Festiwal Jazz Jantar Opinie (9)

Bohaterami edycji 2014 będą wybitni saksofoniści, którzy przywiozą do Gdańska swoje najnowsze projekty: Branford Marsalis, James Carter, Rudresh Mahanthappa, Matana Roberts, Colin Stetson, Steve Lehman czy Joanna Charchan. Ale festiwal 4 listopada otworzy koncert fantastycznego pianisty, który ostatnimi laty króluje na wszelkiego rodzaju podsumowaniach roku czy ankietach krytyków muzycznych. ROBERT GLASPER EXPERIMENT w Gdańsku zawita pierwszy raz właśnie na Festiwalu Jazz Jantar.

Pianiści zawsze byli wyraźnie obecni na FJJ, podobnie jest w tym roku: materiał ze swojej nowej płyty SEA, która ukaże się jesienią zaprezentuje jeden z najoryginalniejszych polskich pianistów Sławek Jaskułke (Lubię piękno, subtelność, melodyjność i ciszę ale bez nadmiernego romantyzowania. Jestem zdeklarowanym fanem prostoty i kierunek artystyczny, który obrałem jest ukierunkowany na prostotę.) Jego koncert, obok koncertu zespołu Macieja Grzywacza, specjalnie utworzonego dla Festiwalu Jazz Jantar będzie najważniejszą premierą tegorocznej edycji festiwalu.

jazz - koncerty w Trójmieście

Fani pianistyki jazzowej na pewno nie przeoczą koncertów BRANFORD MARSALIS QUARTET, w którego składzie jest rewelacyjny Joey Calderazzo czy MAREK NAPIÓRKOWSKI UP! z udziałem Krzysztofa Herdzina.

Niewątpliwie headlinerami tegorocznej saksofonowej edycji (blok All That Jazz) są wspomniany już Branford Marsalis i James Carter. BRANFORD MARSALIS QUARTET na FJJ pojawi się po raz drugi, tym razem z materiałem ze swojej ostatniej płyty FOUR MFS PLAYIN' TUNES. James Carter, jeden z najwybitniejszych amerykańskich jazzmanów młodego pokolenia wystąpił w Trójmieście ostatni raz w 2007 roku. Wirtuoz saksofonów i klarnetów, niemalże corocznie wybierany jest jako nr 1 w kategorii saksofon barytonowy w dorocznej edycji najbardziej prestiżowego zestawienia w świecie jazzu - plebiscycie magazynu Down Beat. Do Gdańska przywiezie skład organowy JAMES CARTER ORGAN TRIO. Koncerty Marsalisa I Cartera odbędą się w Polskiej Filharmonii Bałtyckiej.

Obok wyżej wspominanych koncertów w ramach bloku All That Jazz na jedynym koncercie w Polsce wystąpi, znany już trójmiejskiej publiczności saksofonista RUDRESH MAHANTHAPPA z projektem GAMAK. Na swojej najnowszej płycie Mahanthappa tradycyjnie połączył wschodnie i zachodnie brzmienia, w których jazz przenika się z dziedzictwem kultury muzycznej Indii i progresywnym rockiem. To będzie jedyny koncert w Polsce, z udziałem Rezy Abbasi, którego również gościliśmy w przeszłości w Żaku. Nowojorczyk, urodzony w Pakistanie, Abbasi jest uważany przez wielu krytyków za jednego z czołowych gitarzystów jazzu nowoczesnego. Wypracował własny unikalny dźwięk, zarówno jako kompozytor i instrumentalista.

Najfajniejsze na FJJ - naszym zdaniem - jest odkrywanie rzeczy nowych, które utwierdzają nas, że nieprawdziwe są opinie o "skończeniu się jazzu". Takim odkryciem może być kolejna artystka z bloku All That Jazz. Dzieli czas pomiędzy Amsterdamem i Nowym Jorkiem. W nagraniu jej ostatniej płyty THE DAWN OF LIGHT brała udział Esperanza Spalding. Holenderska saksofonistka Tineke Postma pojawi się w Polsce po raz pierwszy. Terrie Lyne Carrington tak ją opisuje: "Niemałą przyjemność sprawił mi wyjątkowy talent komponowania i poruszające improwizacje Tineke. Dla mnie muzyka powinna opowiadać historię, zabrać słuchacza w podróż, motywować umysł, dotykać duszy i być dźwiękowo miła dla ucha. Muzyka Tineke jest właśnie taka."

Koncerty z pod znaku Avant Days zagrają saksofoniści i saksofonistki Colin Stetson, Matana Roberts, Steve Lehman, Joanna Charchan i duński SELVHENTER.

Colin Stetson, nazywany wizjonerem saksofonu, zaprezentuje muzykę z płyty NEW HISTORY WARFARE VOL. 3: TO SEE MORE LIGHT. Po jego warszawskim koncercie Kajetan Prochyra z jazzarium.pl pisał: Magia. Ponoć nie istnieje. Jest tylko iluzja, sztuczka, zręczność doprowadzona do perfekcji, wykorzystująca momenty, w których widz odwraca wzrok. (...) Mam to gdzieś. Potrzebuję tej magii. Magii, którą potrafi stworzyć Colin Stetson.

O charyzmatycznej Matanie Roberts marzy każdy kurator takiego festiwalu jak FJJ. I to nasze marzenie spełnia się: Matana Roberts swój jedyny europejski koncert w tym roku zagra właśnie w Sali Suwnicowej Żaka. Nieoczywiste i pięknie wykonane kompozycje oraz głęboki, często niepokojący głos Matany, odkrywają przed nami pierwotne tęsknoty każdego człowieka, jak pragnienie wolności.

Steve Lehman został opisany przez brytyjski The Guardian jako "jedna z osobowości zmieniających jazz XXI wieku", a przez New York Times okrzyknięty olśniewającym saksofonistą, w swojej twórczości elektroakustycznej, skupia się na rozwoju komputerowo tworzonych modeli dla improwizacji, opartych na środowisku programowania Max/MSP.
Joanna Charchan wraca do swojego miasta po naprawdę długiej przerwie. Dziewczyna, która zmieniała trójmiejską scenę jazzową i yassową na FJJ do Żaka przywiezie swoje nowe niemieckie trio.

I wreszcie duński SELVHENTER o którym Mats Gustaffson mówi: Absolutnie rockowy, duński przekaz ekstremalnego noise, free jazzu i kreatywnego rocka. Tworzy dźwięk i energię, które otwierają nowe perspektywy muzyki alternatywnej! Pompujące i tryskające bębny w interakcji ze zniekształconym puzonem, kładące podwaliny dla ruchu saksofonu. Bezpośrednie i bez kompromisów, używają poetyckiego piękna i złożonych struktur by tworzyć cegły swojej muzyki.

"Z ziemi włoskiej do Polskiej..."
Święto Niepodległości od lat obchodzimy w Żaku radośnie, koncertami. W tym roku zainspirował nas Mazurek Dąbrowskiego i na 11 listopada zapraszamy elegancki jazz polski i włoski. WOJTEK MAZOLEWSKI QUINTET zagra materiał ze swojej nowej płyty POLKA (premiera jesienią), dla ANTONIO FLINTA QUARTET będzie to pierwszy kontakt z polską publicznością.

Wojtka Mazolewskiego nie musimy przedstawiać. Mieszka we Wrzeszczu, 4 przystanki tramwajowe od Żaka. Swój. Od lat buduje swoją pozycję, nie tylko na scenie jazzowej. Dzisiaj możemy śmiało określić, że wyrasta na jednego z najważniejszych muzyków polskiej sceny jazzowej.

O włoskim jazzie, szczerze mówiąc, niewiele wiemy. Na Festiwalu Jazz Jantar zawsze są koncerty dedykowane jakiemuś krajowi europejskiemu. W poprzednich latach (Norwegia, Francja) zapraszaliśmy muzyków znanych polskiej publiczności. Ale przecież chcemy odkrywać dla Was (i dla siebie) nowe. To największa frajda, o której już wspominaliśmy. W tym roku: Italy.NOW. Muzycy ANTONIO FLINTA QUARTET mieszkają w Rzymie (choć lider urodził się w Chile). Jacy są? Dźwięk tej grupy jest ujmująco swingujący, a ich groove cechuje spokojna precyzja... jest trochę z McCoy'a Tynera w ataku Antonia Flinty oraz odrobina Billa Evansa w jego improwizacji.

Drugim koncertem pod hasłem Italy.NOW będzie występ włoskiego saksofonisty Stefano di Battista, uważany za godnego następcę Charliego Parkera na włoskiej scenie jazzowej. Stefano di Battista wystąpi w Polsce pierwszy raz. Zagra materiał ze swojej ostatniej płyty WOMAN'S LAND, w którym zagłębia się w nurty bopu i hard bopu.

Kolejny blok to Sygnowano: Maciej Grzywacz. Z jego rekomendacji zaprosiliśmy na FJJ amerykańskiego gitarzystę Wayne'a Krantza, który konsekwentnie wykraczał poza sztywne granice stylu zakorzenionego w rocku, jazzie, fusion i bluesie. Światowej sławy improwizator, o specyficznym podejściu do instrumentu, łączy skoncentrowane na rytmie frazowanie z dynamicznym atakiem charakterystycznym tylko dla niego. Status ostrego zawodnika potwierdza także użycie nietypowego języka harmonicznego (który wnikliwe opisuje w cenionym podręczniku z 2004 roku - An Improviser's OS) i skupienie na śmiałych improwizacjach grupowych. WAYNE KRANTZ TRIO FEATURING KEITH CARLOCK AND NATE WOOD wystąpi pierwszy raz w Polsce (na jedynym koncercie) i zagram materiał ze swojej nowej płyty, nad którą właśnie kończy pracę..

Sam Maciej Grzywacz do swojego Dream Teamu MACIEJ GRZYWACZ P D S N QUARTET zaprosił skandynawskich muzyków: saksofonistę Jakoba Dinesena, Duńczyka (którego gościliśmy na ubiegłorocznym FJJ), szwedzkiego kontrabasistę Daniela Francka oraz norweskiego perkusistę Håkona Mjåset Johansena. Repertuar zespołu złożony z autorskich kompozycji będzie eksponował zdolności improwizatorskie artystów.

Festiwal daje nam także okazję do nadrobienia różnych zaległości. A Wayne Krantz i Maciej Grzywacz nie będą jedynymi wybitnymi gitarzystami obecnymi na FJJ. Wydana w ubiegłym roku płyta UP! Marka Napiórkowskiego zebrała bardzo dobre recenzje, sam muzyk tak o niej mówił: UP! jest płytą koncepcyjną, zamkniętą, dźwiękową opowieścią. (...) Każda z poprzednich płyt była powodem do dumy i źródłem ekscytacji, ale ta jest dla mnie czymś szczególnym. Sumą doświadczeń, wejściem na wyższy poziom i pierwszym krokiem, by iść... jeszcze wyżej. Do swojego zespołu MAREK NAPIÓRKOWSKI UP! Gitarzysta zaprosił świetnych muzyków, m.in. saksofonistów Henryka Miśkiewicza i Macieja Sikałę oraz pianistę Krzysztofa Herdzina.

Pod szyldem Avant Days po raz pierwszy w Trójmieście pojawi się jeden z najbardziej kreatywnych muzyków świata. Rob Mazurek od lat buduje chicagowską scenę eksperymentalna, a obecnie robi to samo w Sao Paulo w Brazylii. W Gdańsku usłyszymy ROB MAZUREK PULSAR QUARTET, formację najbliższą głównemu nurtowi jazzu, choć w przypadku Mazurka to ryzykowne stwierdzenie. Muzyk to niespokojny, poszukujący nowych brzmień. Dlatego też sięgnął po kornet o cieplejszym brzmieniu niż trąbka i bardziej wymagający, jeśli chce się z niego wydobyć ekspresyjne i oryginalne dźwięki.

Zespoły, które w tym roku pojawią się na FJJ pod szyldem Młodej Sceny Jazzowej zostały wybrane w konkursie. Zgłoszenia przysłało 11 zespołów, na festiwal zaprosiliśmy warszawską POKUSĘ, bydgoski MAREK MALINOWSKI QUARTET i trójmiejski KURTZ.

Festiwal Jazz Jantar jest jednym z najstarszych polskich festiwali jazzowych (I edycja w 1976, do 1989 odbywał się z przerwami, reaktywowany w 1998 odbywa się do dzisiaj bez przerwy). Jest zaliczany do elitarnej grupy najwyżej cenionych imprez jazzowych w Polsce, dzięki wyrazistemu i odważnemu programowi, otwartemu na nowości i formy rozszerzające obszary jazzu, w kierunku muzyki nowej.

Organizatorem Festiwalu Jazz Jantar 2014 jest Klub Żak i jest realizowany ze środków Miasta Gdańska, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz przy wsparciu firm bmw Bawaria Motors i PORTA Drzwi.





Klub Żak, Gdańsk, ul. Grunwaldzka 195/197, www.klubzak.com.pl, biuro@klubzak.com.pl

Organizator: Klub Żak, 80-266 Gdańsk | ulica Grunwaldzka 195/197
klubzak.com.pl | jazzjantar.pl | facebook.com/JazzJantar |