sonny Okosun i przez 32 lata wykładał na wydziale kultury na Uniwersytecie w Lagos, to też nie jest zaskoczeniem, że jego syn poszedł śladem ojca i został doskonałym muzykiem.
Family Atlantica poprzez swoją twórczość ponownie próbuje jednoczyć rytmy i motywy, które napływały tam i z powrotem, po obu stronach Oceanu Atlantyckiego na przestrzeni wieków, a z których wszystkie miały wspólne afrykańskie pochodzenie. Czerpią zatem z kubańskiej rumby, nigeryjskiego afrobeatu, z wenezuelskich nurtów tambor i tonada, muzyki high-life z Ghany, etiopskiego bluesa, brazylijskiego forró czy transowych rytmów gnawa z Afryki Północnej i mieszają to z elementami psychodelii i jazzu. Proporcje jakie jednak zachowują tworząc tę wybuchową mieszankę sprawiają, że słucha się tego z ogromną przyjemnością, a dla wielu słuchaczy może to być absolutnie nowa wartość, którą uda im się odkryć podczas pierwszego w Polsce koncertu grupy na festiwalu Globaltica w Gdyni.
Muzycy z Refugee All Stars przeżyli piekło w ojczystym kraju - Sierra Leone. Jak pisał krytyk z The New York Times, Stephen Holden: "choćby to komuś pachniało stereotypem, prawda jest taka, że muzyka leczy i buduje wspólnotę". Dla członków grupy muzyka była drogą wybawienia.
SIERRA LEONE's REFUGEE ALL STARS to zespół, który powstał jak Feniks z popiołów po bratobójczej wojnie, wskrzeszony nadzieją, wiarą i radością niesioną poprzez muzykę. Grupa jest przykładem tego jak wielka może być moc muzyki, i jak dzięki niej człowiek potrafi przetrwać największe okrucieństwa świata.
Członkowie SLRAS rozpoczęli swoją współpracę w niewielkim obozie dla uchodźców w Afryce Zachodniej. Obecnie występują na największych i najbardziej prestiżowych scenach świata, a ich płyty należą grona najlepiej sprzedających się produkcji z muzyką afrykańską.
W latach 90-tych XX wieku leżące w Afryce Zachodniej Sierra Leone zostało zdewastowane podczas straszliwej i krwawej wojny, która zmusiła miliony mieszkańców do opuszczenia swoich domów. Wszyscy muzycy tworzący obecnie SLRAL pochodzą ze stolicy Sierra Leone - Freetown i zostali zmuszeni do opuszczenia miasta w różnych okresach wojny po bestialskich atakach rebeliantów. Większość z nich udała się do sąsiadującej Gwinei trafiając do obozu dla uchodźców lub próbując przetrwać w stolicy - Konakry.
Ruben Koroma wraz z żoną Grace opuścili Sierra Leone w 1997 roku i znaleźli się w obozie dla uchodźców Kalia w pobliżu granicy. Kiedy stało się jasne, że nie będzie możliwości powrotu do ojczyzny przez najbliższe lata, dołączyli do gitarzysty Francisa Johna Langba (aka Franco), basisty Idrissa Bangura (aka Mallam) i innych muzyków, których spotkali w obozie, a których znali jeszcze sprzed wojny, aby wspólnie muzykując umilać życie innym uchodźcom. Po otrzymaniu od jednej z kanadyjskich agencji dwóch gitar elektrycznych, jednego mikrofonu i skromnego sprzętu nagłośnieniowego narodziła się grupa SIERRA LEONE's REFUGEE ALL STARS.
Film, album i pierwsza amerykańska trasa koncertowa sprawiły, że coraz więcej osób zaczęło interesować się zarówno ich historią, jak i twórczością. W krótkim czasie znaleźli się wśród muzyków grających na największych festiwalach - m.in. zagrali dla kilkudziesięciu tysięcy osób na nowojorskim Central Park Summer Stage, w Japonii na kultowym Fuji Rock Festival i cenionym Bonnaroo Music & Arts Festival. Wystąpili w programie Oprah Winfrey Show. Brali udział przy tworzeniu ścieżki dźwiękowej do filmu Krwawy Diament, współpracowali z U2 podczas nagrania płyty In the Name of Love: Africa Celebrates U2. Otrzymali także wsparcie ze strony Paula McCartneya, Keitha Richardsa czy Angeliny Jolie, którzy jak wielu innych poruszeni byli ich historią i muzyką. W jednym z najbardziej surrealistycznych momentów ich nagle pędzącej kariery zagrali nawet jako support przed grupą Aerosmith na stadionie Mohegan Sun Arena w Connecticut. Członkowie SLRAS rozpoczęli swoją współpracę w niewielkim obozie dla uchodźców w Afryce Zachodniej.
FARGANA QASIMOVA jest jedną z nielicznych kobiet, którym udało się osiągnąć wysoki poziom wykonawczy w klasycznej muzyce Azerbejdżanu zwanej Mugham. Jest to niezmiernie rozwinięta forma muzyczna - rodzaj sztuki o blisko tysiącletniej tradycji, łącząca poezję z improwizacją wokalną i instrumentalną. W 2003 roku gatunek ten został wpisany na listę światowego dziedzictwa kultury UNESCO. Ojciec Fargany to największy współczesny wokalista mugham - żyjąca legenda - Alim Qasimov. Wychowała się przy dźwiękach mugham i słuchając wersów klasycznej azerskiej poezji. Od czwartego roku życia regularnie towarzyszyła ojcu podczas domowych koncertów. W 1995 roku, w wieku 16 lat Fargana pierwszy raz wyjechała z ojcem na oficjalną trasę koncertową do Niemiec. Od tego czasu towarzyszyła mu regularnie, występując w najbardziej prestiżowych salach koncertowych w kraju i na świecie - śpiewała m.in. w USA, Szwecji, Japonii, Francji, Austrii, Belgii, Anglii czy we Włoszech wszędzie oczarowując słuchaczy swoim głosem i umiejętnościami wokalnymi i interpretatorskimi.
Alim i Fargana słyną z wyjątkowych, poruszających, pełnych dramaturgii i intensywnych emocjonalnie występów. Oboje współpracowali z legendarną amerykańską grupą Kronos Quartet, której członkowie zachwycili się ich muzyką.
Wokalistka swój pierwszy solowy koncert zagrała w 2002 roku podczas festiwalu Women's Voices w Belgii i od tamtej pory coraz częściej występuje bez towarzyszenia ojca.
Klasyczny zestaw instrumentalny spotykany w muzyce Maugham, który usłyszymy i zobaczymy na Globaltice to daf (rodzaj bębna obręczowego z zamocowanymi wewnątrz obręczy brzękadełkami), tar (uważany za narodowy instrument Azerbejdżanu) - rodzaj lutni, której drewniany korpus wykonany w kształcie ósemki pokryty jest błoną z osierdzia wołu, czemu instrument zawdzięcza swoje charakterystyczne ostre brzmienie oraz kamancheh - fidel pionowa z rezonatorem pokrytym skórą, wykonanym z tykwy.
MOSAIK(wcześniej Mosaic) to polski zespół wykonujący muzykę świata na instrumentach historycznych i etnicznych. Łączą polską muzykę dawną i tradycyjną z orientem. Laureaci konkursów, takich jak Festiwal Folkowy Polskiego Radia "Nowa Tradycja" i Mikołajki Folkowe.
Uczestnicy ważnych festiwali World Music, m.in. Skrzyżowanie Kultur, Ethnoport Music Festival, London International Arts Festival.
Ich debiutancki album pt. Ludovava był jednym z najważniejszych folkowych wydarzeń roku 2010 w Polsce. Wydana przez Polskie Radio płyta ...a my do Betlejem to zapis koncertu w radiowym Studiu Koncertowym im. W. Lutosławskiego w Warszawie. Pod koniec roku 2013 ukazał się trzeci album zespołu pt. Całe szczęście, zbierający pozytywne recenzje. Utwory Mosaik znalazły się też na kompilacjach brytyjskiej wytwórni World Music Network prezentujących najciekawsze zjawiska młodej muzyki świata oraz albumach promujących najlepszych polskich muzyków folkowych na międzynarodowych targach muzycznych WOMEX.
Zespół koncertował z artystami sceny World Music takimi jak Nidi D'Arac, Soema Montenegro, Seema Tewari, Al Andaluz Project, Maria Pomianowska.
Muzycy Mosaik są zapraszani do projektów łączących różne gatunki muzyczne, takich jak etnojazzowy festiwal muzyki śródziemnomorskiej Euro-Med, projekt Tribute to Moskwa (nagranie coveru legendy polskiej sceny punkowej) czy festiwal Filharmonii Łódzkiej Kolory Polski.
Mosaik tworzą:
Jolanta Kossakowska - fidele średniowieczne, gęśle, śpiew
Zofia Kolbe-Wojdyr - dudy galicyjskie, flety, instrumenty perkusyjne, śpiew
Wojciech Lubertowicz - instrumenty perkusyjne
Mateusz Szemraj - lutnia arabska, tar, saz, cymbały polskie
Bart Pałyga - basy, wspak
NIYAZ (w języku perskim: tęsknota) zadebiutował w 2005 roku swoim albumem zatytułowanym tak jak zespół, zajmując pierwsze miejsce na iTunes. Muzyka grupy, określana czasem mianem Sufi Electronica to wyjątkowe połączenie transowych rytmów, średniowiecznej poezji sufickiej (w tym także wierszy Rumiego), tradycyjnej muzyki Iranu i sąsiadujących krajów, bogatej akustycznej instrumentacji i współczesnej elektroniki. Ich muzyka znalazła się także w amerykańskich serialach Czysta Krew, Bez Skazy czy w filmie Ścigani z Harrisonem Fordem. AZAM ALI to niesamowita, obdarzona wyjątkowym głosem wokalistka, grająca także na klasycznym perskim instrumencie santur. Jej wspaniały głos został dostrzeżony i doceniony przez największych kompozytorów Hollywood.
Współpracowała przy tworzeniu ścieżek dźwiękowych do takich filmów jak: Matrix, Książę Persji: Piaski Czasu czy Thor: Mroczny Świat. Wokalistka wydała także 3 solowe krążki i pracowała z takimi artystami jak Serj Tankian z grupy System of a Down, Zakir Hussain, Omar Faruk Tekbilek, Mercan Dede, z legendarnymi japońskimi bębniarzami Kodo, a także z członkami zespołów King Crimson czy Nine Inch Nails. Grupę współtworzy też Loga Ramin Torkian - multiinstrumentalista i kompozytor, grający uprzednio w irańskim crossoverowym Axiom of Choice. Loga jest specjalistą od gry na oud i kamaan - specjalnie skonstruowanej dla niego fideli wzorowanej na dawnych perskich instrumentach. Muzyka i przekaz jaki niesie twórczość grupy pozwalają słuchaczowi sięgnąć głębiej do swojej duchowości. Każdy koncert zespołu to niezapomniana, pełna bliskowschodniego mistycyzmu uczta dla ciała i ducha. Zespół po raz pierwszy zagra przed polską publiką.
BALKAN KHANS swój debiut zanotowali jako swoisty eksperyment muzyczny podczas cyklu imprez Balkan Scientists w Sofii, gdzie muzycy z różnych środowisk muzycznych, o różnym pochodzeniu etnicznym i społecznym, reprezentujący starsze i młodsze pokolenia łączą swoje siły, by stworzyć coś nowego i zaskakującego. W taki właśnie sposób stało się możliwe wspólne muzykowanie 68-letniego romskiego wirtuoza skrzypiec Venzi Takeva i 25-letniego fenomenalnego beatboxera Skillera - cenionego na całym świecie z powodu zdobycia tytułu mistrza świata na Beatbox Battle w 2012 roku. Liderem zespołu jest kompozytor, multiinstrumentalista i globtroter - Nikolai Ivanov OM, który wspólnie z grającym na bębnie tupan i dudach (gaidach) weselnym muzykantem pochodzącym z małego miasteczka Straldsha - Kolio Ivanovem jest współzałożycielem grupy. Początkowo skład dopełniał grający na tubie Mitko Uzunov, jednak w tym roku zastąpił go ceniony bułgarski gitarzysta Ateshkan Yuseinov.
Ich twórczość, tak jak i osobowości samych muzyków, jest nieprzewidywalna, wybuchowa, pełna mistycyzmu i energii zarazem. Potrafią w wyważony sposób połączyć elementy muzyki bałkańskiej, ciężkiego dubu, tradycje indyjskie i orientalne, jazz, fusion i transowe rytmy. Dzięki temu jawi się zupełnie nowy wizerunek gatunku, który przez lata określany był terminem Balkan Beats.
SAME SUKI to rewolucyjna kobieca formacja folkowa powstała na początku 2012 roku. Grupa swoją kontrowersyjną nazwę zawdzięcza pięknemu polskiemu instrumentowi, jakim jest suka biłgorajska. Dodatkowej pikanterii nazwie dodaje fakt, że zespół tworzą same kobiety.
Punktem wyjścia do powstawania utworów są polskie melodie ludowe, jednak potraktowane bardzo swobodnie. Aranżacje piosenek znacznie odbiegają od oryginału, zarówno muzycznie, jak i tekstowo. Zespół prowokuje artystycznie opierając się na muzyce źródeł, jednocześnie "opowiada" współczesnym językiem muzykę tradycyjną. Jest to niekonwencjonalna, autorska ilustracja melodii ludowych, będąca efektem spotkania kobiet - muzyków, na co dzień poruszających się w różnych nurtach: od ludowych, poprzez klasyczne, ethno, aż do współczesnych.
W Samych Sukach usłyszymy więc nietypowe instrumenty akustyczne, takie jak: suka biłgorajska, fidel płocka, rebab turecki, wiolonczela, bendir, cajon i inne instrumenty perkusyjne oraz wokal, który wcale nie jest tradycyjnym białym głosem...
W swoich tekstach zespół porusza sprawy ważne i aktualne, ukazując kobiece spojrzenie na świat. Pojawia się sporo wątków erotycznych w związku z czym niektórzy określają ich twórczość terminem "porno folk".
Przypominamy, ze poprzednio ogłoszone zespoły to:
SIERRA LEONE'S REFUGEE ALL STARS, MAMAR KASSEY, KOLEKTIF ISTANBUL, EMILIA AMPER i MOSAIK. W tym roku w Gdyni odbędziemy niezwykłą podróż do źródeł Skandynawii. Stanie się to za sprawą koncertu Szwedki
EMILII AMPER. Artystka jest jedną z największych współczesnych wirtuozek nyckelharpy - "harfy klawiszowej", którą można uznać za narodowy instrument Szwecji.
Koncertowała w Europie, a także w Chinach, Stanach Zjednoczonych, w Kanadzie, Namibii, w Indiach i Brazylii - zarówno solo jak i z licznymi zespołami: ODE, Skaran, Blink czy Trondheim Soloists. Współpracowała z muzykami z m.in. takich krajów jak Iran czy Turcja - zarówno na polu muzyki tradycyjnej jak i jazzowej czy rockowej (np. Jon Lord,
Deep Purple). W 2010 roku zdobyła tytuł Światowego Mistrza Nyckelharpy, a rok później otrzymała nominację na artystę roku w szwedzkich nagrodach folk i world music. Od jesieni 2011 roku Emilia pracuje jako niezależny muzyk, wokalistka, kompozytorka i wykładowca. W roku 2012 ukazał się jej solowy debiut Trollfågeln zawierający utwory tradycyjne oraz nowe własne kompozycje Emilii na głos, nyckelharpę, kwintet smyczkowy i inne instrumenty.
Projekt Trollfågeln (Magiczny Ptak) prezentuje pełen kolorów, wibrujący, rytmiczny pejzaż muzyczny, gdzie główną rolę odgrywają głos i nyckelharpa. Emilia eksplorując skandynawską tradycję przemyca własną, współczesną wizję kultury, w której się wychowała. Jednocześnie prezentuje słuchaczom niesamowite możliwości i przepiękne brzmienie nyckelharpy. W jej muzyce słychać rodzaj intymnego, bardzo osobistego dialogu artystki z instrumentem - czasem hipnotycznego, pełnego melancholii i medytacji, a czasem bardzo radosnego i pełnego energii.
Twórczość grupy
KOLEKTIF ISTANBUL opiera się głównie na rozmaitych interpretacjach tradycji
muzycznej Europy Wschodniej i Bliskiego Wschodu wykonawczo nawiązujących do tradycyjnego repertuaru tureckiego. Muzycy ten "tradycyjny repertuar" traktują bardzo subiektywnie, wybierając to, co ich zdaniem może być zrozumiane współcześnie, a także to, co w muzyce etnicznej czy tradycyjnej przejawia ewidentne oznaki wielowiekowych wymian kulturowych i międzyludzkich. Zespół koncentruje się przede wszystkim na utworach, które łączą elementy kultur z Bałkanów i Anatolii.
Po pierwszym, wydanym w 2006 roku albumie Balkanatolia zespół przeszedł muzyczną ewolucję, która przyniosła im w 2008 roku kolejny krążek Krivoto. Tu tradycja połączyła się z muzyką funky i jazzem w wyniku czego Kolektif Istanbul podwoił swoje tempo gry i energię wykonania. Z jednej strony mamy więc oryginalne melodie, tradycyjne inspiracje i źródła, z drugiej niezwykłą wolność interpretacji, orkiestracji i wykonania. Muzycy poradzili sobie doskonale - ich najnowsza płyta jest wyjątkowym przykładem tego, jak w bardzo wyważony i przemyślany sposób połączyć muzykę tradycyjną ze współczesnym podejściem.
Świetnie radzą sobie z tym także muzycy pochodzącej z Nigru grupy
MAMAR KASSEY. Ich twórczość to wspaniałe połączenie tradycyjnych i nowoczesnych dźwięków. Wykonywane przez zespół utwory zabierają
słuchaczy do granic Sahelu, gdzie tradycje dawnych osiadłych i koczowniczych ludów charakteryzują się niezliczoną ilością rytmów, tańców i instrumentów, które w wirtuozerskich dłoniach muzyków ujawniają swoje piękno i różnorodność. Tradycyjne instrumentarium - flet, molo i komsa, kalangu czy calabash uzupełniają instrumenty współczesne - gitara elektryczna i basowa. Brzmienie zespołu dopełnia niesamowity, silny głos charyzmatycznego frontmana Yacouba Moumouni, będącego jednocześnie założycielem grupy.
Zespół w krótkim czasie zdobył ogromną popularność w swoim kraju i stał się najbardziej znaczącym ambasadorem kultury muzycznej Nigru. Różnorodność brzmienia ich muzyki związana jest zarówno z kulturą, w której wychowali się muzycy, jak i z charakterystycznymi elementami tradycji krajów sąsiednich - słychać tu np. rytmy i harmonie typowe dla Juju z Nigerii, czy charakterystyczne zaśpiewy spotykane w Mali. Ich debiutancka płyta Denke Denke spotkała się z ogromnym zainteresowaniem, a prestiżowy serwis Afropop Worldwide - uważany przez wielu za wyrocznię w sprawach związanych z muzyką afrykańską - zrecenzował ją jednym słowem: "Rewelacja!".
Ich tegoroczna trasa koncertowa wiedzie szlakiem cenionych festiwali: Music Meeting - Nijmegen, Musiques Métisses - Angouleme, Respect - Praga, Amsterdam Roots Festival, Roskilde Festival wprost na Globaltikę!
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Już 4 lipca Globaltica wystartuje w
Cafeart U Muzyk'uff. Odbędzie się tam
wernisaż wystawy 3 (Face) City Iwony Wojdowskiej. Ta trójmiejska fotografka ma na swoim koncie udział w wielu wystawach zbiorowych oraz własne wystawy indywidualne. Absolwentka Studium Fotografii Artystycznej w Sopocie FOTOMEDIA i Trójmiejskiej Szkoły Fotografii TSF. Jest autorką sesji zdjęciowych do książek Agnieszki Zydroń. www.wojdowska.pl Jej motto brzmi: "I don't want realism. I want magic".
Teatr Gdynia Główna zapewnia częściowo program dla najmłodszych.
26 lipca o godz. 18:00 w Starej Wozowni w Parku Kolibki odbędzie się pokaz przedstawienia
Braciszek i Siostrzyczka na podstawie baśni braci Grimm w reżyserii Luby Zarembińskiej. To pełna mądrości opowieść o chłopcu zamienionym przez czarownicę w jelonka, i jego siostry, która poświęca się, aby go ratować. Spektakl zachwyca prostotą użytych środków, angażujących dziecięcą wyobraźnię - cały bajkowy świat budowany jest na oczach dzieci z dużych, kolorowych klocków. Nastrój opowieści budują piosenki śpiewane a capella.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Festiwal to nie tylko trzy dni niebanalnej muzyki, ale także cykl filmowy
Cinema Globaltica. Odbędzie się on w nowej dla festiwalu przestrzeni - Kinie Helios w Centrum Riviera. Jeden z filmów przedstawia historię zespołu, który wystąpi na scenie w ramach festiwalu - Sierra Leone's Refugee All Stars. Filmowcy Zach Niles i Banker White spotkali muzyków w obozie Sembakounya - byli tak zainspirowani ich historią, że podążali za nimi z kamerą przez kolejne 3 lata, śledząc jak poprzez swoje koncerty przynoszą radość i nadzieję uchodźcom. Cinema Globaltica zaprezentuje nie tylko filmy dokumentalne. Obejrzymy też "Półksiężyc" Bahmana Ghobadiego, jednego z najbardziej interesujących współczesnych reżyserów irańskich, znanego polskiej publiczności z obrazów takich jak Czas pijanych koni i Gdyby żółwie mogły latać. Na wieczór filmowy organizatorzy przygotowują też niespodziankę dla fanów festiwalu - szczegóły wkrótce.
